15% dân số mắc các rối loạn liên quan tới stress

Tiến sĩ, bác sĩ Dương Minh Tâm Trưởng phòng M3 (các rối loạn liên quan đến stress) Viện sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, stress là một dạng sang chấn tâm lý.

Nguyên nhân dẫn đến stress có thể do sức ép trong công việc, học tập, thất vọng trong sự nghiệp, mâu thuẫn trong gia đình, xã hội, sự thiệt hại về kinh tế hoặc mất người thân…

Theo bác sĩ Tâm có 2 dạng stress thường gặp ở người bệnh

Stress bệnh lý cấp tính: Các tình huống stress không thể lường trước được hoặc những tình huống quá dữ dội đối với người bệnh. Người thân bị bệnh nặng, bị tấn công, gặp nguy hiểm… xuất hiện trong vòng vài phút đến vài giờ hay vài ngày gây ra các stress bệnh lý cấp tính.

Stress bệnh lý kéo dài: Thường gặp trong các tình huống stress quen thuộc lặp đi lặp lại đối với người bệnh. Sự xung đột, sự bất mãn hoặc những phiền nhiễu xảy ra thường xuyên trong đời sống hàng ngày.

"Stress có thể là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh nhưng cũng có thể chỉ là yếu tố thúc đẩy một bệnh sẵn có phát sinh. Những người chịu stress càng khó tìm được lối thoát càng dễ bị bệnh" bác sĩ Tâm cho biết.

Các rối loạn lo âu liên quan đến stress ngày càng gia tăng, thường khởi phát ở lứa tuổi trẻ, nữ gặp nhiều hơn nam.

Ở nước ta, Thống kê của Bộ Y tế năm 2017 cho thấy có khoảng 15% dân số mắc các rối loạn liên quan tới stress.

Lo âu mang đến nhiều gánh nặng xã hội, kinh tế, có khoảng 350 triệu bệnh nhân trên toàn thế giới phải chịu đựng trầm cảm, 5% phải chịu đựng lo âu. Chi phí y tế cho rối loạn lo âu cũng vô cùng lớn gấp 3 lần các bệnh nội khoa thông thường. Ngoài ra, có hơn 90% những người quyết định tự tử có rối loạn tâm thần đủ tiêu chuẩn chẩn đoán.

Hiện nay, có 30-50% số bệnh nhân không được phát hiện ở y tế cơ sở hoặc đa khoa.

Theo TS Dương Minh Tâm đa phần người bệnh không biết mình bị bệnh gì. Khi bắt gặp một số triệu chứng lo âu hồi hộp, tim đập nhanh, đánh trống ngực, vã mồ hôi run tay run chân, khô miệng, cảm giác khó thở, hụt hơi, đau hoặc khó chịu ở vùng ngực hoặc khó chịu ở vùng bụng, nóng rát thượng vị, buồn nôn, nôn khan,… bệnh nhân hay nhầm rối loạn tiền đình, suy nhược thần kinh, …"

Đa số bệnh nhân đều đi khám các chuyên khoa tim mạch, thần kinh (nhiều lần) trước khi được chẩn đoán là lo âu, mọi người thường có tâm lý tránh nén các cơ sở khám thần kinh" Bác sĩ Tâm cho hay.

Thông tin thêm một số trường hợp mắc chứng rối loạn do stress TS Dương Minh Tâm cho biết Viện sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai mới tiếp nhận một bệnh nhân nữ 38 tuổi.

Sau một thời gian biểu hiện hay căng thẳng lo lắng, bệnh nhân có cảm giác đau đầu mất ngủ. Mỗi khi gặp căng thẳng thường thấy hồi hộp, vã mồ hôi, nặng tức ở ngực, dạ dày trào ngược.

Trước khi nhập viện bệnh nhân đã đi khám nhiều nơi, yêu cầu được chụp chiếu xét nghiệp. Đã được điều trị ở (Khoa tim mạch, thần kinh ở bệnh viện tuyến huyện, tỉnh, TW) nhưng các biểu hiện trên không thuyên giảm.

Gia đình đưa bệnh nhân vào Viện Sức khỏe Tâm thần điều trị và được chuẩn đoán rối loạn dạng cơ thể do stress.

Theo TS Dương Minh Tâm đây chỉ là một trong nhiều trường hợp bệnh nhân không nhận biết, hoặc nhận biết sai về tình trạng của mình, dẫn đến mất khá nhiều chi phí trước khi tìm đến viện.

Một số bệnh nhân lo âu có thể phục hồi hoàn toàn sau điều trị, tuy nhiên nhiều trường hợp chỉ có thể điều trị để làm giảm triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống.

Các bệnh nhân mắc rối loạn lo âu nên đến khám sớm tại các cơ sở y tế có chuyên khoa tâm thần, các chuyên gia tâm lý.

Để điều trị lo âu ngoài sử dụng thuốc cần kết hợp nhiều phương pháp, điều chỉnh lối sống, liệu pháp thư giãn và liệu pháp nhận thức hành vi.