"Phép màu" giải thoát chàng trai liệt vận động tay nhiều lần muốn từ bỏ cuộc sống

TS Nguyễn Việt Nam – Chủ nhiệm khoa Chấn thương chi trên và vi phẫu thuật, Bệnh viện TW Quân đội (TWQĐ) 108, người trực tiếp phẫu thuật cho bệnh nhân cho hay:

Tháng 3/2017, bệnh nhân T bị vết thương nặng dập nát cánh cẳng tay trái, cánh cẳng tay bên trái do tai nạn giao thông và được chuyển từ Bệnh viện tỉnh Nam Định đến Bệnh viện TWQĐ 108 cấp cứu.

Bệnh nhân đã được cắt lọc vết thương, kết xương bằng cố định ngoài, kiểm tra ba dây thần kinh quay, trụ, giữa và nối động mạch cánh tay.

Toàn bộ cánh cẳng tay trái đã được cứu, tuy nhiên để lại di chứng liệt hầu toàn bộ cẳng tay, tổn thương 3 dây thần kinh dạng đứt sợi trục mức độ nặng, toàn bộ cơ ở vùng cẳng tay xơ hóa do chấn thương. Tình trạng tàn phế kéo dài suốt gần 2 năm, khiến chàng trai 25 tuổi nhiều lần không tha thiết với cuộc sống.

Làm sao phục hồi lại một số động tác cơ bản của cẳng bàn tay trái khi toàn bộ các phương pháp kinh điển như chuyển gân, chuyển ghép thần kinh đều không có giá trị? Câu hỏi này khiến các bác sĩ 

Bệnh viện 108"đau đầu".

Và như một “phép màu” đối với bệnh nhân. Các bác sĩ quyết định phục hồi một số động tác cơ bản của bàn tay bằng phẫu thuật chuyển cơ động lực. "Tại Việt Nam, đây là một phẫu thuật rất ít nơi có thể làm được" - BS Nam nói.

Sau khi thực hiện các xét nghiệm, các bác sĩ phẫu thuật cho bệnh nhân bằng hai kỹ thuật chuyên sâu lần đầu tiên cùng áp dụng tại Việt Nam: kỹ thuật chuyển cơ động lực và kỹ thuật coupler - thao tác nối vi phẫu động mạch và tĩnh mạch bằng vòng nối cho bệnh nhân chỉ mất khoảng vài phút.

Từ việc cắt lọc vết thương, kết xương gãy bằng cố định ngoài; cắt đoạn động mạch bị huyết khối, ghép phục hồi động mạch cánh tay bằng đoạn ghép tĩnh mạch hiển đến phẫu thuật chuyển cơ động lực đã giúp bệnh nhân thoát khỏi trạng thái tâm lý bị “tàn phế” cả đời.

Ca phẫu thuật diễn ra trong 9 giờ căng não với hai kíp thực hiện song song. Một kíp thực hiện phẫu thuật lấy toàn bộ đơn vị cơ vùng đùi (bao gồm: da, cơ) có mạch máu, thần kinh để chuyển đến vùng cần phục hồi.

Một kíp bộc lộ nơi cần ghép cơ, chuyển bị động mạch cho, tĩnh mạch nhận, và các sợi trục thần kinh sẽ chỉ đạo cho cơ mới. Tiếp tục toàn bộ các bác sĩ đã dùng Coupler (các vòng nối mạch vi phẫu) để nối động mạch, tĩnh mạch, cuối cùng là cố định cơ, nối gân và nối thần kinh chỉ đạo cơ.

Trong suốt quá trình mổ các bác sĩ sử dụng kính vi phẫu - hệ thống kính hiển vi vi phẫu tiên tiến nhất tại Việt Nam giúp phóng đại những mạch máu nhỏ nhất mà mắt thường nhìn không rõ.

 Sau phẫu thuật, tình trạng bệnh nhân cải thiện dần, hiện tại bệnh nhân đã hồi phục cử động tay …, tình trạng tê bì giảm hẳn. Người nhà bệnh nhân cho biết bác sĩ đã hướng dẫn tập vật lý trị liệu.

Hiện nay, bệnh nhân Nguyễn Văn T đã được phẫu thuật kết quả tốt, xuất viện và tập vật lý trị liệu từ 3-6 tháng cho đến khi hồi phục hoàn toàn.

TS Nam cho biết, những trường hợp liệt gần hoàn toàn và liệt hoàn toàn, bằng kỹ thuật chuyển ghép cơ động lực có nối thần kinh, mạch máu vi phẫu có thể trả lại chức năng vận động và khả năng hòa nhập cuộc sống của người bệnh, điều mà trước kia được coi là mơ ước của các bác sĩ chấn thương chỉnh hình.

Hay việc dùng cả vạt lớn ở những vùng kín đáo như lưng, đùi, cẳng chân… thay thế cho những những vết thương đã bị khuyết hổng phần mềm, những gân đã bị mất, những xương đã bị viêm chết giúp người bệnh có đi lại, vận động và quan trọng hơn là hòa nhập cộng đồng.