Gia Lai: Đẩy lùi hủ tục trong hôn nhân vùng dân tộc thiểu số

Thời gian qua, các ngành, địa phương trong tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong việc nâng cao nhận thức cho người dân, quyết tâm đẩy lùi tình trạng hôn nhân cận huyết thống. Theo báo cáo mới nhất của đoàn giám sát của Ban Dân tộc HĐND tỉnh về việc thực hiện quy định của pháp luật về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số năm 2021, toàn tỉnh chỉ còn 2 cặp kết hôn cận huyết (chiếm 0,02% so với tổng số cặp kết hôn). Đây là nỗ lực rất đáng ghi nhận so với con số 88 cặp theo số liệu khảo sát của Ban Dân vận Tỉnh ủy từ năm 2015 đến tháng 8-2017.

Cũng theo số liệu từ đoàn giám sát của Ban Dân tộc HĐND tỉnh, từ ngày 1-1-2021 đến 31-5-2023, toàn tỉnh có 2.224 cặp tảo hôn, trong đó có 2.185 cặp tảo hôn là người vùng dân tộc thiểu số (chiếm 98,25%). Theo đánh giá của đoàn giám sát, tỷ lệ tảo hôn trong vùng vùng dân tộc thiểu số ở mức cao và chưa có xu hướng giảm, đặc biệt tăng mạnh năm 2022 (thời điểm dịch Covid-19 bùng phát, học sinh nghỉ học kéo dài). Tình trạng tảo hôn không những ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, chất lượng giống nòi mà còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả thực hiện các chính sách xã hội khác như: xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng…

Nhiều nhóm giải pháp đã được đề xuất nhằm tiến tới đẩy lùi nạn tảo hôn, bao gồm: tiếp tục tăng cường và đổi mới phương pháp tuyên truyền việc thực hiện quy định của pháp luật giảm thiểu tình trạng tảo hôn trong vùng vùng dân tộc thiểu số trên các phương tiện thông tin đại chúng; nhân rộng và nâng cao hiệu quả mô hình điểm tại các huyện có tỷ lệ tảo hôn cao.

Bên cạnh đó, tăng cường phối hợp, quản lý con em giữa nhà trường và phụ huynh học sinh, thường xuyên theo dõi, nắm bắt tâm tư, tình cảm, kịp thời phát hiện, ngăn chặn những trường hợp có nguy cơ tảo hôn; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình, xử phạt hành chính kết hợp với xử phạt theo hương ước, quy ước.

Với nỗ lực và quyết tâm đó, mục tiêu giảm bình quân 2-3%/năm số cặp tảo hôn và 3-5%/năm số cặp kết hôn cận huyết thống đối với vùng vùng dân tộc thiểu số có tỷ lệ tảo hôn, kết hôn cận huyết thống cao theo đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2021-2025” (giai đoạn II) của UBND tỉnh là hoàn toàn có cơ sở, là đích đến không xa.