Cách đo huyết áp chính xác nhất cho người cao tuổi

Lần đo huyết áp đầu tiên thường được thực hiện tại phòng khám hoặc cơ sơ y tế. Nếu ghi nhận chỉ một lần với chỉ số cao, bác sĩ và điều dưỡng thường tư vấn bệnh nhân tự theo dõi và ghi chép lại trong một thời gian.

Đo huyết áp là tối cần thiết. Nhưng nếu đo không đúng cách rồi dựa vào kết quả sai lệch để quyết định uống thuốc hay không uống thuốc thì nhiều khi tai hại không kém việc quên đo huyết áp.

Điều này có nghĩa là huyết áp cần được đo nhiều lần vào những thời điểm khác nhau và cách nhau một thời khoảng nhất định. Việc theo dõi chỉ số huyết áp bao lâu một lần phụ thuộc vào các chỉ số huyết áp ban đầu và những nguy cơ về sức khoẻ mà bạn có thể có.

Huyết áp thấp nhất vào ban đêm trong khi ta ngủ, cho tới khi ta thức dậy vào buổi sáng. Ngay sau khi ta đứng dậy rời khỏi giường và bắt đầu sinh hoạt thì huyết áp bắt đầu nhích lên tới cao độ vào buổi trưa. Tới nửa chiều thì huyết áp xuống dần cho tới tối.

Nếu vào buổi sáng mà huyết áp lên cao và tiếp tục cao suốt ngày thì có thể là ta bị cao huyết áp. Nên đo và ghi số kết quả trong vài ngày và cho bác sĩ hay để xác định bệnh.

Huyết áp cần được đo khi ngồi và nghỉ ngơi, thư giãn tại nhà, sử dụng máy đo huyết áp đạt tiêu chuẩn. Bạn nên đo 2 lần mỗi ngày trong vòng 1 tuần.

Tùy theo tình trạng bệnh nặng hay nhẹ, bác sĩ sẽ cho ta hay là phải đo bao nhiêu lần trong ngày.

Lưu ý với cách đo huyết áp tại nhà:

- Băng quấn tay hợp kích cỡ: băng quấn nhỏ làm tăng 2 – 10 mmHg

- Quấn vào tay trần: áo chèn băng quấn làm tăng 5 – 50 mmHg

- Đỡ cánh tay: cánh tay không có chỗ tựa làm tăng 10 mmHg

- Không bắt chéo chân: bắt chéo chân làm tăng 2 – 8 mmHg

- Đỡ lưng/chân: lưng/chân không có điểm tựa làm tăng 6,5 mmHg

- Bàng quang trống: bàng quang đầy làm tăng 10 mmHg

- Không nói chuyện: mất tập trung và nói chuyện làm tăng 10 mmHg

- Đừng đo huyết áp sau khi đại tiện, huyết áp sẽ cao vì đại tiện cũng là một hoạt động.

- Một vài loại dược phẩm như thuốc chống cảm dị ứng, thuốc steroid, chữa viêm khớp, hen suyễn cũng khiến huyết áp lên cao.

- Ăn quá no huyết áp cũng hơi nhích cao, vì thể chỉ đo trước bữa ăn hoặc sau đó vài giờ.

- Rượu và cà phê cũng làm tăng huyết áp, vậy ta nên tránh trước khi đo huyết áp.

- Hút thuốc lá trước khi đo huyết áp sẽ cao hơn, vì chất nicotine trong thuốc lá làm mạch máu co lại và sức ép của máu lên động mạch tăng. Vậy thì đừng hút thuốc lá trước khi đo.

- Nhiệt độ xung quanh như phòng quá lạnh, mạch máu co lại cũng khiến cho huyết áp tạm thời nhích cao.

Tóm lại, tự đo huyết áp cũng không lấy gì là khó, chỉ cần để ý tới các điều kể trên là có kết quả chính xác rồi.

Tuy nhiên, cũng xin đừng quên hẹn tái khám với bác sĩ theo đúng ngày hẹn để được theo dõi bởi nhà chuyên môn và cũng để tìm hiểu coi có biến chứng hay không.

3 điểm cần thiết khi đo huyết áp cho người già 

Về thiết bị đo:

Theo khuyến cáo của hội tim mạch Việt Nam, người cao tuổi nên sử dụng máy đo huyết áp bắp tay để tránh những sai số khi đặt máy không đúng vị trí ngang tim. Bởi vì người già thường có thành mạch không đều, thậm chí giãn tĩnh mạch nên có thể làm ảnh hưởng tới kết quả đo khi sử dụng máy đo cổ tay.

Về kĩ thuật đo bằng máy cơ:

Đặt tay lên bàn song song với tim, rồi quấn vòng bít vào và tiến hành đo chỉ số huyết áp.

Gắn ống nghe lên tai để có thể nghe được mạch đập trong quá trình đo huyết áp.

Nắm lấy quả bóng cao su và bơm vòng bít lên, tạo được áp lực đến khoảng 20-30mm thủy ngân cao hơn huyết áp. Nới lỏng từ từ bộ truyền động và để lực nén khí trong vòng bít giảm nhẹ, kiểm tra vòng bít khi bạn thực hiện thao tác.

Đến khi có thể nghe rõ nhịp đập của tim, bạn đọc chính xác giá trị được chỉ rõ trên vòng bít. Đây là áp xuất tâm thu hoặc một huyết áp tối đa.

Khi áp suất không khí giảm, không còn nghe thấy âm thanh nhịp đập của tim nữa. Giá trị này là huyết áp tâm trương hoặc áp suất tối thiểu.

Về yêu cầu với người bệnh:

Trước khi đo huyết áp, người bệnh nên mặc đồ thoải mái, tâm trạng thả lỏng, thư giãn và không sử dụng chất kích thích..

Trong quá trình đo, không được cử động người và nói chuyện.

Ta không nên đo huyết áp liên tục trong một thời gian ngắn. Đợi 1 lúc trước khi tiếp tục đo lần tiếp theo để có được kết quả đo trung bình chính xác nhất.

Nếu bạn thấy hoài ghi, bạn có thể lặp lại phép đo này sau một khoảng thời gian ít nhất 10 đến 15 phút sau khi kết thúc phép đo đầu tiên.