Chuyên gia mách cách phòng chống bệnh tai-mũi-họng hiệu quả khi giao mùa

Tại sao các bệnh đường hô hấp thường gặp vào lúc giao mùa?

Thay đổi khí hậu vào thời điểm giao mùa khiến nhiệt độ thay đổi thất thường, từ nóng chuyển sang lạnh và từ nắng chuyển sang mưa trong một ngày. Khi sự biến động nhiệt độ diễn ra nhanh sẽ làm hệ miễn dịch bị của bạn bị suy yếu. Bên cạnh đó các virus gây bệnh cảm lạnh dễ dàng phát triển và lan truyền hơn trong điều kiện khí hậu lạnh, ẩm. Đường hô hấp là nơi mà nhiều mầm bệnh dễ dàng xâm nhập khi chúng ta hít thở. Do đó, các triệu chứng như ho và ngứa họng rất phổ biến khi thời tiết thay đổi.

Siêu vi gây bệnh đường hô hấp ví dụ như virus cúm phát triển dễ dàng hơn vào thời tiết lạnh so với mùa nóng.

Không khí dễ bị tù túng, kém lưu thông do vào mùa lạnh mọi người có khuynh hướng ít di chuyển ra ngoài đường mà ở trong nhà nhiều hơn, đóng các cửa để tránh không khí lạnh xâm nhập. Đây là yếu tố thuận lợi làm các tác nhân vi sinh vật nếu tồn tại trong không khí có khả năng sinh sôi nảy nở nhiều hơn.

Vào mùa lạnh, ngày ngắn đêm dài, số giờ có ánh sáng mặt trời trong ngày cũng giảm đi. Đặc biệt là ở các tỉnh phía Bắc có nhiều ngày không nhìn thấy mặt trời. Ánh mặt trời có tia cực tím là một tác nhân rất quan trọng để tiêu diệt các tác nhân vi sinh vật. Vào mùa đông ánh sáng mặt trời ít đi cũng là một lý do nữa làm cho vi sinh vật dễ sinh sôi nảy nở hơn nữa.

Một số thường bệnh thường gặp lúc giao mùa

Nhiễm trùng đường hô hấp

Nhiễm trùng hô hấp là nhiễm trùng xảy ra ở phổi, ngực, xoang, mũi và cổ họng. Nhiễm trùng mãn tính là những bệnh xảy ra lặp đi lặp lại theo thời gian, đặc biệt khi chuyển mùa từ mùa thu sang mùa đông khi mọi người dành nhiều thời gian hơn trong nhà và tạo thành nhóm người. Do số lượng vi trùng gia tăng và nhiều người tiếp xúc gần với nhau khiến những vi trùng dễ lây lan hơn.

Hiện nay có rất nhiều vi trùng gây bệnh đường hô hấp có thể truyền từ người này sang người khác bằng cách hít vào những giọt nước bọt từ người bệnh lúc họ ho hoặc hắt hơi hay chạm vào mũi, miệng hoặc mắt sau khi tiếp xúc với người bị nhiễm trùng đường hô hấp hoặc sờ chạm vào bề mặt có virus gây bệnh.

Nguyên nhân dẫn đến nhiễm trùng hô hấp thường do vi khuẩn hoặc virus. Nhiễm trùng đường hô hấp do vi khuẩn có thể được điều trị bằng kháng sinh nhưng virus thì không thể điều trị bằng kháng sinh, mặc dù thuốc kháng virus có thể được sử dụng trong một số trường hợp. Đối với người bệnh mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp mãn tính thì bác sĩ dựa trên các triệu chứng mà người bệnh đang mắc phải để chẩn đoán và điều trị.

Các bệnh điển hình trong nhóm bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như: cảm lạnh thông thường, viêm phổi, viêm xoang mãn tính, viêm phế quản mãn tính, viêm mũi, viêm họng liên cầu khuẩn và cúm.

 Bệnh hen suyễn

Thời điểm trẻ em quay trở lại trường học cũng là thời điểm mùa virus vào cao điểm, điều này đặc biệt nếu trẻ hen suyễn, thì bệnh có thể càng trầm trọng khi gặp thời điểm chuyển mùa. Theo các chuyên gia, thời điểm chuyển mùa từ mùa thu sang mùa đông là thời điểm tồi tệ nhất đối với trẻ em mắc bệnh hen suyễn do trẻ phải tiếp xúc với nhiều loại virus bệnh đường hô hấp. Bệnh hen suyễn thường bùng phát vào cuối tháng 8 và tháng 9 vì hai nguyên nhân chính:

Trong suốt sự thay đổi của các mùa, trẻ hen suyễn có thể bị các dị ứng khác nhau, tùy thuộc vào thụ phấn và nở hoa của các loại hoa và cỏ khác nhau. Phản ứng dị ứng hoặc kết hợp với các yếu tố môi trường khác như virus, ô nhiễm trong nhà và ngoài trời...đều có thể khởi phát cơn hen suyễn.

