Một số bệnh lý tuyến vú lành tính thường gặp ở phụ nữ

Theo các nhà khoa học, bệnh vú lành tính là tất cả các bệnh lý của vú trừ ung thư vú và các bệnh lý nhiễm trùng vú. Bệnh lý này thường gặp ở phần biểu mô của ống dẫn sữa hoặc ở mô liên kết và mô mỡ. Bệnh vú lành tính thường gặp là xơ nang tuyến vú, u xơ tuyến vú, u diệp thể, nang tuyến vú, hoại tử mô mỡ, các bệnh có tiết dịch núm vú, viêm tuyến vú và ápxe vú, vú bất thường...

Xơ nang tuyến vú

Xơ nang tuyến vú là bệnh xuất phát từ tình trạng loạn sản tuyến vú. Đây là một dạng tổn thương lành tính thường gặp ở nữ giới. Bệnh thường do sự rối loạn nội tiết tố nữ gây ra.

Đây là một tổn thương lan tỏa bao gồm nhiều sự bất thường phối hợp. Bao gồm các yếu tố chính: các ống dẫn sữa tăng sinh và hình thành các nang. U nang do các phần của ống dẫn sữa ít nhiều bị giãn ra và chế tiết thành dịch, các phân thùy tăng sinh tuyến còn gọi là tăng sinh phân thùy và tăng sinh tuyến xơ cứng, mô đệm bị xơ hóa.

Bệnh thường gặp ở nữ giới trong độ tuổi 30-50. Đặc điểm nổi bật nhất là sờ thấy các khối mềm, ranh giới không rõ. Các khối mềm này xuất hiện nửa sau chu kỳ kinh, gặp ở nửa ngoài vú hoặc 2 bên vú. Nhiều chị em còn cảm nhận thấy các triệu chứng như: đau hoặc cảm giác căng tức. Cảm giác này xuất hiện rõ hơn khi sắp đến ngày hành kinh, sờ thấy khối u có thể to ra và khiến cho vú mất cân xứng. Một số phụ nữ có cảm giác căng, đau không liên quan với chu kỳ kinh.

U xơ tuyến vú

U xơ tuyến vú thường xuất hiện ở nữ giới trong độ tuổi từ 20-30Đây là một dạng u lành tính và khá phổ biến ở tuyến vú. Bệnh thường xuất hiện ở nữ giới trong độ tuổi từ 20-30. Những khối u sẽ có hình dạng tròn, nhẵn, bề mặt cứng như có hòn bi trong mô vú. Khối u này có thể di chuyển dễ dàng trong mô vú và thường xuất hiện tại gần núm vú. Ngoài ra, những khối u này có thể tự co lại mà không cần điều trị sâu. Dù vậy, bạn vẫn nên chủ động làm sinh thiết để xem có phải là u xơ hóa hay không. Từ đó bác sĩ tư vấn và đưa ra hướng điều trị đúng.

Chẩn đoán xác định bệnh lý được thực hiện bằng siêu âm và chọc hút tế bào để loại trừ tổn thương ác tính. Việc điều trị nên được tiến hành trước 35 tuổi và theo dõi định kỳ 6 tháng một lần; phẫu thuật khi khối u to và phát triển nhanh.

U diệp thể

U diệp thể hình thành xuất phát từ cấu trúc cơ biểu mô chung quanh tiểu thùy, lớp đệm phát triển nhanh, dễ tái phát, có khoảng 20% trường hợp là khối u ác tính. Khám lâm sàng thấy thường có nhiều khối u ở cả 2 bên vú, khối u đặc và chắc, tròn, di động, làm thay đổi hình dạng của vú, có nhiều tĩnh mạch tăng sinh trên bề mặt vú. Về xử trí điều trị, do u diệp thể lành tính có nguy cơ tái phát tại chỗ cao nên cần cắt rộng khối u tại chỗ mà không làm tổn thương khối u, không được cặp u bằng kềm, không sinh thiết lõi vì có thể gây tái phát tại chỗ, nếu tái phát nhiều lần nên cắt bỏ vú. Nếu chẩn đoán sau mổ là u diệp thể ác tính cần cắt bỏ rộng các mô lân cận ở cuộc mổ sau.

