Giải mã loại virus bệnh tình dục mà 80% dân số thế giới có thể mắc phải

Nghiên cứu của Viện Hệ thống y khoa và Sinh học Berlin (BIMSB, Đức) đã nhắm vào HSV-1, tức virus herpes simplex type 1, gây ra các mụn rộp quanh miệng. Đường lây phổ biến nhất của virus này vẫn là các tiếp xúc tình dục, nhưng một số trường hợp tiếp xúc trực tiếp với các mụn rộp của người đang phát bệnh hay dùng chung khăn vẫn có thể bị lây. Trẻ em có thể bị lây khi người lớn có bệnh hôn hít chúng.

Các tác giả đưa ra một thống kê bất ngờ: ước tính tới 80% dân số toàn cầu có thể mang virus này trong cơ thể. Chúng có thể tồn tại suốt đời nhưng chủ yếu ở trạng thái ngủ, không phát bệnh. Tuy nhiên chúng có thể trỗi dậy bất cứ lúc nào. Ở người có cơ địa yếu như trẻ nhỏ, người có hệ miễn dịch yếu, herpes còn có thể gây viêm não và viêm phổi nguy hiểm đến tính mạng.

Trong nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Nature Communicatión này, các nhà khoa học đã sử dụng trình tự RNA đơn bào và xác định được yếu tố phiên mã NRF2 có thể giúp một số cá nhân làm chậm tiến trình nhiễm trùng herpes. Khả năng chống lại bệnh tình dục này dường như phụ thuộc vào sức mạnh tự nhiên của NRF2 trong cơ thể mỗi người.

Nghiên cứu còn phát hiện ra một loại thuốc đang trong giai đoạn thử nghiệm cho bệnh nhân bị bệnh thận mạn tính vô tình ức chế được quá trình nhiễm virus bệnh tình dục này, thông qua việc kích hoạt NRF2.

Các tác giả hy vọng các phát hiện mới sẽ giúp chúng ta hiểu hơn về virus bệnh tình dục HSV-1 và cả herpes nói chung, đồng thời tìm ra các phương án ngăn chặn bệnh, ít nhất là ở các đối tượng dễ tổn thương, có nguy cơ gặp biến chứng cao nếu nhiễm bệnh.

Herpes môi là bệnh gì?

Bệnh Herpes môi còn được gọi là mụn nước sốt (hay sốt vỉ), là những vết phồng rộp nhỏ thành từng đám trên môi và xung quanh miệng. Bệnh Herpes môi gây ra do virus Herpes simplex (HSV).

Có 2 loại là HSV-1 và HSV-2. Cả 2 loại virus đều có thể gây loét xung quanh miệng (herpes labialis) và trên cơ quan sinh dục (herpes genital).

Vùng da quanh chỗ phồng thường nổi đỏ, sưng lên và đau nhức. Vùng bị phỏng có thể vỡ, dịch trong chảy ra ngoài và sau đó đóng vảy sau vài ngày. Tuy nhiên, vết thương thường tự lành trong khoảng vài ngày tới 2 tuần và cũng có thể điều trị tại nhà.

Triệu chứng của bệnh Herpes môi

Ngoài các biểu hiện chính trên môi và quanh miệng, còn có thể có những triệu chứng khác như:

Miệng bị đau, ảnh hưởng đến vấn đề ăn uống và ngủ nghỉ. Vị trí đau chủ yếu ở vùng bị mụn rộp

Bị sốt

Đau họng

Sưng hạch cổ

Chảy nước dãi ở trẻ nhỏ.

Lần đầu nhiễm virus có thể không có dấu hiệu mụn rộp. Tuy nhiên nếu có biểu hiện, mụn rộp có thể lan tràn đến mọi nơi trong miệng và tình trạng này thường nghiêm trọng hơn trong những lần bùng phát sau này.

