Bản tin "Thông tin, phổ biến giáo dục pháp luật về y tế" số 2/2020

Hiện nay tình hình dịch COVID-19 đang diễn biến rất phức tạp tại Việt Nam, nhưng bên cạnh sự nỗ lực của toàn bộ hệ thống chính trị và ngành y tế để phòng, chống dịch bệnh thì đã xuất hiện một số hành vi vi phạm các quy định của pháp luật về phòng, chống bệnh truyền nhiễm gây bức xúc trong dư luận xã hội. Các hành vi này cần phải được xem xét, xử lý theo quy định nhằm tăng cường phòng ngừa nguy cơ lây lan dịch bệnh, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, bảo vệ sức khỏe người dân.  

Pháp luật hiện hành đã quy định rất cụ thể về việc xử lý vi phạm, cụ thể như sau:

1. Hành vi không đeo khẩu trang nơi công cộng

Đối với hành vi này người không đeo khẩu trang nơi công cộng sẽ bị phạt tiền tối đa đến 300.000 đồng theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 11 Nghị định số 176 ngày 14/11/2013 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế.

2. Hành vi vứt khẩu trang đã sử dụng không đúng nơi quy định tại nơi công cộng

Nếu người sử dụng khẩu trang vứt khẩu trang đã sử dụng không đúng nơi quy định tại nơi công cộng thì phạt tiền tối đa đến 5 triệu đồng, riêng đối với hành vi vứt khẩu trang đã qua sử dụng ra vỉa hè, đường phố bị phạt tối đa đến 7 triệu động theo quy định tại các Điểm c, d Khoản 1 Điều 20 Nghị định số 155 ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường.

3. Hành vi che giấu tình trạng bệnh của mình hoặc của người khác khi mắc Covid-19

Người nào có hành vi che giấu tình trạng bệnh của mình hoặc của người khác khi mắc Covid-19 sẽ bị phạt tiền tối đa đến 2 triệu đồng theo quy định tại Điểm a khoản 2 Điều 11 Nghị định số 176 ngày 14/11/2013 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế.

4. Hành vi không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp tạm đình chỉ hoạt động của cơ sở dịch vụ ăn uống công cộng có nguy cơ làm lây truyền dịch bệnh tại các vùng có dịch

Cá nhân, tổ chức nào không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp tạm đình chỉ hoạt động của cơ sở dịch vụ ăn uống công cộng có nguy cơ làm lây truyền dịch bệnh tại các vùng có dịch thì bị phạt tiền tối đa đến 10 triệu đồng đối với cá nhân và 20 triệu đồng đối với tổ chức theo quy định tại Điểm a, khoản 4 Điều 11 Nghị định số 176 ngày 14/11/2013 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế.

5. Hành vi không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp hạn chế tập trung đông người hoặc tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ tại nơi công cộng để phòng, chống dịch Covid-19

Cá nhân hoặc tổ chức không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp hạn chế tập trung đông người hoặc tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ tại nơi công cộng để phòng, chống dịch Covid-19 bị phạt tiền tối đa lần lượt đến 10 triệu đồng và 20 triệu đồng theo quy định tại Điểm c, khoản 4 Điều 11  Nghị định số 176 ngày 14/11/2013 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế.

6. Hành vi không thực hiện quyết định kiểm tra, giám sát, xử lý y tế trước khi ra, vào vùng dịch

Người nào không thực hiện quyết định kiểm tra, giám sát, xử lý y tế trước khi ra, vào vùng dịch bị phạt tiền tối đa đến 20 triệu đồng theo quy định tại Điểm a khoản 5 Điều 11 Nghị định số 176 ngày 14/11/2013 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế.

7. Hành vi trốn khỏi nơi cách ly, không tuân thủ quy định về cách ly; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly để phòng, chống dịch Covid-19

Người nào trốn khỏi nơi cách ly, không tuân thủ quy định về cách ly; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly để phòng, chống dịch Covid-19 có thể bị xử phạt hành chính tối đa đến 10 triệu đồng theo quy định tại Điểm b khoản 2 Điều 10 Nghị định số 176 ngày 14/11/2013 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế; hoặc bị xem xét xử lý hình sự trong trường hợp lây truyền dịch bệnh cho người khác theo Điều 240 Bộ Luật Hình sự và Hướng dẫn tại điểm 1.1 mục 1 Công văn số 45 ngày 30/3/2020 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

8. Hành vi trốn khỏi nơi cách ly, không tuân thủ quy định về cách ly; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly mà gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch Covid-19

Đối với người có hành vi trốn khỏi nơi cách ly, không tuân thủ quy định về cách ly; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly mà gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch Covid - 19 thì bị xử lý theo Điều 295 Bộ Luật Hình sự và Hướng dẫn tại điểm 1.2 mục 1 Công văn số 45 ngày 30/3/2020 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

9. Hành vi khai báo y tế không đầy đủ hoặc gian dối

Người nào có hành vi Không khai báo hoặc khai báo không trung thực, kịp thời diễn biến bệnh truyền nhiễm của bản thân với thầy thuốc, nhân viên y tế được giao nhiệm vụ hoặc người mắc bệnh Covid-19 không đăng ký theo dõi sức khỏe với trạm y tế xã nơi cư trú sau khi ra khỏi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thì sẽ bị phạt tiền tối đa đến 300.000 đồng theo quy định tại Điểm a, Điểm c Khoản 1 Điều 9 Nghị định số 176 ngày 14/11/2013 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế;

