Dinh dưỡng dành cho bệnh đau nhức xương khớp ở người già

1. Khái niệm về sụn khớp 

Sụn là một vật liệu cứng có tính đàn hồi như cao su được bọc ở các khớp xương khi chúng hoạt động bình thường và khỏe mạnh. Đồng thời đây cũng là bộ làm giảm ma sát và chấn động cho xương nếu bạn hoạt động mạnh. Khi chất lượng sụn tốt, bạn sẽ ít gặp tai nạn nguy hiểm như gãy xương, viêm khớp.

Sụn có thành phần chính là nước chiếm 70% nên có thể thay đổi hình dạng linh hoạt để bảo vệ cho khớp. Khi vận động lực dồn về đầu gối sụn sẽ bao bọc lấy khớp để hạn chế tối đa đau nhức. Nếu cơ thể ngừng gia tăng lực lên xương khớp, sụn sẽ về lại hình dạng ban đầu nhờ sự tái hấp thu của nước. Do sụn có cấu tạo chủ yếu là nước không có dây thần kinh nên không tạo cảm giác đau khi hình dạng thay đổi.

Thoái hóa xương khớp khiến cho sụn khớp cứng và mất đi tính đàn hồi vốn có. Từ đó các dấu hiệu xấu ảnh hưởng đến khớp ngày càng gia tăng. Đồng thời trong thời gian dài hoạt động nếu không được bổ sung, sụn khớp sẽ bị bào mòn và giảm mất những chức năng vốn có. Sụn mòn đi không kịp khắc phục sẽ khiến gân và dây chằng bị kéo dãn làm căng thẳng cơ gây nên đau đớn. Tồi tệ hơn nữa là 2 khớp xương sẽ va chạm nhau mỗi khi cử động.

Sụn được cấu tạo từ 4 thành phần: collagen, proteoglycan, nước và chondrocyte.

- Collagen:Đây là 1 trong 4 thành phần chính cấu tạo nên sụn. Protein collagen còn được phát hiện trong gân và da. Đây là nguồn dưỡng chất cung cấp sức mạnh và tạo bộ khung để chứa các thành phần còn lại của sụn.

 -Proteoglycan: Proteoglycan được cấu tạo chủ yếu từ protein và đường. Chất này dệt xung quanh thông qua lớp collagen bảo vệ. Từ đó cho phép sụn dễ dàng thay đổi hình dạng linh hoạt khi chịu sức ép lớn. Đồng thời đây cũng là thành phần hỗ trợ giữ nước tái sinh cho sụn khi kết thúc vận động và hồi phục cho hoạt động mới tiếp theo

-Nước: Phần lớn khả năng và công dụng của sụn phụ thuộc vào nước. Không chỉ giảm sóc cho cơ xương khớp, nước còn hỗ trợ nuôi dưỡng và bôi trơn cho sụn

 -Chondrocyte: Đây là tế bào giúp sản sinh ra collagen và proteoglycan mới hỗ trợ cho sụn phục hồi sau mỗi lần bào mòn. Đồng thời chất này cũng phóng thích enzyme đào thải những tế bào bị lão hóa trong sụn.

2. Những nhóm thức ăn tốt cho xương khớp

Một nguồn thực phẩm thiết thực và gần gũi để chữa đau nhức xương khớp ở người già chính là tinh bột. Tinh bột là một trong bốn nhóm chất dinh dưỡng không thể thiếu cho cơ thể, mỗi khẩu phần ăn của chúng ta hàng ngày có chứa tới 1/3 là tinh bột. Tinh bột hay còn được gọi là carbohydrat là hỗn hợp của amyloza và amylopectin. Đây được coi là nguồn cung cấp năng lượng cho cơ thể dồi dào nhất mà không một nhóm dinh dưỡng nào làm được. Những nguồn thực phẩm tinh bột đặc biệt tốt cần bổ sung như: ngũ cốc, gạo lức, lúa mạch, hạt khô,…

– Các thực phẩm giàu canxi: ai cũng biết canxi rất tốt cho hệ xương khớp, vì thế việc bổ sung những thực phẩm giàu canxi là điều không thể thiếu. Thực đơn mỗi ngày nên được lấp đầy bởi các hải sản tươi sống như: ngao, tôm, cua, hến,… sẽ giúp xương chắc khỏe, chống lão hóa và hỗ trợ trong điều trị đau nhức xương khớp ở người già. Tuy nhiên, bất cứ điều gì cũng cần phải có mức độ và hợp lý thôi nhé, nếu vượt ngưỡng thì có thể mắc phải bệnh Gút đấy!

– Uống 1 ly sữa mỗi ngày cũng là một trong những cách giảm đau nhức xương khớp đấy. Khi còn bé, ta uống sữa để mong cao, lớn hơn nay khi đã lớn tuổi, sữa sẽ giúp tái tạo các mô xương, cung cấp vitamin D, canxi.

– Ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi sẽ giúp chống oxy hóa khớp xương hiệu quả. Trong các loại thực phẩm xanh này cung cấp nguồn dưỡng chất cần thiết và vitamin C đáng kể, rất tốt cho việc tăng cường sức đề kháng ở người lớn tuổi. Vì vậy, trên bàn ăn mỗi ngày hãy thêm nhiều rau xanh cùng với tráng miệng bằng hoa quả tươi.

3. Thực phẩm cần tránh khi mắc phải bệnh đau nhức xương khớp

Bên cạnh những thực phẩm trên, bạn cũng cần lưu ý đến những thực phẩm không nên dùng để có thể điều trị bệnh đau nhức xương khớp ở người già hiệu quả.

– Không nên ăn quá nhiều thức ăn chứa nhiều đạm động vật: vì nó sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất cũng như chuyển hóa các chất dinh dưỡng trong cơ thể. Điều này làm ngưng trệ cho việc điều trị đau nhức xương khớp ở người già. Do vậy, không nên ăn nhiều gan động vật và loại thịt đỏ.

– Hàm lượng dầu mỡ lớn trong thức ăn là một trong những nguyên nhân khiến cho tình trạng bệnh đau nhức xương khớp trở nên trầm trọng và nặng nề hơn. Thậm chí, chứng đau nhức xương khớp này còn diễn tiến sang căn bệnh mới thoái hóa khớp, viêm khớp. Vì vậy, lưu ý tránh xa những thức ăn nhanh hay các món ăn xào vì chúng chứa nhiều dầu mỡ.

– Tránh xa những món ăn mặn vì nó có thể làm cho cơ thể mệt mỏi, đau nhức nhiều hơn. Dùng đồ ăn mặn trong thời gian dài sẽ gây nên tích tụ các tinh thể muối uric và dẫn đến bệnh Gút vô cùng nguy hiểm. Nếu bạn vốn là người ưa mặn đặc biệt là người miền Trung thì hãy cố gắng hạn chế vì sức khỏe của bản thân. Hoặc các món mắn cá như người miền Nam, như mắm cá lóc, mắm cá sặc, mắm rô, … hay các món dưa muối, dưa chua cũng nên hạn chế.

– Những thực phẩm giàu axit oxalic (các loại rau trái quen thuộc như khế, me, cải bó xôi, cà rốt, cà chua… ) là thực phẩm nên tránh của chứng đau nhức xương khớp ở người già. Loại chất này sẽ kích thích xương tăng tiết và gây nên những cơn đau nhức nhối dữ dội hơn. Do thế, trong thực đơn cần loại bỏ những loại thực phẩm như: củ cải trắng, mận, việt quất và các loại đồ muối chua khác.