Thế nào là dư ối? Nguyên nhân dư ối khi mang thai

Dư ối là tình trạng tích tụ dư thừa lượng nước ối vượt quá chỉ số ối bình thường. Nước ối có vai trò vô cùng quan trọng cho sự phát triển của thai nhi tuy nhiên dư thừa nước ối có thể tiềm ẩn một số nguy cơ và ảnh hưởng đến sản phụ và thai nhi.

Chức năng sinh lý nước ối

Túi ối được tạo ra khoảng ngày thứ 12 sau khi trứng thụ tinh. Trong quý đầu của thời kỳ thai nghén, nước ối có tính đẳng trương và tương tự như huyết tương của người mẹ. Trong quý hai và nửa sau của thời kỳ thai nghén dịch ối trở nên nhược trương.

Thể tích nước ối tăng dần cho đến đầu của 3 tháng cuối thai kỳ và từ đó hằng định cho đến khi thai đủ tháng. Trong giai đoạn tuần thứ 37 đến tuần thứ 41, thể tích nước ối giảm đi 10%. Từ tuần thứ 42 trở đi, thể tích nước ối giảm đi rất nhanh, khoảng 33% trong một tuần.

Dư ối là gì?

Dư nước ối hay rối loạn nước ối là tình trạng có quá nhiều nước ối hình thành trong thời thai kỳ. Dư nước ối ở phụ nữ mang thai là một trong những rối loạn nước ối khi mang thanh khá thường gặp.

Nước ối được cho là bình thường khi đạt 250 – 600 ml lúc thai nhi từ 16 - 32 tuần tuổi. Lượng nước ối tăng dần theo tuổi thai và đến khoảng tuần thứ 34 của thai kỳ nước ối sẽ lên 800ml và duy trì cho đến khi thai nhi 36 tuần tuổi sẽ đạt mức cao nhất 1000ml. Sau đó, nó sẽ giảm dần còn khoảng 600 - 800ml vào khoảng thời gian trước khi sinh. Bà bầu bị dư nước ối khi lượng nước ối vượt quá trên 2000ml.

Để chẩn đoán đa ối, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm và lấy kết quả ước lượng gián tiếp về thể tích nước ối. Mẹ được chẩn đoán dư ối khi chỉ số nước ối (A.F.I: amniotic fluid index) qua siêu âm từ 12-25cm . Đa ối là quá 25 cm.

Dư nước ối có sao không?

Một số trường hợp dư ối khi mang thai có thể không gây bất kỳ vấn đề gì. Tuy nhiên, những trường hợp dư ối nghiêm trọng có thể gây nên tình trạng vỡ màng ối sớm dẫn đến sinh sớm hơn dự kiến, làm ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của trẻ, thậm chí có thể gây dị tật xương trẻ khi sinh ra. Ngoài ra, dư nước ối khi mang thai có thể dẫn đến nguy cơ thai chết lưu và xuất huyết sau sinh.

Hiện tượng dư nước ối gồm 2 loại:

Dư nước ối cấp: Thường xảy ra ở tuần thứ 16 - 20 của thai kỳ, nó gây nên tình trạng chuyển dạ sớm, nặng có thể gây sảy thai hoặc gây nên các triệu chứng trầm trọng dẫn đến việc phải chấm dứt thai kỳ.

Dư nước ối mạn: Hiện tượng này thường xảy ra ở cuối thai kỳ và chiếm đến 95% các trường hợp dư ối. Thai phụ mắc bệnh dư nước ối mạn thường không đau và khó thở nhiều như đa ối cấp, khi đến 3 tháng cuối thai kỳ thai phụ, sẽ cảm thấy nặng bụng, khó thở, tim đập nhanh. Đối với thai nhi có thể mắc các tật bẩm sinh trong nội tạng do bị nước ối chèn ép quá mức, trọng lượng của trẻ khi có mẹ bị dư ối mạn sẽ nhẹ hơn các trẻ khác.

Nguyên nhân dư ối khi mang thai?

Nước ối là dịch bao quanh và đệm cho thai nhi bên trong tử cung, xuất phát từ thận của em bé và vào tử cung từ nước tiểu của em bé. Chất dịch được hấp thụ khi bé nuốt và qua cử động thở.

Lượng dịch tăng lên cho đến tuần thứ 36 của thai kỳ, sau đó giảm dần. Nếu bào thai tạo ra quá nhiều nước tiểu hoặc không nuốt đủ, nước ối sẽ tích tụ lại và gây ra đa ối. Đôi khi các bác sĩ không tìm ra được nguyên nhân của tình trạng đa ối. Các yếu tố có liên quan đến dư ối bao gồm:

Bệnh tiểu đường ở người mẹ;

Những bất thường về đường tiêu hóa ngăn chặn việc nuốt nước ối;

Nuốt bất thường do các vấn đề với hệ thần kinh trung ương hoặc bất thường về nhiễm sắc thể;

Hội chứng truyền máu song sinh;

Suy tim;

Nhiễm trùng bẩm sinh (mắc trong thai kỳ).

 Những ai thường mắc phải tình trạng đa ối?

Đa ối có thể ảnh hưởng mọi người trong mọi lứa tuổi. Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Tham khảo bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc tình trạng đa ối?

Có rất nhiều yếu tố nguy cơ gây đa ối như:

Đa thai;

Nguyên nhân dư ối khi mang thai

Đa thai làm tăng nguy cơ mắc tình trạng đa ối

Dị tật bẩm sinh của não và cột sống;

Tắc nghẽn hệ tiêu hóa;

Vấn đề di truyền (vấn đề với các nhiễm sắc thể được di truyền).

Những dấu hiệu và triệu chứng của tình trạng dư nước ối ở bà bầu là gì?

Đa ối nhẹ thường không có triệu chứng. Tuy nhiên, mỗi phụ nữ có thể gặp các triệu chứng khác nhau. Các triệu chứng có thể bao gồm:

Bụng sản phụ to hơn so với tuổi thai, khó nghe được nhịp tim thai.

Số đo vòng bụng (qua rốn) lớn hơn 100cm, bụng căng bóng, đau bụng, khó thở, ăn uống khó tiêu, việc hô hấp cũng khó khăn hơn.

Tĩnh mạch bị giãn có thể dẫn đến bệnh trĩ khi mang thai.

Thông thường mẹ bầu sẽ bị dư ối ở tuần thứ 30, tuy nhiên cũng có một số mẹ bầu bị dư ối ở tuần thứ 20 của thai kỳ.

Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập tại đây. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Dư ối có nên uống nhiều nước?

Nước ối là chất lỏng được chuyển từ hệ tuần hoàn của cơ thể mẹ vào trong túi ối. Do đó, nếu ăn uống quá nhiều chất lỏng có thể sẽ khiến cho tình trạng dư nước ối ở bà mẹ trở nên nghiêm trọng hơn.

Vì vậy, khi thai phụ được chẩn đoán là dư nước ối thì dù nhẹ hay nặng cũng không nên uống quá nhiều nước trong thai kỳ. Tuy nhiên vẫn phải bổ sung 1 lượng nước nhất định để đảm bảo lượng nước ối cần thiết cho sự phát triển của thai nhi.

Nên uống đủ nước khoảng từ 1.5 đến 2 lít nước mỗi ngày, tuyệt đối không được ăn mặn vì muối có khả năng giữ nước trong cơ thể. Khi nghi ngờ bản thân bị dư ối lúc mang thai, bà mẹ cần đến ngay các cơ sở y tê để được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn, chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các trước hợp làm ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của thai nhi.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng sau:

Khó thở;

Đau bụng;

Chướng bụng;