Dinh dưỡng ngày càng quan trọng với sức khỏe người cao tuổi

Dinh dưỡng tốt là điều cần thiết ở mọi lứa tuổi, nhưng việc ăn đúng cách ngày càng trở nên quan trọng cùng với tuổi tác tăng dần. Ở người cao tuổi, chức năng tiêu hóa không còn tốt nữa, răng cũng yếu hơn, sức nhai không tốt, nên họ cần ăn những bữa ăn mềm hơn hay sử dụng các thực phẩm bổ sung dinh dưỡng để có thể hấp thụ hàm lượng protein và calo tốt hơn. Nước ta hiện có khoảng 10 triệu người cao tuổi cần được chăm sóc chu đáo trong mỗi bữa ăn.Càng ăn tốt càng giảm nguy cơ mắc bệnh

Một trong những lý do chính khiến dinh dưỡng ngày càng trở nên quan trọng khi bạn già đi, theo Thư viện Y khoa Quốc gia, đó là chế độ ăn uống tốt khi tuổi cao giúp giảm nguy cơ mắc bệnh loãng xương, huyết áp cao, bệnh tim và một số bệnh ung thư. Chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng với đa dạng thực phẩm như carbohydrate, chất béo, protein, vitamin, khoáng chất và nước.

Nhưng một số thay đổi có thể xảy ra theo tuổi tác có thể khiến bạn khó ăn, khó uống hơn. Bao gồm:

- Cuộc sống gia đình: chẳng hạn như đột nhiên sống một mình hoặc gặp khó khăn khi đi lại.

- Tình trạng sức khỏe kém dần đi có thể khiến khó nấu ăn hơn hoặc tự ăn.

- Sử dụng thuốc có thể thay đổi mùi vị thức ăn, làm khô miệng hoặc đánh mất cảm giác ngon miệng.

- Vấn đề nhai hoặc nuốt thức ăn của bạn.

Một thách thức khác của lão hóa là cơ thể giảm khả năng nhận biết các giác quan quan trọng như đói và khát. Điều này có thể khiến bạn dễ bị mất nước và giảm cân không chủ ý. Ngoài ra, 20% người cao tuổi thường gặp tình trạng suy giảm dịch vị trong dạ dày như axit dạ dày, ảnh hưởng đến sự hấp thụ các chất dinh dưỡng, chẳng hạn như vitamin B12, canxi, sắt và magiê.

 Một thực tế khác, người trưởng thành trung bình mất 3 - 8% khối lượng cơ bắp mỗi 10 năm từ sau tuổi 30. Đây là một trong những nguyên nhân chính của sự suy yếu, gãy xương và sức khỏe kém ở người cao tuổi.

Việc ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau và bổ sung có thể giúp đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của người cao tuổi.

Giảm: đường - chất béo và muối

Về chất đạm, nhu cầu protein từ 60 - 70gam/ngày, trong đó đạm động vật chiếm 30% tổng số protein. Người cao tuổi ăn ít thịt, thay vào đó là các thực phẩm giàu canxi như: Cá, tôm, cua (100g tép chứa 910mg canxi, 100g cua chứa 5.040mg canxi).  Hạn chế ăn các thực phẩm có nhiều cholesterol như: nội tạng động vật, óc. Nên ăn ít nhất 3 bữa cá/1 tuần, 3 quả trứng/1 tuần và ăn thêm sữa chua (dễ tiêu và có lợi cho tiêu hóa).

Về chất béo, nên ăn cả dầu thực vật và mỡ động vật, tỷ lệ chất béo thực vật chiếm 35% tổng lượng chất béo. Dầu thực vật tốt với người có tăng huyết áp, không có cholesterol và ít acid béo bão hòa (dưới 40%) hơn mỡ động vật.

Ngoài giảm cơm, người cao tuổi cần chú ý giảm thịt, giảm mỡ, giảm đường. Ngoài ra, ăn hạn chế các thực phẩm có hàm lượng muối cao như các loại dưa cà muối. Hạn chế những đồ ăn, thức uống gây mất ngủ như: Cà phê, chè đặc.

Ăn thêm đậu, lạc, vừng và cá

Ở người có tuổi, tiêu hóa hấp thụ chất đạm đều kém nên dễ xảy ra tình trạng thiếu chất đạm. Ở đậu, lạc, vừng và cá có nhiều chất đạm, ngoài ra chúng lại có nhiều chất dầu giúp đề phòng các bệnh về tim mạch. Các protein thực vật như đậu đỗ, vừng lạc, đậu phụ vì chúng có nhiều chất xơ giúp thải lượng cholesterol. Cho nên người cao tuổi nên ăn nhiều món ăn từ đậu tương như đậu phụ, sữa đậu nành, tào phớ.

Mỗi tuần ăn 2 - 3 bữa cá. Nên ăn cá nhỏ, kho nhừ hai lửa để ăn được cả xương có thêm canxi đề phòng bệnh xốp xương ở người cao tuổi.

 Ăn nhiều rau tươi, quả chín

Người có tuổi cần chú ý ăn nhiều rau để có chất xơ kích thích nhu động ruột, tránh táo bón. Các chất xơ trong rau quả còn có tác dụng như cái chổi quét hết các chất bổ béo thừa đẩy ra theo phân, giúp cơ thể phòng chống bệnh xơ vữa động mạch.

Nhu cầu chất xơ 25g/ngày, đặc biệt là chất xơ hòa tan có tác dụng làm giảm cholesterol và đường máu, nó tốt với người tiểu đường, tăng huyết áp. Người cao tuổi thường bị loãng xương và thiếu các vitamin, khoáng chất. Cần ăn các loại rau xanh hoa quả giàu vitamin và khoáng chất, mỗi ngày nên ăn 300g rau xanh và 100g hoa quả.

Uống đủ nước theo nhu cầu

Nước giúp cho tiêu hóa tốt hơn và đào thải các chất cặn bã của cơ thể. Uống từ 1.5 - 2 lít nước/ một ngày, cần chủ động uống nước không chờ khát mới uống. Nên uống nước trà xanh tốt cho tim mạch và các loại thức uống có tác dụng an thần như hạt sen, chè ngó sen...