Bệnh tai-mũi-họng - người lớn cũng cần thận trọng

Thay đổi khí hậu vào thời điểm giao mùa khiến nhiệt độ thay đổi thất thường, từ nóng chuyển sang lạnh và từ nắng chuyển sang mưa trong một ngày, kéo theo sự suy yếu hệ miễn dịch của cả người lớn và trẻ nhỏ.

Bên cạnh đó các virus gây bệnh tai mũi họng dễ dàng phát triển và lan truyền hơn trong điều kiện khí hậu lạnh, ẩm. Đường hô hấp là nơi nhiều mầm bệnh dễ dàng xâm nhập khi chúng ta hít thở. Do đó, một số bệnh như cảm cúm, nhiễm trùng đường hô hấp, viêm tai, viêm tiểu phế quản… rất phổ biến khi thời tiết thay đổi.

Chuyên gia mách nước ‘né’ bệnh tai-mũi-họng khi giao mùa Các bệnh tai - mũi - họng không chỉ nguy hiểm với trẻ em mà còn ảnh hưởng đến cả người lớnCảm cúm do virus gây ra và lây lan qua không khí hoặc tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, gây nghẹt mũi, chảy nước mũi, sốt, đau đầu, chóng mặt, ho, đau họng, chán ăn... Người lớn thường rất chủ quan khi mắc bệnh cảm cúm, tuy nhiên chúng ta không nên coi thường cảm cúm vì bệnh có thể kéo dài hoặc nghiêm trọng, thậm chí một số chủng cúm còn gây nguy hiểm đến tính mạng. Khi có các dấu hiệu trên hãy đi khám sớm (đặc biệt là khi kèm theo sốt cao), kẻo dễ bị biến chứng.

Nhiễm trùng hô hấp là nhiễm trùng xảy ra ở vùng tai mũi họng, thanh quản, phổi. Đây là nhóm bệnh gây nguy hiểm đặc biệt đến trẻ nhỏ, bệnh có thể xảy ra lặp đi lặp lại theo thời gian, đặc biệt khi chuyển mùa từ mùa thu sang mùa đông.

Do số lượng virus, vi trùng gia tăng ở thời điểm này và nhiều người tiếp xúc gần với nhau khiến những virus, vi trùng dễ lây lan hơn tạo ra các ổ dịch. Hiện nay có rất nhiều vius, vi trùng gây bệnh đường hô hấp có thể truyền từ người này sang người khác trong không khí hoặc sau khi tiếp xúc với người bị nhiễm trùng đường hô hấp.

Chuyên gia mách nước ‘né’ bệnh tai-mũi-họng khi giao mùa Bố mẹ không nên chủ quan đối với các dấu hiệu lạ ở trẻ nhỏ trong thời điểm giao mùaTrong khi đó, viêm tai giữa có nhiều khả năng xảy ra trong mùa đông hơn bất kỳ mùa nào khác. Những thay đổi về khí hậu, đặc biệt là khi không khí lạnh hơn, sẽ tăng khả năng trẻ bị viêm tai cấp tính. Trẻ sẽ thấy đau tai, khó nghe, chảy dịch ở tai, sốt cao, thậm chí là buồn nôn.

Viêm tiểu phế quản là tình trạng sưng và chất nhầy tích tụ trong đường dẫn khí phổi nhỏ nhất. Bệnh thường xảy ra do virus cúm hoặc virus hợp bào đường thở phát triển mạnh vào mùa đông lạnh ẩm, có ảnh hưởng đến trẻ em, chủ yếu dưới hai tuổi. Virus thường lây lan từ người sang người khi tiếp xúc trực tiếp qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc với dịch mũi dịch họng của người mang vi rút. Cha mẹ không nên chủ quan khi thấy trẻ có những dấu hiệu như ho, chảy nước mũi trong, sốt vừa hoặc cao. Khi trẻ có dấu hiệu nặng như khó thở, bú ít, tím tái, cần cho trẻ nhập viện cấp cứu để điều trị.

Lời khuyên từ chuyên gia 

PSG.TS Nguyễn Hoàng Sơn - Nguyên chủ tịch Hội Tai Mũi Họng Hà Nội và các tỉnh phía Bắc, nguyên giảng viên ĐH Y Hà Nội, nguyên trưởng khoa Tai Mũi Họng nhi Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung Ương…, là một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tai - mũi - họng đưa ra lời khuyên cần chú ý một số điều sau để phòng và điều trị bệnh hô hấp:

Cả người lớn và trẻ nhỏ nên giữ ấm cơ thể khi trời lạnh, nhất là cổ, ngực, gan bàn chân, tắm bằng nước ấm trong phòng kín gió, tắm xong phải lau người thật khô rồi mặc quần áo sạch. Tránh quạt máy, máy lạnh, tránh thức khuya.

Ăn uống và thể dục điều độ. Vệ sinh họng, miệng như đánh răng sau khi ăn, trước và sau khi ngủ dậy, rửa mũi và súc họng bằng nước muối sinh lý 0,9% để làm sạch tiết nhầy trong khoang mũi họng là môi trường thuận lợi cho VK phát triển.

Rửa tay bằng xà bông là biện pháp hiệu quả để giảm lây nhiễm vi sinh vật gây bệnh từ người này sang người khác.