Hiện tượng bốc hỏa tiền mãn kinh

1. Biểu hiện của cơn bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh 

Bốc hỏa là một triệu chứng khá phổ biến ở phụ nữ tiền mãn kinh. Các cơn bốc hỏa kéo đến đột ngột bắt đầu từ cảm giác nóng ran mặt, sau đó đến vùng ngực và nhanh chóng nóng bừng toàn thân. Mỗi cơn bốc hỏa thường kéo dài trong khoảng thời gian khác nhau, trung bình là 4 phút với tần suất 5 - 10 cơn mỗi ngày. Riêng các trường hợp chị em chịu nhiều áp lực và căng thẳng thì tình trạng bốc hỏa có thể xuất hiện hơn 20 lần mỗi ngày. Sau mỗi lần cơn bốc hỏa đi qua, cơ thể phụ nữ sẽ cảm thấy ớn lạnh, toát mồ hôi, tim đập nhanh, chân tay bủn rủn, mệt mỏi và cáu gắt.

Theo Viện Quốc gia về Lão hóa, mãn kinh tự nhiên xảy ra từ 45 đến 55 tuổi và kéo dài khoảng 7 năm nhưng có thể tiếp tục đến 14 năm sau. Theo một số ước tính, sự xuất hiện của các cơn bốc hỏa có thể kéo dài trung bình 5,2 năm. Chúng xảy ra càng sớm trong cuộc đời thì khoảng thời gian chúng có thể tồn tại càng lâu hơn.

2. Nguyên nhân của bốc hỏa tiền mãn kinh 

Nguyên nhân của các cơn bốc hỏa hiện vẫn chưa được kết luận chính xác. Đa số các giả thuyết cho rằng nguyên nhân là do rối loạn chức năng điều nhiệt vì sự sụt giảm nồng độ estrogen trong cơ thể. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng trung tâm điều nhiệt bị thu hẹp ở những phụ nữ bị bốc hỏa.

Mức estrogen suy giảm tác động trực tiếp vào trung tâm điều nhiệt ở vùng dưới đồi, làm vùng này hiểu nhầm là nhiệt độ cơ thể đang cao hơn bình thường, dẫn tới hàng loạt đáp ứng giúp cơ thể tỏa nhiệt: Tim đập nhanh để bơm báu đi, các mạch máu ngoại biên giãn ra, đổ mồ hôi dẫn đến mất nhiệt nhanh chóng và đi kèm với lạnh run, thở nông và nhanh.

3. Cách khắc phục các cơn bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh

Một số phụ nữ học cách đối phó với các cơn bốc hỏa liên quan đến mãn kinh và đổ mồ hôi ban đêm và có thể sống một cuộc sống bình thường nhưng một số phụ nữ khác có thể cảm thấy khá lo lắng. Các bác sĩ khuyến cáo mọi người nên thay đổi lối sống để kiểm soát cơn bốc hỏa trong 3 tháng trước khi thử dùng thuốc. Mọi người có thể thử các phương pháp sau để giảm hoặc ngăn ngừa các cơn bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm trong thời kỳ mãn kinh.

3.1. Các biện pháp khắc phục tại nhà

Mọi người có thể áp dụng một loạt các thay đổi lối sống đơn giản để đối phó với các cơn bốc hỏa trong thời kỳ mãn kinh. Có nhiều yếu tố khác nhau có thể làm tăng cơn bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm ở từng người. Bạn có thể thử ghi lại các nguyên nhân và tránh chúng. Theo Viện Quốc gia về Lão hóa, các tác nhân phổ biến bao gồm: Rượu; Thực phẩm cay; Cafein; Thuốc lá.

Những lời khuyên về lối sống khác bao gồm: Giữ bình tĩnh; Mặc quần áo nhẹ hoặc mặc nhiều lớp để có thể cởi ra khi có cơn bốc hỏa; Để một chiếc quạt bên cạnh giường. Điều này sẽ hữu ích khi mọi người đổ mồ hôi ban đêm. Giữ nhiệt độ phòng thấp. Mở cửa sổ và sử dụng quạt hoặc máy điều hòa để không khí lưu thông trong phòng. Tắm nước mát vào ban ngày và trước khi đi ngủ. Chấm nước mát lên cổ tay. Có nhiều mạch máu ở cổ tay, vì vậy, đây có thể là cách tốt để hạ nhiệt nhanh chóng. Giữ cân nặng hợp lý. Những cơn bốc hỏa có thể xảy ra thường xuyên và nghiêm trọng hơn nếu những người thừa cân hoặc béo phì. Giữ cân nặng hợp lý bằng cách tập thể dục thường xuyên và có lối sống năng động. Thư giãn và giảm căng thẳng. Thở chậm - sâu và thiền là những kỹ thuật có thể giúp giảm căng thẳng và giảm cơn bốc hỏa. Tránh uống rượu để làm giảm tình trạng bốc hỏa mãn kinh.

3.2. Phương pháp thay thế

Nhiều người thấy giảm các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh thông qua việc sử dụng các phương pháp y học thay thế, mặc dù những biện pháp khắc phục này có thể không hiệu quả với tất cả mọi người. Các kỹ thuật tâm trí và cơ thể có thể cải thiện các triệu chứng bao gồm:

- Thiền chánh niệm. Nghiên cứu từ năm 2011 cho thấy rằng, chánh niệm có thể làm giảm mức độ phiền toái của phụ nữ do bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm.

- Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT). Nghiên cứu từ năm 2014 cho thấy, CBT có thể làm giảm mức độ bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm của những người có vấn đề.

3.3. Bổ sung chế độ ăn uống

Có một chế độ ăn uống hợp lý là cách khắc phục và phòng tránh những cơn bốc hỏa hiệu quả. Theo đó, chị em nên bổ sung nhiều rau xanh, trái cây tươi, Omega 3, Omega 6 và các thực phẩm giàu nội tiết tố Estrogen thực vật như các loại đậu, đậu nành, đậu phụ, ngũ cốc, hạt mè, bông cải xanh... Hạn chế ăn các món nhiều dầu mỡ, cay nóng và các loại đồ uống có cồn hoặc chất gây nghiện như caffeine.

2.4. Thuốc：Nếu ai đó bị bốc hỏa nghiêm trọng, đổ mồ hôi ban đêm làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày của họ hoặc gây khổ sở, bác sĩ có thể đề nghị các loại thuốc sau: Bác sĩ sẽ kê thuốc để giảm các cơn bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm.

- Liệu pháp thay thế hormone (HRT)Liệu pháp hormone, hoặc liệu pháp thay thế hormone (HRT), là phương pháp mọi người dùng thuốc có chứa estrogen để điều chỉnh mức độ hormone. HRT có thể làm giảm nhiều triệu chứng mãn kinh, bao gồm bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm. Những phụ nữ đã cắt bỏ tử cung bằng thủ thuật cắt bỏ tử cung có thể dùng estrogen đơn. Nhưng những phụ nữ vẫn còn tử cung sẽ có nguy cơ bị ung thư nội mạc tử cung nếu họ chỉ dùng estrogen. Vì vậy, họ nên dùng một loại thuốc có chứa cả estrogen và progesterone. Bằng cách kết hợp hai loại hormone này, nó có thể làm giảm nguy cơ ung thư nội mạc tử cung so với việc chỉ dùng estrogen.

Bác sĩ sẽ điều chỉnh các liệu pháp hormone cho từng cá nhân theo các yếu tố nguy cơ liên quan và sẽ kê đơn liều hormone hiệu quả thấp nhất để giảm tác dụng phụ. Các bác sĩ thường không khuyến nghị liệu pháp hormone cho những phụ nữ đã mắc một loại ung thư nhạy cảm với hormone, chẳng hạn như ung thư vú. Lý do là vì những khối ung thư này phát triển nhanh hơn khi có thêm các hormone. Tương tự, các bác sĩ không khuyến khích phương pháp điều trị này cho những phụ nữ đã có cục máu đông.

- Thuốc chống trầm cảm：Thuốc chống trầm cảm cũng có thể được sử dụng để giảm các cơn bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm, mặc dù chúng không hiệu quả bằng liệu pháp hormone. Tuy nhiên, chúng là một lựa chọn tốt cho những phụ nữ không thể điều trị bằng hormone. FDA chấp thuận việc sử dụng paroxetine, một loại thuốc chống trầm cảm, để điều trị chứng bốc hỏa. Các thuốc chống trầm cảm khác cũng có thể hữu ích, bao gồm venlafaxine và fluoxetine. Chóng mặt, buồn nôn, khô miệng, tăng cân hoặc rối loạn chức năng tình dục là những tác dụng phụ có thể xảy ra của những loại thuốc này.

Thuốc chống trầm cảm có thể là một phương pháp điều trị hiệu quả cho các cơn bốc hỏa và có thể chỉ cần dùng trong giai đoạn chuyển tiếp mãn kinh khi các triệu chứng đang xuất hiện.2.4.3. Thuốc khácCác loại thuốc theo toa khác có thể được sử dụng để giảm các cơn bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm. Tuy nhiên, những thuốc này không có nhãn mác nên không được chấp thuận sử dụng để điều trị tình trạng này và không nên dùng cho các triệu chứng mãn kinh trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Bao gồm các:

- Clonidine：một loại thuốc chống tăng huyết áp thường được sử dụng để giảm huyết áp cao. Nó có thể được dùng dưới dạng viên uống hoặc miếng dán ngoài da. Các tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm táo bón, chóng mặt, khó ngủ và khô miệng.Gabapentin, một loại thuốc chống động kinh thường được sử dụng để điều trị các cơn co giật. Các tác dụng phụ có thể xảy ra là khó ngủ, chóng mặt và nhức đầu.

Phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh hầu hết đều bị bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm khi trải qua thời kỳ mãn kinh. Một số phụ nữ chỉ thỉnh thoảng bị bốc hỏa, không ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày nhưng đối với những người khác, họ có thể rất khó chịu. Mọi người có thể sử dụng các biện pháp khắc phục tại nhà để điều trị các triệu chứng mãn kinh và trong trường hợp nghiêm trọng, họ có thể sử dụng thuốc, bao gồm cả liệu pháp hormone. Bạn nên nói chuyện với bác sĩ về các phương pháp tốt nhất và an toàn nhất để giảm các triệu chứng vì những phương pháp này có thể khác nhau giữa từng cá nhân.