Sau khi bị nhiễm, virus HSV sẽ tồn tại trong cơ thể và sẽ gây tái đi tái lại trong suốt quãng đời còn lại của bệnh nhân. Bệnh mụn rộp ở môi tái diễn thường xuất hiện ở mép môi. Giai đoạn tiền phát trong khoảng 6 đến 48 giờ đầu tiên, khi chưa có biểu hiện mụn. Bệnh nhân sẽ có cảm giác ngứa, tê, hơi nhói, nóng, căng hoặc đau ở vùng bị nhiễm bệnh.

Herpes môi có lây không?

Virus lây bệnh Herpes môi thường xâm nhập trực tiếp vào cơ thể thông qua vết thương trên vùng da xung quanh và bên trong miệng. Khả năng mắc bệnh xảy ra khi người lành tiếp xúc với vết phồng hoặc chất dịch từ người bệnh, chẳng hạn như ăn uống chung, dùng chung dụng cụ vệ sinh hoặc dao cạo, hôn người bị bệnh hoặc tiếp xúc trực tiếp với nước bọt của người ấy. Tương tự, cha mẹ bị bệnh thường lây virus cho con theo cách này. Herpes môi cũng có khả năng lan tới các vùng khác của cơ thể.

Điều trị bệnh Herpes môi

Hiện nay chưa có cách chữa trị đặc hiệu cho bệnh Herpes môi, cũng không có cách tiêu diệt virus gây bệnh herpes simplex (HSV). Thông thường các mụn rộp sẽ tự biến mất trong chưa tới 2 tuần. Tuy nhiên, việc điều trị bằng thuốc có thể làm giảm thời gian mắc bệnh và giúp phần nào ngăn chặn bệnh bùng pát trở lại trong tương lai.

Herpes môi bôi thuốc gì hay uống thuốc gì phụ thuộc vào việc bệnh nhân đang mắc bệnh khởi phát, tái phát hay đang cố gắng để ngăn chặn nguy cơ khởi phát bệnh trong thời gian tới.

Để điều trị bệnh mụn rộp miệng khởi phát, các loại thuốc uống kháng virus có thể giúp giảm đau và giảm thời gian lành bệnh.

Đối với điều trị mụn rộp tái phát, nguyên tắc điều trị chủ yếu là làm giảm mức độ nghiêm trọng và giảm thời gian phát bệnh, bằng các loại thuốc sau đây:

Thuốc mỡ hoặc kem bôi cục bộ (có thể bán theo hoặc không theo đơn): Có tác dụng giảm đau, ngứa, rút ngắn thời gian lành bệnh.

Thuốc uống kháng virus (chỉ bán theo đơn): Dùng khi xuất hiện dấu hiệu đầu tiên của bệnh (như nóng, ngứa). Loại thuốc này có rất ít tác dụng khi mụn rộp đã sưng to.

Thuốc chữa trị Herpes môi có thể sử dụng hàng ngày để ngăn chặn nguy cơ bệnh tái phát, đặc biệt ở những người thường xuyên phát bệnh, gây đau đớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Nếu hệ miễn dịch suy yếu và bị phát bệnh, cần đi khám để được chỉ định sử dụng thuốc và liệu lượng phù hợp để kiểm soát các triệu chứng và dùng liều hàng ngày để ngăn chặn bệnh tái phát. Dù tỷ lệ rất hiếm nhưng đôi với trẻ em và người lớn có hệ miễn dịch yếu, đôi khi phải dùng kháng sinh trong những giai đoạn mụn rộp nghiêm trọng, nhằm chữa trị bội nhiễm vi khuẩn.

Giai đoạn đầu tiên của Herpes môi có thể rất đau đớn, gây khó khăn trong sinh hoạt, ăn uống, và ngủ nghỉ. Đối với trẻ em bị bệnh, có thể có sốt và nhiều mụn rộp lở loét trong miệng, trường hợp này cần phải khuyến khích cho trẻ uống đủ nước và các chất lỏng khác để tránh tình trạng mất nước. Ngoài ra, với người lớn và trẻ lớn ở giai đoạn đầu tiên của mụn rộp, đôi khi cần được chỉ định một toa thuốc súc miệng mạnh để giải quyết triệu chứng đau.