Giáo dục giới tính cho con: Tuổi nào dạy nấy

Chúng ta vẫn thường “bla… bla…” đổ lỗi cho gia đình và nhà trường không dạy con em mình các vấn đề liên quan về giới tính. Để đến khi có những câu chuyện đáng buồn xảy ra thì mới cuống cuồng đi tìm cách bắt kẻ đồi bại phải trả giá. Nhưng dạy trẻ em như thế nào, giáo dục ra sao, để chúng hiểu được cách phòng vệ trước những mối nguy hiểm rình rập và không vì sự tò mò mà tự chúng gây ra hậu quả đáng tiếc cho cuộc đời mình?

Thật ra, trẻ em không thể học và biết hết tất cả về vấn đề nhạy cảm trong cùng một lúc. Người lớn cũng không cần phải quá ngần ngại và căng thẳng, khi nhắc đến cũng như giải thích những câu chuyện liên quan đến giới tính trước mặt con trẻ. Thay vào đó, ở mỗi độ tuổi khác nhau, các em sẽ có những nhận thức khác nhau, và chúng ta sẽ truyền đạt những kiến thức nhất định đủ để hiểu đúng vấn đề.

Sơ sinh – dưới 2 tuổi

Khi gần chạm mốc 2 tuổi, trẻ em đã dần có ý thức nhận biết được một vài điều từ thế giới xung quanh, hãy chỉ cho bé phân biệt về giới tính của mình. Dựa vào việc giúp chúng nhận biết các bộ phận trên cơ thể người, bao gồm cả bộ phận sinh dục, để chỉ ra được ai là nam, ai là nữ.

Mầm non – từ 2 đến dưới 5 tuổi

Ở độ tuổi này, trẻ em đã có sự hiểu biết cơ bản về vạn vận xung quanh và bắt đầu đặt ra hàng ngàn câu hỏi “vì sao”. Thế nên, người lớn nên dạy chúng biết về kiến thức sơ khai về sinh sản như: đàn ông và phụ nữ cùng nhau “tạo” ra em bé, và em bé thì lớn lên trong tử cung của mẹ.

Đặc biệt, ở tuổi này, bé cũng cần hiểu rằng cơ thể mình là bất khả xâm phạm, Cơ thể con là thuộc về con, người khác không thể tùy ý chạm vào. Người lớn cũng cần dạy trẻ cách phân biệt được sự âu yếm phù hợp và những va chạm cấm kị.

Trẻ em “nhỡ” – từ 5 đến dưới 8 tuổi

Bạn sẽ nói cho các bé biết kiến thức căn bản về xu hướng tình dục: người dị tính, người đồng tính và song tính. Đồng thời, trẻ cũng nên biết về tính chất của một mối quan hệ có thể là nam nữ yêu nhau hoặc cùng giới.

 Với những số liệu cho thấy có khá nhiều trẻ dậy thì trước 10 tuổi, nên khi gần đến 8 tuổi, trẻ cần hiểu về khái niệm “dậy thì”, biết các quy ước cơ bản từ xã hội về sự riêng tư như vấn đề khỏa thân và sự tôn trọng lẫn nhau trong một mối quan hệ.

Các kiến thức về sinh sản cũng nên được lồng ghép trong bài giảng để trẻ hiểu về tính chất của giao hợp nhằm tăng khả năng tự vệ.

Thiếu niên – từ 9 đến 12 tuổi

Đã đến lúc bạn cần dạy trẻ về an toàn tình dục và các biện pháp tránh thai. Đồng thời, củng cố các kiến thức về giới tính đã được cung cấp trước đó. Có thể, bạn đang “vẽ đường cho hưu chạy”. Nhưng thà để hươu chạy đúng đường chứ nhất định đừng để chúng lạc được, dẫn đến hệ lụy lạc cả cuộc đời.

Đừng quên nói cho trẻ biết về một mối quan hệ lành mạnh là như thế nào, điều gì giúp làm nên mối quan hệ đó. Hướng dẫn trẻ cách đánh giá, phân biệt các mô tả về giới tính và tình dục trên các phương tiện truyền thông là đúng hay sai, phù hợp hay không phù hợp, thực tế hay không thực tế.

Trẻ vị thành niên – từ 13 đến 18 tuổi

Đây là độ tuổi khó kiểm soát trẻ nhất. Bởi chúng bắt đầu có những tâm tư tình cảm bên trong suy nghĩ và hành động của mình. Cái tôi của chúng vừa mới hình thành, ngang bướng, khó nói chuyện và rất nổi loạn.

Và đây là lúc để những gì cha mẹ, thầy cô đã dạy trẻ về giới tính trước đó phát huy tác dụng, dù có khó bảo đến đâu, thì chúng cũng sẽ ghi nhớ về cách tự bảo vệ mình trước những nguy hiểm. Ngoài ra, các em cũng sẽ có xu hướng tìm kiếm sự giúp đỡ của cha mẹ khi cảm thấy mình đang gặp rắc rối hoặc nguy hiểm. Chúng sẽ cởi mở chia sẻ hơn chứ không giữ kín trong lòng như nhiều trường hợp đáng tiếc đã từng xảy ra.