Một chế độ ăn lành mạnh sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ ung thư cổ tử cung

Ung thư cổ tử cung là loại ung thư thường gặp xếp thứ 4 ở nữ giới, chiếm khoảng 12% tất cả các loại ung thư và nó cũng đứng hàng thứ 4 trong nhóm các ung thư gây tử vong nhiều nhất ở phụ nữ. Lứa tuổi trung bình thường mắc ung thư cổ tử cung là 48-52 tuổi, trong khi lứa tuổi được phát hiện các tổ chức tiền ung thư thường từ những năm 20 đến 30 tuổi. Tại Việt Nam trung bình có hơn 4.000 phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư cổ tử cung trong vòng một năm và hơn 50% trong số đó tử vong vì ung thư cổ tử cung.

Human papilloma virus (HPV) được xem là có liên quan trực tiếp đến ung thư cổ tử cung. Nhiều nghiên cứu cho thấy phụ nữ nhiễm HPV, đặc biệt là nhiễm HPV typ 16 và 18 có nguy cơ mắc cổ tử cung cao hơn bình thường. Nhiều chương trình sàng lọc ung thư cổ tử cung cũng chính là đi tìm sự hiện diện của HPV và phát hiện các tổn thương mô học tiền ung thư đã làm giảm tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong như: làm phiến đồ cổ tử cung âm đạo (Pap smear), định type HPV… Hiện nay đã có vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung do HPV gây ra, giảm thiểu được tần suất mắc bệnh.

1. Mối liên hệ giữa chế độ ăn uống và ung thư cổ tử cung

Chế độ ăn uống và dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong sự tiến triển của nhiễm trùng HPV và sự phát triển của ung thư cổ tử cung. Trên thực tế, dinh dưỡng đầy đủ sẽ giúp tối ưu hóa hệ thống miễn dịch, từ đó ngăn ngừa sự phát triển của HPV và giúp nâng đỡ thể trạng, trống chọi với cuộc chiến với bệnh ung thư nếu không may mắc phải.

Nghiên cứu về vai trò của chế độ ăn uống và dinh dưỡng trong việc ngăn ngừa hoặc giảm nguy cơ phát triển ung thư cổ tử cung đã tập trung vào các chất dinh dưỡng chống oxy hóa và chế độ ăn. Kết luận của nghiên cứu cho thấy, ăn nhiều thực phẩm không lành mạnh phá vỡ sự cân bằng của vi khuẩn tốt, tăng nguy cơ gây viêm, từ đó phát triển thành ung thư.

Chế độ ăn nhiều dầu mỡ, chất béo không lành mạnh, quá nhiều đường và muối có khả năng gây viêm nhiễm cao và liên quan đến sự phát triển của ung thư cổ tử cung, đặc biệt ở những phụ nữ bị nhiễm HPV và lối sống ít vận động. Lý giải cho điều này, các nhà khoa học cho rằng chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa khiến cho việc kiểm soát nhiễm trùng do HPV trở nên khó khăn hơn. Nhiễm HPV dai dẳng dẫn đến sự phát triển của ung thư cổ tử cung. Một chế độ ăn lành mạnh gồm nhiều chất chống oxy hóa như carotenoid, lutein, zeaxanthin, beta carotene, vitamin C, E và A có thể ngăn chặn sự phát triển của ung thư cổ tử cung, đặc biệt ở những người hút thuốc lá. Hơn nữa, các chất dinh dưỡng như folate, vitamin D và lycopene giúp giảm nguy cơ nhiễm HPV và ung thư cổ tử cung.

2. Thực phẩm tốt giúp ngăn ngừa ung thư cổ tử cung

Nghiên cứu trên gần 300.000 phụ nữ cho thấy rằng, những phụ nữ tăng cường ăn nhiều trái cây và rau quả giàu chất chống oxy hóa có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung. Tăng khoảng 100g rau xanh hoặc trái cây mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung. Các loại thực phẩm tốt nên ăn hàng ngày như:

- Trái cây và rau quả: nên ăn phong phú nhiều loại với đa dạng màu sắc và kết cấu.Carbs phức hợp: chẳng hạn như gạo nguyên hạt, mì ống, bánh mì, và rượu vang,…Quả hạch, các loại hạt và dầu ôliu chứa chất béo không bão hòa lành mạnh, để thay thế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa.

- Thảo mộc và gia vị: ví dụ như hành và tỏi chứa nhiều chất chống oxy hóa tốt.Sữa tách béo và các sản phẩm từ sữa tách béo như pho mát và sữa chua,…Các loại đậu như đậu Hà Lan, đậu lăng, đậu nành, đậu đen và đậu đỏ.

3. Các thực phẩm cần tránh

Cần tránh hoặc hạn chế những thực phẩm có khả năng gây viêm cao có liên quan đến tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung. Thói quen sử dụng thức ăn nhanh của nhiều người, đặc trưng bởi các loại thực phẩm chế biến sẵn ít có chất xơ và nhiều đường bổ sung, làm tăng tình trạng viêm và liên quan đến sự phát triển của bệnh ung thư.

Do đó, những thực phẩm cần hạn chế bao gồm: Thực phẩm nhiều đường bổ sung; Thịt chế biến như thịt nguội; Thịt đỏ như thịt bò, thịt cừu, thịt lợn và thịt một số động vật có vú khác; Thực phẩm nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa.

Một nghiên cứu kéo dài 10 năm ở hơn 100.000 người đã cho thấy, việc tiêu thụ quá nhiều đường từ đồ uống có đường, món tráng miệng từ sữa và đường làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư. Ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh, tiêu thụ từ trên 100g đến 200g thức ăn nhanh mỗi ngày có liên quan đến tăng nguy cơ phát triển ung thư cổ tử cung.

Nên hạn chế ăn thức ăn động vật và các nguồn chất béo bão hòa và chuyển hóa được sản xuất công nghiệp, có thể thúc đẩy sự phát triển của khối u ung thư. Hạn chế thực phẩm dễ gây viêm nhiễm và tăng cường rau quả, những thực phẩm giàu chất chống oxy hóa sẽ giúp giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung.