Hành động để giảm thiểu mất cân bằng giới tính

Hạnh phúc là việc giáo dục con cái trở thành người có ích

Biết hài lòng với những gì mình đang có, nhiều gia đình sinh hai con một bề là gái đã nỗ lực cùng nhau vun vén, xây dựng hạnh phúc. Với họ, dù là trai hay gái, sinh con ra lành lặn, bình thường, nuôi dạy con ngoan hiền, học giỏi là viên mãn, tròn đầy.

Đến với căn nhà của vợ chồng chị Đặng Hà Phương (sinh năm 1988) và anh Trần Văn Thành (sinh năm 1980) tại P303 - 2C Lê Phụng Hiểu (phường Tràng Tiền) lúc nào cũng thấy tiếng cười rộn rã của hai bé gái Trần Thị Mai Khanh và Trần Thị Bảo Ngân.

Ôm con trong tay, chị Phương kể với chúng tôi việc sinh con gái đầu lòng đã mang đến niềm vui cho cả gia đình. Đến khi đứa con gái thứ hai ra đời, gia đình chị càng nhân thêm niềm hạnh phúc các cháu khôn lớn khỏe mạnh, ngoan ngoãn.

“Con gái có rất nhiều điểm mạnh như tình cảm với bố mẹ hơn, để ý quan sát tâm tình của mẹ, giúp đỡ bố mẹ công việc nhà. Do ông bà nội ngoại khá văn minh nên vợ chồng tôi cũng không có áp lực về việc sinh con trai. Con cái là của trời cho, là con thì chúng tôi đều yêu cả. Cứ sinh con nuôi dạy con phát triển khỏe mạnh, ngoan ngoãn là hạnh phúc", chị Phương chia sẻ.

Nhiều năm qua, cả gia đình chị Nguyễn Thị Bảo Thúy cùng nhau tham gia các hoạt động thiện nguyện cộng đồng.Cũng như gia đình chị Phương, việc dừng lại hai con để nuôi dạy cho tốt dù là trai hay gái tạo điều kiện cho bố mẹ gần gũi, trở thành bạn bè của con trong cuộc sống. Là trường hợp như vậy, vợ chồng anh Trần Xuân Hùng (sinh năm 1974) và chị Nguyễn Thị Bảo Thúy (sinh năm 1976) trú tại N1 tập thể Giao Thông (phường Chương Dương) luôn coi hai cô con gái Trần Bảo Châu và Trần Minh Châu là những người bạn có thể tâm tình, sẻ chia bất kì điều gì.

Nhiều năm qua, chẳng ai trong khu phố còn xa lạ với hình ảnh cả gia đình cùng nhau đi cứu hộ chó, mèo vì hai cô con gái của anh chị yêu thích động vật hay cả gia đình thường xuyên cùng nhau tham gia các hoạt động thiện nguyện cộng đồng.

“Mặc dù chồng tôi là con trai trưởng trong nhà nhưng thực sự chồng tôi rất tâm lý, động viên vợ có 2 con gái cũng rất tốt. Việc dừng lại ở hai cháu chúng tôi có nhiều thời gian quan tâm đến các con hơn, dạy các con biết thương yêu nhau hơn, nết ăn nết ở được uốn nắn. Thành quả đến nay tôi rất hạnh phúc vì các con biết yêu thương mọi người và giúp đỡ bố mẹ. Đặc biệt, con có thể chia sẻ với bố mẹ bất kì điều gì. Con gái lớn nhà tôi là thành viên của trung tâm cứu hộ động vật, bố mẹ luôn luôn động viên, con hãy làm gì con thấy là tốt, gia đình sẽ hỗ trợ hết mình. Các con cũng giống như những người bạn thân của mình", chị Thúy hồ hởi cho biết.

Từ câu chuyện của chị Đặng Hà Phương và chị Nguyễn Thị Bảo Thúy, những gia đình hạnh phúc một bề là gái, có thể thấy rằng, điều quan trọng hơn cả không phải là việc sinh con trai hay con gái, mà chính là việc giáo dục con cái trở thành người có ích.

Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn nhiều người áp lực “sinh con trai” khiến cuộc sống gia đình không hạnh phúc. Những quan niệm sinh con trai để có “người nối dõi tông đường” vẫn hiện hữu một cách cố hữu trong suy nghĩ của rất nhiều người.

Theo Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế) Nguyễn Thị Ngọc Lan, ở nhiều địa phương vẫn phổ biến phong tục chỉ con trai được thừa kế tài sản của cha mẹ, vị thế của người phụ nữ không được coi trọng... “Những điều đó đã ăn sâu vào tiềm thức của mỗi cá nhân, các cặp vợ chồng, gia đình và dòng họ. Văn hóa - xã hội phát triển và ngày càng đa dạng, phong phú, phong tục cũ không còn phù hợp với xã hội hiện đại, tư tưởng bất bình đẳng giới cần được xóa bỏ”, bà Nguyễn Thị Ngọc Lan nhấn mạnh.

Hành động để giảm thiểu mất cân bằng giới tính

“Nhận thức và tâm lý muốn có nhiều con và thích có con trai đang là nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh”, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Hoàng Đức Hạnh cho biết.

Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cũng cho biết trong 6 tháng đầu năm 2020, các quận, huyện, thị xã của Hà Nội vẫn duy trì chiến dịch truyền thông lồng ghép dịch vụ kế hoạch hóa gia đình và nâng cao chất lượng dân số cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.

Cần phải hành động nhằm thúc đẩy bình đẳng giới tạo động lực phát triển bền vững chất lượng dân số.Dù vậy, công tác dân số của Thủ đô vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Theo quy luật tự nhiên, trung bình cứ 100 bé gái được sinh ra, thì tương ứng khoảng 104-106 bé trai được sinh ra. Tuy nhiên, trên thực tế, theo Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Hà Nội, tỷ số giới tính khi sinh của Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2020 là 113,2 bé trai/100 bé gái. Ở một số huyện, như: Sóc Sơn, Phúc Thọ, Đan Phượng..., sự mất cân bằng giới tính khi sinh còn cao hơn.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), nếu số bé trai sinh ra quá ngưỡng 105, sẽ gây ra các hệ lụy xã hội về lâu dài. Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, dự báo đến năm 2050, Việt Nam sẽ có từ 2,3 đến 4,3 triệu nam giới không lấy được vợ, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dân số trong tương lai, gây ra những bất ổn đến đời sống kinh tế - xã hội… Do vậy, cần phải hành động nhằm thúc đẩy bình đẳng giới tạo động lực phát triển bền vững chất lượng dân số.

Để thay đổi tư tưởng “trọng nam khinh nữ” Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cử, nguyên Viện trưởng Viện Dân số và Các vấn đề xã hội, Trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội cho rằng, cần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; cải thiện an sinh xã hội cho người cao tuổi, để họ bớt phụ thuộc vào con cái. Mặt khác, phải khẳng định giá trị của một người nằm ở sự cống hiến của người đó cho gia đình và xã hội, chứ không phụ thuộc vào giới tính.

Bên cạnh đó, cần phải tăng cường công tác bình đẳng giới và nâng cao vị thế của phụ nữ, trẻ em gái. Thay đổi nhận thức của người dân, phát huy hơn nữa vai trò của phụ nữ trong xã hội, nhất là việc vận động nam giới tham gia bình đẳng giới.

Liên quan đến vấn đề này, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Hoàng Đức Hạnh cho biết, năm 2020, Hà Nội phấn đấu duy trì tỷ số giới tính khi sinh đạt 113 bé trai/100 bé gái. Thành phố tiếp tục kiện toàn và nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ dân số từ thành phố đến cơ sở, tập trung giám sát các hoạt động triển khai kế hoạch giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh tại vùng ngoại thành. Mặt khác, tăng cường giáo dục, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chính sách về dân số phù hợp với từng nhóm đối tượng, đồng thời phát triển mạng lưới cung cấp dịch vụ dân số, kế hoạch hóa gia đình, đáp ứng nhu cầu của người dân.