Phó Chủ tịch Quốc hội: Nhanh chóng củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy và cán bộ làm công tác dân số

Sáng 11/7, Tổng cục DS-KHHGĐ (Bộ Y tế) đã long trọng tổ chức Lễ mít tinh kỷ niệm ngày Dân số thế giới với chủ đề: Việt Nam - 25 năm thực hiện Chương trình hành động Hội nghị Quốc tế về Dân số và Phát triển (ICPD Cairo, 1994).

Ông Uông Chu Lưu - Ủy viên BCH Trung ương, Phó Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam đã đến dự và chỉ đạo tại Lễ mít tinh.

Phát biểu khai mạc Lễ mít tinh, GS.TS Nguyễn Viết Tiến - Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế cho biết, tại Việt Nam, với sự quan tâm, chỉ đạo và đầu tư của Đảng và Nhà nước, sự phối hợp và hỗ trợ của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam (UNFPA), các tổ chức quốc tế và chính phủ nhiều nước, công tác dân số Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội.

Tốc độ tăng dân số bình quân hàng năm 1,7%/năm giai đoạn 1989-1999 đã giảm xuống dưới 1,2% giai đoạn 1999-2009 và khoảng 1% giai đoạn từ 2010 đến nay. Dân số trong độ tuổi lao động (15-64 tuổi) tăng từ 56,1% lên 68,4%.

Từ năm 1993 đến nay, chiều cao trung bình của thanh niên Việt Nam tăng thêm 3cm, đạt 164cm ở nam và 153cm ở nữ. Tuổi thọ trung bình tăng từ 65,5 tuổi năm 1993 lên 73,5 tuổi năm 2018, cao hơn hẳn các nước có cùng mức thu nhập bình quân đầu người.

Dịch vụ dân số được mở rộng, chất lượng ngày càng cao. Các dịch vụ nâng cao chất lượng dân số như khám sức khỏe trước hôn nhân; tầm soát, chẩn đoán và điều trị sớm các bệnh, tật trước sinh và sơ sinh được triển khai, từng bước mở rộng. Dịch vụ chăm sóc người cao tuổi, cũng như các dịch vụ phục vụ nhu cầu của người cao tuổi bước đầu phát triển

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế, hiện Việt Nam phải đối mặt với rất nhiều thách thức cần vượt qua như: Mức sinh còn chênh lệch lớn giữa các khu vực và đã xuất hiện tình trạng mức sinh giảm quá thấp ở một số khu vực; tỷ số giới tính khi sinh tăng nhanh và đã ở mức nghiêm trọng. Những lợi thế của cơ cấu "dân số vàng" mang lại chưa được khai thác tốt.

Bên cạnh đó, già hóa dân số và nhu cầu chăm sóc người cao tuổi tăng nhanh nhưng chưa có chiến lược thích ứng phù hợp; phân bổ dân số chưa hợp lý, quản lý dân cư phân tán, lạc hậu…

Ông Kamal Malhotra, Điều phối viên Liên Hợp Quốc tại Việt Nam nhấn mạnh, các tổ chức Liên Hợp Quốc tại Việt Nam cam kết sẽ luôn chung tay hỗ trợ Chính phủ nhằm đảm bảo rằng mọi người dân đều được tiếp cận phổ cập với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, bao gồm cả các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/sức khỏe tình dục. Ông Kamal Malhotra, Điều phối viên Liên Hợp Quốc tại Việt Nam nhấn mạnh, các tổ chức Liên Hợp Quốc tại Việt Nam cam kết sẽ luôn chung tay hỗ trợ Chính phủ nhằm đảm bảo rằng mọi người dân đều được tiếp cận phổ cập với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, bao gồm cả các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/sức khỏe tình dục.

Phát biểu chỉ đạo tại Lễ mít tinh, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho biết, nhận thức đầy đủ và sâu sắc những thách thức và yêu cầu đặt ra đối với công tác dân số trong những mối quan hệ hữu cơ với sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh của đất nước trong tình hình mới, Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 6 khóa XII đã có Nghị quyết số 21 về công tác dân số trong tình hình mới.

Nghị quyết đề ra hệ thống các quan điểm, mục tiêu và giải pháp có tính bước ngoặt trong chính sách dân số nước ta cho giai đoạn tới, hướng đến duy trì mức sinh thay thế, đưa tỷ lệ giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên, khai thác tối đa lợi thế cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số, phân bổ dân cư hợp lý và nâng cao chất lượng dân số.

Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: Mục tiêu, nhiệm vụ của công tác dân số trong thời gian tới hết sức nặng nề. Do đó, để thực hiện thành công Nghị quyết 21, đạt được các mục tiêu đề ra, ông Uông Chu Lưu yêu cầu các cấp ủy Đảng, chính quyền cần quan tâm hơn nữa tới việc lãnh đạo, chỉ đạo, đầu tư cho công tác dân số.

Cần quán triệt sâu sắc Nghị quyết 21 và Nghị quyết 137, đề ra các chủ trương, kế hoạch thực hiện phù hợp với tình hình cụ thể của ngành, địa phương; thường xuyên đôn đốc, kiểm tra quá trình thực hiện.

Trước mắt, cần khẩn trương xây dựng ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các đề án đã được phân công trong chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 21 và Nghị quyết 137.

Đối với Bộ Y tế, Tổng cục Dân số - KHHGĐ - đơn vị có chức năng quản lý và tổ chức thực hiện công tác dân số cần nhanh chóng củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy và cán bộ làm công tác dân số từ Trung ương đến địa phương theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; tích cực tham mưu, đề xuất các chính sách, chiến lược, kế hoạch về công tác dân số; tổ chức thực hiện tốt các chiến lược, kế hoạch và chính sách nhằm đưa nội dung của Nghị quyết 21 thành thực tế sinh động.

"Tôi tin tưởng sâu sắc rằng, với những thành công và bài học kinh nghiệm quý báu thu được về công tác dân số trong thời gian qua, trên cơ sở thống nhất nhận thức và hành động của toàn Đảng, toàn dân về nội dung và nhiệm vụ công tác dân số trong thời gian tới, chúng ta sẽ tiếp tục thành công trong công tác dân số, góp phần phát triển bền vững đất nước, hiện thực hóa khát vọng đưa đất nước "hóa rồng"", Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nhấn mạnh.

"Thiết thực hưởng ứng Ngày Dân số thế giới 11/7 năm nay, Việt Nam cam kết tiếp tục triển khai các ưu tiên quốc gia theo tinh thần của Hội Nghi Dân số và Phát triển (ICPD, 1994). Đây chính là một thách thức lớn nhưng lại là một trong những hình thức thức đầu tư mang lại hiệu quả cao với chi phí thấp nhất. Chúng tôi tin tưởng rằng, với việc điều chỉnh chính sách phù hợp, dân số nước ta sẽ tiếp tục có những thay đổi về nhân khẩu học theo hướng tích cực (cả về quy mô, chất lượng dân số, đặc biệt có những thay đổi mạnh về cơ cấu dân số và phân bố dân cư) tạo ra những tiền đề thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nhanh và bền vững."

GS.TS Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế