Câu chuyện về giáo dục giới tính và SKSS cho trẻ vị thành niên tại Trung Quốc.

Một người mẹ đơn thân ở tỉnh Chiết Giang (Trung Quốc) cho biết cô bị sốc khi tìm thấy chiếc bao cao su trong cặp sách của cậu con trai tuổi vị thành niên. Lời thú nhận của phụ huynh này đã làm dấy lên một cuộc thảo luận công khai về giáo dục giới tính ở xứ tỷ dân, SCMP đưa tin.

Chia sẻ với báo Qianjiang Evening News, người phụ nữ họ Xu cho biết hồi đầu tháng, cô nhìn thấy một vật khả nghi ở dưới đáy cặp sách trong lúc kiểm tra bài tập ở trường của con trai, một học sinh cấp 2. “Đây là thứ gì vậy?”, người mẹ đã trực tiếp hỏi con trai.

Khi nhận ra đó là bao cao su, hai mẹ con đều rất ngại ngùng. Cậu bé, khoảng 14-15 tuổi, thừa nhận “quá xấu hổ để chia sẻ” chuyện này với mẹ.

Theo lời kể của nam sinh, 2 người bạn cùng lớp đã mang một gói bao cao su đến trường và nghịch ngợm bằng cách ném chúng lung tung. Bởi vậy, một chiếc bao cao su đã vô tình rơi vào cặp sách của con trai Xu.

Sau khi mẹ tìm thấy, cậu bé đã dùng khăn giấy để gói vật dụng đó lại và ném vào thùng rác. Về phần mình, Xu cho biết sau đó, cô cảm thấy cần phải trao đổi với con trai mình về giáo dục giới tính.

“Tôi nói với thằng bé rằng con không nên né tránh. Cái sai trong sự việc lần này là hành động mang bao cao su lên lớp để chơi đùa của 2 người bạn học kia”, người mẹ kể lại.

Xu nói rằng con trai cô đã vượt qua sự ngại ngùng của mình và tỏ ra tò mò khi được mẹ giới thiệu cách sử dụng bao cao su. Cô cũng đưa một cuốn sách về sức khỏe thể chất cho cậu bé.

Câu chuyện của hai mẹ con Xu đã thu hút sự quan tâm lớn trên mạng xã hội, với hơn 330 triệu lượt xem và hàng nghìn bình luận. Nhiều người đồng tình rằng trẻ vị thành niên nên được giáo dục giới tính từ sớm.

Bao cao su và những nội dung giáo dục giới tính khác chưa được quan tâm đúng mức ở Trung Quốc. 

Sau nhiều thập kỷ, giáo dục giới tính ở Trung Quốc đã được quan tâm hơn. Song dù được đưa vào chương trình giảng dạy chính khóa, giới tính và tình dục vẫn là vấn đề khó nói ở xứ tỷ dân, hiếm khi được bàn luận công khai.

Dữ liệu chính thức từ Dự án Bảo vệ trẻ em gái của Trung Quốc cho thấy vào năm 2018, 68% trong số 9.151 phụ huynh được khảo sát thừa nhận họ không giáo dục giới tính cho con cái ở nhà.

Jin Lingjuan, một giáo viên chủ nhiệm tại Trường Thực nghiệm Tianhang ở Hàng Châu (tỉnh Chiết Giang), cho biết sự tò mò của trẻ em về tình dục thực sự là một cơ hội tốt để giáo dục giới tính.

Cô từng giảng dạy kiến thức tình dục và sức khỏe tâm lý cho các thanh thiếu niên ở một lớp cấp 2. Nội dung khá đa dạng, từ cách dùng băng vệ sinh, bao cao su đến các biện pháp tránh thai, phòng chống lây nhiễm HIV.

“Bọn trẻ lắng nghe chăm chú. Tôi nghĩ rằng khi học sinh có nhận thức về kiến thức tình dục và được giải đáp những tò mò về giới tính, chúng sẽ không làm những trò đùa về tình dục hay giới tính nữa”, Jin chia sẻ.

Thiếu giáo dục giới tính được xem là nguyên nhân khiến Trung Quốc có tới 9,5 triệu ca phá thai hàng năm, 40% số đó đến từ phụ nữ dưới 24 tuổi, chưa kết hôn.

Năm ngoái, Trung Quốc bắt đầu quy định "giáo dục giới tính phù hợp với lứa tuổi cho trẻ vị thành niên" ở tất cả cấp học, gồm mẫu giáo, giúp học sinh nâng cao "nhận thức và khả năng tự vệ trước tình huống bị lạm dụng tình dục và quấy rối tình dục".

Trong khi đó, các nhà nghiên cứu và chuyên gia tiếp tục ủng hộ chương trình Giáo dục Giới tính Toàn diện (CSE) ở Trung Quốc.

Liu Wenli, giáo sư Đại học Sư phạm Bắc Kinh, từng dành 10 năm phát triển sách giáo khoa CSE dựa trên các hướng dẫn của UNESCO dành cho học sinh mầm non và tiểu học. CSE không chỉ dạy các em về tình dục mà còn về mối quan hệ, giới tính, dậy thì, sự đồng thuận và sức khỏe sinh sản để có kỹ năng tốt hơn.

Tuy nhiên, có nhiều dấu hiệu cho thấy Trung Quốc chưa sẵn sàng áp dụng CSE. Cách đây 5 năm, một cuốn sách giáo khoa do giáo sư Liu và các đồng nghiệp biên soạn đã bị rút khỏi chương trình khi có những chỉ trích từ phía phụ huynh. Nhiều cha mẹ cho rằng hình minh họa về các cơ thể khỏa thân là không phù hợp.

"Giáo dục giới tính được đưa vào luật là một bước phát triển tích cực nhưng đó chỉ là bước đầu tiên trong một hành trình dài", ông Liu cho biết trong cuộc phỏng vấn với China Business Herald năm ngoái. "Nội dung gì nên được dạy trong chương trình giáo dục giới tính? Chúng ta có đủ giáo viên có trình độ để dạy không? Áp dụng phương pháp giảng dạy nào? Đó là những câu hỏi cấp bách cần được giải đáp".