Sức khỏe tâm thần của người cao tuổi trong đại dịch Covid - 19

Hai năm qua, nhiều người cao tuổi (NCT) đã mất người thân, bản thân họ cũng mắc bệnh và chịu những đợt giãn cách xã hội kéo dài. NCT phải đối mặt với các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Theo một khảo sát của Antara "State of Seniors" 57% người cao niên từ 60 tuổi trở lên gặp các vấn đề sức khỏe tâm thần trong COVID-19. 

Một nghiên cứu gần đây ở nhóm người trên 55 tuổi do Trung tâm Tuổi thọ Quốc tế (ILC), Ấn Độ thực hiện cho thấy sự gia tăng đáng kể chứng trầm cảm do cảm giác tội lỗi khi mình là người sống sót và phải cố gắng đấu tranh vượt qua cô đơn, bằng cách tham gia các hoạt động và hình thành các vòng kết nối hỗ trợ với những NCT trải qua hoàn cảnh tương tự.

Ở hầu hết các quốc gia, đối phó với đợt bùng phát COVID-19, NCT được khuyến cáo nên tự cách ly và cách ly bản thân với những người khác có thể lây nhiễm cho họ. Một thực tế phổ biến ở các cơ sở chăm sóc dài hạn là cấm các thành viên trong gia đình và bạn bè đến thăm để giảm nguy cơ lây truyền vi rút. Mặc dù những hạn chế này có thể hiểu được trong thời điểm khủng hoảng, nhưng chúng có thể có tác động tiêu cực đáng kể đến sức khỏe tâm thần của người lớn tuổi, chẳng hạn như sự cô lập và cô đơn trong xã hội.

Nỗi sợ hãi về Covid-19 của những NCT:

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy sự cô lập xã hội có tác động tiêu cực đến sức khỏe và hạnh phúc của con người. Sự sợ hãi là không thể tránh khỏi khi ngày càng có nhiều người bị nhiễm bệnh, nhập viện và tử vong do virus chết người. 

Ngoài những lo lắng về sức khoẻ và sự an toàn, việc tiếp cận các cơ sở chăm sóc sức khỏe cơ bản, cửa hàng tạp hóa và thuốc men...của NCT cũng gặp khó khăn. Trong đợt thứ hai, những người cao niên gặp nhiều vấn đề về sức khỏe tâm thần hơn như trầm cảm và lo lắng liên quan đến sức khỏe.

Cô đơn và cô lập xã hội có liên quan đến tình trạng sức khỏe thể chất và tinh thần kém trong các nghiên cứu, bao gồm: tăng huyết áp, bệnh tim, béo phì, suy giảm chức năng hệ thống miễn dịch, trầm cảm, lo lắng, hoạt động nhận thức kém hơn, tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và tỷ lệ tử vong. Cô lập với xã hội có liên quan đến việc tăng 50% nguy cơ phát triển chứng sa sút trí tuệ, tăng 29% nguy cơ mắc bệnh mạch vành do sự cố và tăng 32% nguy cơ đột quỵ.

Mối quan tâm của NCT sau đại dịch COVID-19:

Mối quan tâm hàng đầu của những NCT sau đại dịch là tránh các bệnh nghiêm trọng và duy trì sức khỏe. Phần lớn NCT chọn theo một chế độ ăn uống cân bằng tự theo dõi, trong khi một số phụ thuộc vào các biện pháp khắc phục tại nhà hơn là tìm kiếm sự trợ giúp của chuyên gia.

NCT bị ảnh hưởng lớn hơn bởi đại dịch, bao gồm các biến chứng nặng hơn, tỷ lệ tử vong cao hơn, lo ngại về việc gián đoạn các thói quen hàng ngày và khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc, khó thích nghi với các công nghệ như y học từ xa và lo sợ rằng sự cô lập sẽ làm trầm trọng thêm các tình trạng sức khỏe tâm thần hiện có. Mặc dù NCT có khả năng phản ứng với căng thẳng thấp hơn và nhìn chung, khả năng điều tiết cảm xúc và hạnh phúc tốt hơn so với người trẻ tuổi, NCT vẫn lo ngại về một cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần do quy mô và mức độ của đại dịch. Lo lắng xuất hiện ở cả những NCT tại nhà và tại các cơ sở chăm sóc nội trú, nơi mà việc tiếp xúc với bạn bè, gia đình và người chăm sóc đã trở nên hạn chế. 

Làm thế nào để đối phó:

Sự bùng phát COVID-19 sẽ có tác động lâu dài và sâu sắc đến sức khỏe và hạnh phúc của NCT trên toàn thế giới. Sự cô lập và cô đơn với xã hội có khả năng trở thành những yếu tố nguy cơ chính ảnh hưởng đến kết quả sức khỏe của NCT. Nhiều quốc gia có thể thực hiện một số chiến lược để giải quyết những vấn đề này. Các chiến lược này bao gồm nâng cao nhận thức của lực lượng chăm sóc sức khỏe về hậu quả y tế của sự cô lập và cô đơn trong xã hội; phát triển các can thiệp dựa trên công nghệ sáng tạo để huy động các nguồn lực từ các thành viên trong gia đình, các mạng lưới dựa vào cộng đồng và các nguồn lực nhằm giải quyết sự cô lập xã hội và sự cô đơn ở NCT.                                                                  

Phương Liên tổng hợp