Làm bạn với con tuổi dậy thì

Sự phát triển thể chất

Dậy thì là giai đoạn mà bé có nhiều sự thay đổi trên toàn bộ cơ thể. Đây còn được xem là điểm khởi đầu của sự bứt phá về tăng trưởng. Dấu hiệu dậy thì đầu tiên là vú bắt đầu phát triển, xuất hiện kinh nguyệt ở các bé gái và mọc râu ở các bé trai.

Trong những năm đầu, các bé trai thường tăng trưởng chiều cao chậm hơn các bé gái, nhưng lại phát triển vượt bậc vào những năm tiếp theo. Sự phát triển của hệ xương sẽ giúp bé tăng trưởng về chiều cao. Ngoài ra, xương sọ cũng trở nên dày dặn hơn, vùng trán nổi bật và xương hàm mở rộng về trước hơn. Bên cạnh đó, con còn có sự tăng trưởng về kích thước của các cơ quan, tim sẽ tăng đôi trọng lượng, phổi sẽ tăng đôi thể tích. Quan trọng hơn, con sẽ tăng cân nhanh chóng. Với bé gái, cân nặng sẽ tăng nhiều trong suốt quá trình dậy thì. Ngoài ra, dậy thì còn chứng kiến sự thay đổi về vị trí tích mỡ. Lượng mỡ trong cơ thể của bé trai sẽ gia tăng, lượng mỡ trong cơ thể của bé gái sẽ chuyển sang tích trữ ở vùng hông, vú và bắp tay.

Sự phát triển nhận thức

Dậy thì là thời điểm não bộ phát triển khả năng suy nghĩ, tiếp thu, đưa ra lý giải và ghi nhớ. Trẻ vị thành niên thường suy nghĩ tập trung vào những chuyện xảy ra ở hiện tại, nhưng đã bắt đầu dự đoán được những kết quả có thể xảy ra ở tương lai. Trẻ cũng bắt đầu nhận ra rằng một vấn đề không chỉ có một mặt và thông tin có thể được giải thích bằng nhiều cách khác nhau.

Sự phát triển về cảm xúc và xã hội

Lúc còn nhỏ, các bé hầu như gắn bó và phụ thuộc rất nhiều vào gia đình, bố mẹ. Khi bước vào tuổi dậy thì, bé trở nên độc lập hơn, dần tách khỏi gia đình hơn, bạn bè sẽ là người thay thế bố mẹ khi trẻ cần lời khuyên. Khi ở nhà, các bé cũng thích có thời gian và không gian riêng tư hơn là dành thời gian với gia đình. Tuy nhiên, gia đình vẫn là một phần vô cùng quan trọng để giúp trẻ xây dựng ý thức về bản thân. Do đó, bạn hãy cố gắng dành thời gian riêng cho con, trò chuyện với con để có thể hiểu được trẻ, trở thành người bạn lớn của trẻ. Sự phát triển vận động và cảm giácTrẻ ở lứa tuổi này thường vụng về và lúng túng. Bộ não của trẻ cần có thời gian để thích nghi với cơ thể đang lớn dần lên. Vào thời điểm này, bạn nên khuyến khích trẻ luyện tập những bài tập nhẹ nhàng thường xuyên để cải thiện khả năng phối hợp và xây dựng thói quen sống lành mạnh.

Bí quyết làm bạn với con tuổi dậy thì

- Tôn trọng quan điểm, ý kiến của con: Để làm bạn với con tuổi dậy thì, trước nhất bố mẹ cần nhớ nguyên tắc tôn trọng con. Sự khác biệt về thế hệ, môi trường sẽ khiến cho bố mẹ và con cái có rất nhiều quan điểm trái ngược nhau. Tuy nhiên, phản ứng của bố mẹ với các quan điểm này cần phải tôn trọng. Việc gạt bỏ hay khẳng định quan điểm của con sai lệch là điều không nên làm. Hành động này sẽ khiến cuộc nói chuyện trở nên gay gắt hơn. Bố mẹ và con cái không thấu hiểu được nhau, không tìm được tiếng nói chung. Về lâu dài sẽ khiến tình cảm gia đình xa cách.

- Không giáo điều: Giáo điều không phải là cách giáo dục con hiệu quả. Nếu bố mẹ muốn làm bạn với con thì việc giáo điều càng cấm kỵ. Không ai thích nghe giáo điều. Không ai muốn nghe. Bạn hãy tưởng tưởng sếp của mình giáo điều với mình. Bạn có thực sự tiếp thu những điều đó. Hay cảm xúc, thái độ của bạn với những giáo điều đó là như thế nào? Vì vậy đừng giáo điều với con cái nhất trong độ tuổi dậy thì. Con sẽ nhạy cảm và  có nhiều phản ứng mạnh mẽ. Giáo điều sẽ chỉ làm mối quan hệ trở nên xấu đi. 

- Lắng nghe: Lắng nghe là điều bố mẹ cần làm để làm bạn với con tuổi dậy thì. Lắng nghe tưởng chừng rất đơn giản nhưng liệu chúng ta đã thực sự biết lắng nghe đúng cách? Có thể bạn cảm thấy khó chấp nhận những suy nghĩ, quan điểm của con. Nhưng hãy bình tĩnh lại. Hãy lắng nghe con chân thành. Tại sao con lại suy nghĩ, có quan điểm như vậy? Đặt mình vào vị trí của con. Ở thời điểm bằng tuổi con bạn cũng từng có những suy nghĩ như vậy không? Bố mẹ hãy bình tĩnh lắng nghe tâm tư con trẻ. Hãy biểu lộ sự đồng cảm với con và từng bước dẫn dắt định hướng suy nghĩ của con. Việc này sẽ hiệu quả hơn rất nhiều so với những hành động như quát mắng hay hành động áp đặt, nói rằng con sai, con không được…

- Dành nhiều thời gian cho con: Tuổi dậy thì là tuổi mà con đặc biệt cần nhiều sự quan tâm của bố mẹ.Cuộc sống hiện đại bố mẹ không tránh khỏi những bận rộn, áp lực. Tuy nhiên, bố mẹ hãy cố gắng sắp xếp, dành nhiều thời gian cho con. Cùng con nói chuyện, cùng con làm việc nhà, cùng con học bài,… Thông qua các hoạt động bố mẹ và con cái sẽ trở nên gần gũi, hiểu nhau hơn. Để làm bạn với con tuổi dậy thì việc dành nhiều thời gian là điều bắt buộc. Làm sao có thể trở thành bạn bè, bạn thân nếu như chúng ta không dành thời gian cho nhau?

- Tìm hiểu những thứ con yêu thích: Một trong các cách để bố mẹ làm bạn với con tuổi dậy thì dó là hiểu những gì con thích hoặc chung sở thích với con. Bố mẹ dù bận bịu nhưng cũng nên dành thời gian tìm hiểu về sở thích của con. Hãy xem con quan tâm những gì, con đang thích gì. Bố mẹ cũng có thể hiểu hơn về con mình bằng cách tìm hiểu những trend của giới trẻ, những vấn đề giới trẻ đang quan tâm.

Việc tìm hiểu kỹ về những điều diễn ra ở tuổi dậy thì là cần thiết cho các bậc phụ huynh để có thể làm bạn với con.