Dạy con hành xử theo giới tính

Noi gương cho con

Để làm cho bé trai hiểu được lý do nên quan tâm, nhường nhịn, chăm sóc em gái hoặc bạn nữ không phải là một điều dễ dàng vì trẻ con vốn chưa hoàn thiện nhận thức và nhân cách sẽ luôn có xu hướng chiều theo bản năng của mình. Một trong những cách hành xử bản năng của con mà các bậc cha mẹ có thể “lợi dụng” đó là sự bắt chước.

Hãy luôn làm gương cho bé như ba chủ động gắp thức ăn cho mẹ kèm lời giải thích, “Đàn ông luôn phải nhường nhịn và chăm sóc cho phụ nữ nào!”; hoặc như ba có thể rủ con trai cùng vui đùa và phụ dọn dẹp nhà cửa vì “Hai ba con mình đều là đàn ông và cùng làm cho phụ nữ trong nhà bất ngờ bằng việc phụ mọi người dọn dẹp nha con.”.

Còn đối với bé gái, bạn có thể cho con đi chợ chung và hỏi ý kiến con “Hôm nay người phụ nữ của mẹ muốn cho cả nhà ăn món gì nhỉ?”. Những ví dụ trực quan sinh động luôn diễn ra hàng ngày sẽ đi vào tiềm thức của trẻ và hứa hẹn khi lớn lên, chúng cũng sẽ hành xử y như những gì ba mẹ đã vẫn luôn làm.

 Mưa dầm thấm lâu

Có những điều khi bạn khuyên bảo và thủ thỉ với con, bé sẽ bỏ ngoài tai hoặc tệ hơn là chống đối bằng hành động và thái độ. Hãy đừng nản lòng mà cứ luôn nhẹ nhàng nhắc lại cho con vào những dịp phù hợp.

Ví dụ như khi một em trai và một chị gái đánh nhau, bạn vẫn có thể khuyên nhủ con trai nhường nhịn chị gái của mình bằng lý lẽ “Con hãy nhìn xem, chị là con gái, bàn tay chị rất nhỏ và mềm, làm sao tranh giành được với con. Con là con trai, con hãy nhường chị ấy vì con khỏe hơn rất nhiều, con sẽ làm đau chị ấy.” Bằng cách này, bạn sẽ dần làm bé trai hiểu được rằng con trai luôn khỏe mạnh hơn con gái rất nhiều.

Tuy nhiên, bạn cũng cần khéo léo trong cách dạy con nhằm tránh để xảy ra tình trạng bé gái được bênh vực nhiều sẽ sinh ra tâm lý ỷ lại và bé trai luôn phải nhường nhịn bé gái trong mọi trường hợp sẽ đi đến chỗ ấm ức vì sự bất công của người lớn. 

Thưởng, phạt phân minh

Khi bé có những hành vi không đúng như ăn hiếp, bắt nạt bé khác hoặc ỷ lại, mè nheo vô lý thì bạn cần có biện pháp “chế tài” kịp thời và đúng mức độ. Tuyệt đối không thỏa hiệp hoặc chỉ đe nẹt cho qua chuyện vì trẻ con rất nhạy cảm và sẽ “đánh hơi” được phương thức hành xử của ba mẹ chúng. Khi trẻ đã “nắm” được tâm lý của ba mẹ như đối xử không công bằng, sẵn lòng chiều con quá mức hoặc chỉ dọa dẫm cho có thì sẽ rất khó để uốn nắn hoặc đưa trẻ vào nền nếp sau này.

Ngược lại với “chế tài” nghiêm khắc là sự tưởng thưởng xứng đáng mỗi khi trẻ có hành vi đúng đắn như nhường nhịn bạn hoặc xung phong cáng đáng việc gì đó (dù việc đó rất nhỏ nhoi không đáng kể gì). Ba mẹ thưởng phạt phân minh chính là nền tảng cho sự nể phục và yêu quý của con trẻ mãi mãi về sau.

Những điều nên tránh

Bên cạnh một số điều ba mẹ nên làm ở trên thì cũng có những điểm cốt lõi sau mà ba mẹ nên tránh. Đầu tiên là mỗi khi trẻ con có xung đột, tuy chỉ là chuyện trẻ con nhưng ba mẹ nên cố gắng tìm hiểu kỹ nguyên nhân và tránh tình trạng kết tội vô cớ hoặc đổ oan cho bé.

Ngoài ra, để tránh các sự xung đột “trẻ con” có thể diễn ra thì tốt nhất bạn nên tránh tạo điều kiện và tình huống khiến chúng tị nạnh, gây gổ. Các tình huống này có thể là việc bạn cho bọn trẻ tự lựa chọn món đồ chúng thích rồi có từ hai bé trở lên chọn cùng một món; hoặc bạn đã tránh bằng cách phân chia đồng đều các món nhưng lại khác “thể loại” cũng dễ dẫn đến tình trạng “Đồ của chị hai đẹp hơn của con”. Tốt nhất, vì trẻ con còn quá nhỏ và chưa biết đến nhiều “lý lẽ” ở đời nên ba mẹ cứ theo chủ nghĩa “ăn đồng chia đủ, cả lũ như nhau” là sẽ ít nhiều tránh được tình trạng tị nạnh không đáng có.