Nang tuyến vú

Nang tuyến vú thường gặp ở phụ nữ khoảng 35 - 50 tuổi, rất hiếm gặp ở phụ nữ trẻ dưới 25 tuổi. Nang tuyến vú thường là những khối riêng rẽ, di động, mật độ căng. Chọc hút dịch nang thấy có màu vàng chanh hoặc nâu, nếu dịch hút ra là máu thì phải sinh thiết sau hút dịch để xét nghiệm loại trừ khả năng ung thư. Sau chọc hút nếu nang tái phát thì phải hút lại và phẫu thuật bóc nang.

Hoại tử mô mỡ

Hoại tử mô mỡ thường gặp sau chấn thương hoặc tổn thương do sinh thiết, có thể gặp khối u cứng, co kéo núm vú; phải sinh thiết xét nghiệm để loại trừ ung thư vú. Điều trị bằng cách chích lấy khối hoại tử, có thể kết hợp với các thuốc nội tiết như Danazol 200mg uống 2 viên mỗi ngày, Tamoxifen 100mg uống 2 viên mỗi ngày, dùng thuốc mỡ Progestogel bôi lên vú từ ngày 12 đến ngày 25 của chu kỳ kinh nguyệt.

Các bệnh có tiết dịch núm vú

Bệnh lý tiết dịch núm vú ngoài thời kỳ nuôi con bú có thể do các nguyên nhân như: giãn hoặc xơ nang ống tuyến; tăng tiết sữa kết hợp với vô kinh, vô sinh; bị u papilloma ống tuyến, ung thư vú. Khám lâm sàng cần lưu ý màu sắc dịch tiết với đặc điểm trong, lẫn máu, hoặc có màu khác có kèm theo khối u, có nhiều tia hay một tia, dịch ra liên tục hay từng đợt, ra tự nhiên hay vắt, dịch ra có liên quan với kỳ kinh nguyệt, có uống thuốc tránh thai hay uống estrogen hay không. Việc xử trí điều trị được can thiệp tùy theo từng trường hợp bị tổn thương.

Viêm tuyến vú

Viêm tuyến vú là bệnh hay xảy ra ở phụ nữ mang thai và cho con bú. Bệnh rất hay gặp ở phụ nữ sinh con lần đầu chưa biết cách vệ sinh đầu vú. Nguyên nhân gây bệnh thường do vi khuẩn ngoài da xâm nhập vào mô vú qua vết xây xước hoặc do tắc tia sữa không được xử trí đúng cách. Khi tuyến vú bị viêm, vú có triệu chứng sưng đau, sữa ra không đều, sắc da đỏ nhẹ. Kèm theo đó, chị em có thể bị sốt, sợ lạnh, đau đầu, đau thân mình, tức ngực. 

Bệnh viêm vú thường chỉ ảnh hưởng ở một bên vú và có thể chẩn đoán từ sớm. Để điều trị căn bệnh này, bạn cần uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để không làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú.

Áp xe vú

Áp xe vú là ổ viêm ở sâu trong tuyến vú khi tuyến vú bị viêm không được phát hiện, điều trị kịp thời và đúng cách. Phụ nữ mang thai sau khi sinh và cho con bú hay bị viêm tuyến vú. Bởi lúc này tuyến sữa phát triển, đầu vú sẽ dễ bị viêm nhiễm nếu không vệ sinh tốt. Từ viêm nhiễm đầu vú, vi khuẩn sẽ đi vào ống tuyến vú gây viêm tuyến vú. Nếu điều trị muộn, nơi viêm nhiễm sẽ tạo nên ổ áp xe khiến việc điều trị khó khăn hơn.

Vú bất thường

Thực tế có thể gặp những trường hợp vú bất thường như vú teo, vú kém phát triển hoặc phì đại tuyến vú... Những trường hợp này cần được thực hiện phẫu thuật tạo hình để giúp người phụ nữ có được đôi vú bình thường về mặt thẩm mỹ.