Lệch lạc tình dục: Nguyên nhân và cách khắc phục

Lệch lạc tình dục là gì?

Lệch lạc tình dục (tiếng Anh:Paraphilia) là một bệnh liên quan đến hành vi tình dục bất thường, có biểu hiện bằng sự say mê tìm kiếm một phương thức hoạt động tình dục đặc biệt, không được chấp nhận và tiềm ẩn nguy cơ gây đau khổ, nhằm đạt được sự cực khoái thay vì hình thức quan hệ tình dục bình thường.Một người được coi là mắc chứng lệch lạc tình dục khi có các triệu chứng khác thường về tình dục, xuất hiện nhiều lần, dai dẳng, không tự kiềm chế được

Các loại lệch lạc tình dục thường gặp

Lệch lạc đối tượng

Ái nhi: Ham thích tình dục hướng tới đối tượng là trẻ em thay vì người trưởng thành. Cần phân biệt người ái nhi với hiếp dâm trẻ em, người phạm tội hiếp dâm trẻ em chưa chắc đã là người ái nhi. Bệnh thường kết hợp với một số rối loạn lệch lạc tình dục khác như phô dâm và thị dâm.

Ái lão: Ngược với ái nhi, ở những người này đối tượng tình dục mà họ hướng đến là người già.

Ái vật: Thỏa mãn tình dục với các đồ vật vô tri vô giác như giày, găng tay thường gặp nhất là quần áo hoặc đồ nội y của phụ nữ. Vì thế đôi khi họ ăn cắp quần áo lót của phụ nữ.

Ái tử thi: Thỏa mãn tình dục đối với các xác chết

Ái thú: Hay còn gọi là Loạn dục với súc vật, thỏa mãn tình dục bằng cách quan hệ với động vật.

Đồng tính luyến ái trước đây cũng được xem là một dạng lệch lạc tình dục, song từ năm 1973 đến năm 1994 nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng đây không phải là một dạng lệch lạc tình dục, cũng không phải là một bệnh.

Lệch lạc mục tiêu

Ác dâm: Thỏa mãn tình dục khi gây đau đớn về thể xác hay tinh thần cho người cùng hoạt động tình dục. Cách thức rất đa dạng có thể là cắn, cào hay chửi bới.

Khổ dâm: Ngược với ác dâm, đối tượng chỉ thỏa mãn thực sự khi người khác hành hạ mình. Trong quan hệ thì một đối tượng ác dâm có thể dễ dàng chuyển qua khổ dâm và ngược lại.

Phô dâm: Thích phô bày cơ quan sinh dục của mình cho người khác xem, thường là đối tượng khác giới. Đối tượng càng lúng túng người bệnh càng tỏ ra thích thú.

Thị dâm: Thỏa mãn tình dục bằng cách nhìn trộm người khác trong các tình huống riêng tư như khi thay quần áo, tắm, quan hệ tình dục…

Thính dâm: Thỏa mãn tình dục bằng cách nghe những âm thanh có khả năng kích dục điển hình là việc Làm tình qua điện thoại.

Khẩu dâm: Dùng lời nói để kích thích ham muốn tình dục, có nghĩa là người đó thích nói về những chuyện dâm dục cho người khác nghe và từ đó tự thỏa mãn nhu cầu tình dục của mình.

Ảo dâm: Trong khi thủ dâm bệnh nhân tưởng tượng mình đang giao hợp với một đối tượng nào đó và xuất tinh. Ảo dâm thật sự là chỉ cần tưởng tượng cũng có thể xuất tinh. Họ chỉ nghĩ đến đối tượng mình thích cũng đã có thể xuất tinh. Đó là điểm khác biệt duy nhất và then chốt nhất khi chẩn đoán tình trạng ảo dâm.

Miên dâm: Trạng thái trong đó một người thực hiện hành vi tình dục trong khi vẫn đang ngủ bằng các hoạt động như thủ dâm, mơn trớn mình hoặc người khác, có quan hệ tình dục với một người khác và trong những trường hợp cực đoan hơn có thể tấn công tình dục và hiếp dâm.

Loạn dục cọ xát: Thỏa mãn tình dục bằng cách cọ xát bộ phận sinh dục của họ vào những người khác giới không quen biết hoặc sờ mó vào bộ phận sinh dục của những người ấy. Địa điểm xảy ra thường là chỗ đông người chật hẹp, chẳng hạn trên xe buýt hoặc tàu điện ngầm vào giờ cao điểm.

Loạn dục cải trang: Thỏa mãn tình dục bằng cách mặc quần áo của người khác giới. Nó giống với ái vật ở chỗ cả hai đều tìm kiếm sự thỏa mãn thông qua vật vô tri, nhưng khác là ở người ái vật họ thường không có ham muốn mặc quần áo người khác giới.

