Vĩnh Phúc: Công tác dân số đạt được nhiều kết quả tích cực

Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành TW Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới với mục tiêu: “Duy trì vững chắc mức sinh thay thế; đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số; phân bố dân số hợp lý; nâng cao chất lượng dân số, góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững”.

Để cụ thể hóa việc thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW vào tình hình thực tế của tỉnh, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo: Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 79-KH/TU; HĐND tỉnh đã ban hành 02 nghị quyết; UBND tỉnh ban hành 11 Kế hoạch để triển khai thực hiện công tác dân số trong tình hình mới... Trên cơ sở đó, các sở, ban, ngành, địa phương, các thành viên Ban chỉ đạo công tác Dân số tỉnh trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn ngành dọc tại các đơn vị, địa phương.

Song song với đó, đẩy mạnh công tác truyền thông về quy mô, cơ cấu, phân bố và chất lượng dân số; tuyên truyền, vận động, giáo dục và tư vấn về sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình phù hợp với từng nhóm đối tượng. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, thúc đẩy mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng dân cư chuyển đổi hành vi để thực hiện đúng chính sách dân số. Công tác kiểm tra, giám sát được các cấp ủy đảng thường xuyên tiến hành việc thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW gắn với công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, công tác Dân số - Kế hoạch hóa gia đình đã đạt được những kết quả tích cực. Chất lượng dân số của tỉnh đã được nâng lên rõ rệt cả về thể lực và trí lực, thông qua các chương trình, đề án chăm sóc sức khoẻ, nâng cao chất lượng dân số. Kết quả thực hiện các chỉ tiêu nâng cao chất lượng dân số có tiến bộ đáng kể, chỉ số phát triển con người (HDI) xếp hạng trong tốp 10 tỉnh, thành đứng đầu trong cả nước.

Về quy mô dân số tỉnh năm 2021 là 1.191.782 người (theo số liệu Niên giám thống kê tỉnh). Kể từ năm 2017 đến nay, quy mô dân số Vĩnh Phúc tăng thêm 112.282 người. Kết quả giảm sinh, số con trung bình của một phụ nữ trong tuổi sinh đẻ (năm 2017 là 2,48 con/phụ nữ; năm 2021 là 2,37 con/phụ nữ).

Về phân bổ dân số, mật độ dân số của tỉnh là 932 người/km2, đã tăng 120 người/km2 so với năm 2009, phân bố không đều, tập trung đông ở khu vực thành thị. Đến nay 100% dân số của tỉnh được đăng ký, quản lý trong hệ thống cơ sở dữ liệu dân cư thống nhất trên quy mô toàn quốc.

Cùng với đó, mạng lưới cung cấp dịch vụ sức khỏe sinh sản từ tuyến tỉnh đến tuyến xã đã từng bước củng cố, phát triển đáp ứng cung cấp các dịch vụ cơ bản cho nhân dân; 100% Trạm Y tế xã/phường/thị trấn có nữ hộ sinh hoặc y sỹ sản nhi; đảm bảo cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, chăm sóc bà mẹ trước, trong và sau sinh. Đến nay, tất cả bệnh viện tuyến tỉnh (trừ các bệnh viện chuyên khoa), Trung tâm Y tế các huyện, thành phố đã thực hiện cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, Kế hoạch hóa gia đình thuận lợi an toàn, hiệu quả. 

Bên cạnh những kết quả đạt được trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW còn gặp những khó khăn, hạn chế như: Công tác tuyên truyền, vận động về công tác Dân số - Kế hoạch hóa gia đình kết quả còn hạn chế, nhất là ở những vùng có mức sinh cao, vùng đông dân, vùng sâu, vùng xa; kết quả giảm sinh chưa vững chắc; tỷ lệ sinh con thứ 3 có chiều hướng gia tăng; tỉ số giới tính khi sinh ở Vĩnh Phúc đang ở mức cao. Kết quả thực hiện công tác Dân số - Kế hoạch hóa gia đình chưa đồng đều giữa các địa phương khác nhau. Mức sinh và đặc biệt là tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên trong một vài năm gần đây có chiều hướng gia tăng. Tỷ lệ áp dụng tránh thai ở một số biện pháp còn rất thấp như triệt sản, thuốc cấy tránh thai, hàng năm đạt dưới 50%.

Nhằm phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những hạn chế, khó khăn, trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục lãnh đạo thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, Kế hoạch số 79-KH/TU và các Kế hoạch của UBND tỉnh triển khai thực hiện các chương trình, đề án trong lĩnh vực công tác dân số đến năm 2030.