Trường hợp khai báo y tế không đầy đủ hoặc gian dối gây lây truyền dịch Covid-19 cho người khác bị xử lý hình sự theo Điều 240 Bộ Luật Hình sự và Hướng dẫn tại điểm 1.1 mục 1 Công văn số 45 ngày 30/3/2020 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

10. Hành vi đưa thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, thông tin xuyên tạc về tình hình dịch Covid-19

- Cá nhân, tổ chức có hành vi cung cấp hoặc đưa tin sai về số liệu, tình hình dịch bệnh truyền nhiễm so với số liệu, tình hình dịch bệnh truyền nhiễm mà cơ quan nhà nước có thẩm quyền về y tế đã công bố có thể bị xử phạt hành chính tối đa đến 10 triệu đồng theo quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 5 Nghị định số 176 ngày 14/11/2013 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế và còn bị buộc cải chính thông tin sai sự thật trên phương tiện thông tin đại chúng trên địa bàn liên tục trong 03 ngày đối với hành vi này.

- Cá nhân, tổ chức có hành vi lợi dụng hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống bệnh truyền nhiễm để kích động, gây phương hại đến an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội, truyền thống văn hóa dân tộc, đạo đức xã hội có thể bị xử phạt hành chính tối đa đến 10 triệu đồng theo quy định tại Khoản 4 Điều 5 Nghị định số 176 ngày 14/11/2013 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế.

- Đối với hành vi đưa thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, thông tin xuyên tạc về tình hình dịch Covid-19 lên các trang mạng xã hội, mạng viễn thông thì sẽ bị phạt tiền tối đa đến 15 triệu đồng theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 64 Nghị định 174 ngày 13/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện; hoặc bị xử lý hình sự theo Điều 288 Bộ Luật Hình sự và Hướng dẫn tại Điểm 1.4 Mục 1 Công văn số 45 ngày 30/3/2020 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

11. Hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ trong phòng, chống dịch Covid-19

Người nào có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ trong phòng, chống dịch Covid-19 thì bị xử lý theo Điều 330 Bộ luật Hình sự và Hướng dẫn tại Điểm 1.9 Mục 1 Công văn số 45 ngày 30/3/2020 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

12. Hành vi thực hiện hoạt động kinh doanh khi đã có quyết định tạm dừng để phòng, chống dịch bệnh Covid-19 gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh

Chủ cơ sở kinh doanh, người quản lý cơ sở kinh doanh dịch vụ như quán bar, vũ trường, karaoke, dịch vụ massage, cơ sở thẩm mỹ thực hiện hoạt động kinh doanh khi đã có quyết định tạm dừng để phòng, chống dịch bệnh Covid-19 gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh thì bị xử lý theo Điều 295 Bộ Luật Hình sự và Hướng dẫn tại Điểm 1.3 Mục 1 Công văn số 45 ngày 30/3/2020 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

13. Hành vi lợi dụng sự kham hiếm hoặc tạo sự khan hiếm giả trong tình hình dịch bệnh Covid-19 để mua vét hàng hóa đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công bố là mặt hàng bình ổn giá hoặc hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính; hành vi bán khẩu trang, khẩu trang y tế với giá cao

Cá nhân, tổ chức lợi dụng sự kham hiếm hoặc tạo sự khan hiếm giả trong tình hình dịch bệnh Covid-19 để mua vét hàng hóa đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công bố là mặt hàng bình ổn giá hoặc hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính bị xử lý về tội đầu cơ theo quy định tại Điều 196 Bộ luật Hình sự và Hướng dẫn tại Điểm 1.8 Mục 1 Công văn 45 ngày 30/3/2020 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

14. Hành vi bán khẩu trang, khẩu trang y tế với giá cao

Cá nhân, tổ chức có hành vi tăng giá bán khẩu trang, khẩu trang y tế cao hơn mức giá đã kê khai hoặc đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật thì tùy theo giá trị hàng hóa vi phạm có thể bị xử phạt hành chính tối đa đến 60 triệu đồng theo quy định tại Điều 13 Nghị định số 109 ngày 24/9/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý giá, phí, lệ phí, hóa đơn.

15. Hành vi không tham gia chống dịch theo quyết định huy động của Ban Chỉ đạo chống dịch

Cá nhân, tổ chức không tham gia chống dịch theo quyết định huy động của Ban Chỉ đạo chống dịch cấp Trung ương hoặc địa phương có thể bị xử phạt hành chính tối đa đến 5 triệu đồng theo quy định tại Điểm a Khoản 3 Điều 11 Nghị định số 176 ngày 14/11/2013 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế.

Trên đây là 15 hành vi vi phạm trong phòng, chống dịch Covid-19 và mức xử phạt đối với các hành vi vi phạm trên. Các hành vi này cần phải bị xem xét, xử lý theo đúng quy định của pháp luật để bảo đảm tính răn đe, tránh ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19.

Ánh Thuận/Đình Nam/Xuân Sơn/Hà Thu Thủy