Chấn thương đầu đời ảnh hưởng nghiêm trọng

BS Nguyễn Bá Hưng, BV Nam học và Hiếm muộn Hà Nội cho biết, đến nay, nguyên nhân thực sự gây lệch lạc tình dục vẫn chưa rõ, tuy nhiên một số chuyên gia cho rằng hành vi này được gây ra bởi một chấn thương thời thơ ấu, chẳng hạn như lạm dụng tình dục. 

Trong phần lớn các trường hợp bị xâm hại tình dục, người bị hại thường gặp khó khăn trong phát triển mối quan hệ cá nhân và tình dục với người khác. Hầu hết sẽ xuất hiện các hành vi lệch lạc từ thời niên thiếu. Nếu không được uốn nắn kịp thời, các biểu hiện sẽ tiếp diễn tới lúc trưởng thành và chỉ “tắt” khi già.

Một yếu tố nguy cơ khác liên quan đến quá trình phát triển tâm lý thời thơ ấu, tính khí bị ức chế quá mức hoặc không kiểm soát được cảm xúc và hành vi.

Ở khía cạnh y sinh học, một số trường hợp lệch lạc tình dục có khác biệt trong cấu trúc não, đặc biệt khi hưng phấn tình dục.

Người ta thấy rằng những người có rối loạn lệch lạc tình dục thường có điểm IQ thấp hơn trong các bài test về tâm lý so với những người bình thường, khả năng học tập và trí tuệ của những người này thường thấp hơn những người bình thường.

Một giả thuyết khác cho rằng lệch lạc tình dục là một biểu hiện ức chế tâm lý. Những người khác tin rằng đây là kết quả của sự dồn nén chịu đựng liên quan đến hưng phấn tình dục hoặc khi phải trải qua sự bất thường trong trải nghiệm tình dục đầu đời.

Ngoài ra còn có yếu tố gia đình, trong môi trường có xung đột cao giữa cha mẹ hoặc thiếu sự giám sát đầy đủ của cha mẹ với con cái, thiếu tình cảm của người mẹ, những đứa trẻ này có nguy cơ bị lệch lạc tình dục cao hơn.

Chẩn đoán lệch lạc tình dục

Điều kiện đủ để xác định một người bị lệch lạc tình dục khi các hành vi lặp đi lặp lại kéo dài ít nhất 6 tháng, khiến chính cá nhân người đó thấy dằn vặt, đau khổ và ảnh hưởng tới công việc, cuộc sống.

Để chẩn đoán lệch lạc tình dục, bác sĩ phải tiến hành một cuộc phỏng vấn chuyên sâu đầy đủ và khám sức khoẻ để đảm bảo cá nhân bị lệch lạc tình dục không mắc bất cứ một tình trạng bệnh lý nào ở cơ quan sinh dục.

 Các xét nghiệm thường quy liên quan thường được thực hiện trong quá trình đánh giá ban đầu.

Người bị bệnh có thể được hỏi một loạt các câu hỏi từ một bảng hỏi tiêu chuẩn hoặc tự kiểm tra để giúp đánh giá các triệu chứng dấu hiệu lệch lạc tình dục. Việc kiểm tra, thăm dò kỹ lưỡng giúp bác sĩ phân biệt lệch lạc tình dục với các rối loạn tâm thần khác.

Cách chữa trị

Phần lớn những ca bệnh lệch lạc tình dục được các chuyên gia khuyên nên tư vấn và trị liệu với liệu pháp thay đổi hành vi.

Trong đó việc phát hiện sớm bệnh ở giai đoạn vị thành niên để tác động tâm lý, định hướng giáo dục là biện pháp hiệu quả do các em mới bước vào trải nghiệm tình dục. Tiếp theo đó là các chương trình tác động tâm lý thay đổi hành vi để uốn nắn các em vào khuôn khổ.

Trong trường hợp không cải thiện bằng biện pháp giáo dục và trị liệu tâm lý, một số loại thuốc có thể được dùng để can thiệp điều trị. Bác sĩ có thể chỉ chỉ định đơn thuần dùng thuốc nhưng tốt hơn hết là vừa kết hợp tâm lý vừa sử dụng thuốc.

Một số thuốc hay được dùng là các ức chế sản xuất testosterone để giảm bớt tần suất và cường độ ham muốn tình dục như Androcur (Cyproterone) 50-200mg/ngày trong 3 – 10 tháng.

Ngoài ra dùng các thuốc chống trầm cảm làm giảm sự ám ảnh tình dục và giảm sự hối thúc liên quan đến lệch lạc tình dục như Fluoxetin (Prozac), Sertraline (Zoloft)...