Nên hay không lựa chọn giới tính trước khi sinh ?

Việt Nam là quốc gia có bề dày lịch sử, trải qua nhiều thăng trầm biến động của thời gian và văn hoá. Tư tưởng phụ hệ, "nhất nam viết hữu thập nữ viết vô" đã, đang và vẫn ăn sâu vào tiềm thức của đông đảo người dân trong xã hội. Dù trên Thế giới nói chung, tại Việt Nam nói riêng, vấn đề bình đẳng giới, đấu tranh cho quyền của phụ nữ và trẻ em gái đang diễn ra sôi nổi; nhưng thực tế, giới tính nữ luôn chịu thiệt thòi ngay cả khi còn là một bào thai. Hiện tượng phụ huynh chọn giới tính trước khi sinh con vẫn còn tồn tại và để lại nhiều hệ luỵ đến đời sống gia đình và xã hội.

Những con số đáng báo động

Theo thông tin được Tổng cục Thống kê tiến hành điều tra trong cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, tỉ số giới tính khi sinh (SBR) của Việt Nam có xu hướng tăng hơn so với mức sinh học tự nhiên từ năm 2006 đến nay cho thấy sự mất cân bằng giới tính khi sinh tại Việt Nam. Cụ thể, SRB năm 2019 giảm so với năm 2018 nhưng vẫn ở mức cao (năm 2018: 114,8 bé trai/100 bé gái; năm 2019: 111,5 bé trai/100 bé gái).

Tổng cục Thống kê nhận định, cấu trúc dân số trong những thập kỷ tới sẽ mang dấu ấn của việc lựa chọn giới tính hiện tại, với quy mô dân số nam vượt trội trong một thời gian dài. Theo các nhà khoa học xã hội, tác động chính của hiện tượng mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ liên quan tới quá trình hình thành và cấu trúc gia đình, đặc biệt là hệ thống hôn nhân.

Nam giới trẻ tuổi sẽ bị dư thừa so với nữ do tỷ lệ nữ giới đang giảm dần trong cùng một thế hệ và kết quả là họ có thể phải đối mặt với những khó khăn nghiêm trọng khi tìm kiếm bạn đời. Trì hoãn hôn nhân trong nam giới hoặc gia tăng tỷ lệ sống độc thân là những khả năng có thể xảy ra trong tương lai do tình trạng thiếu phụ nữ trong độ tuổi kết hôn. Điều này sẽ tác động ngược lại hệ thống gia đình trong tương lai.

Chưa kể, nó còn gây ra những hệ luỵ xã hội nghiêm trọng khác như tăng tệ nạn mại dâm, buôn bán trẻ em gái và phụ nữ, ly hôn, HIV/AIDS,..

Làm thế nào để giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ?

Người xưa có câu "Con cái là lộc trời cho", mỗi một sinh linh, đứa trẻ đến với cuộc đời là kết quả của tinh cha huyết mẹ. Mỗi cha mẹ cần có trách nhiệm với giọt máu của mình: Mặt khác, trong một xã hội hiện đại, cấp tiến, trẻ em gái và phụ nữ đang dần thể hiện năng lực tương đối xuất sắc trong các lĩnh vực khác nhau của đời sống. Nhiều gia đình chỉ có con gái vẫn rất hạnh phúc, mãn nguyện, làm cha mẹ tự hào. Một đứa trẻ mang giới tính gì không quyết định đến sự thành công hay thất bại của một gia đình.

Để giảm thiểu thành công tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, thúc đẩy bình đẳng giới, đầu tiên, mỗi một cá nhân cần nâng cao nhận thức về bình đẳng giới, loại bỏ những tư tưởng lạc hậu,  những quan niệm mê tín dị đoan như sinh con trai mới làm ăn phát đạt; sinh con trai để "nối dõi tông đường", con gái là con người ta v.v...

Thứ hai, không tư vấn lựa chọn giới tính trước khi mang thai; không siêu âm và chẩn đoán trước sinh để lựa chọn giới tính ; không phá thai vì mục đích lựa chọn giới tính.

Thứ ba thực hành bình đẳng giới trong sinh hoạt hàng ngày.

Thứ tư, cần hiểu rằng, việc cố sinh con trai gây ra nhiều áp lực, làm suy giảm, bào mòn sức khoẻ người phụ nữ. Nạo phá thai liên tục có thể gây vô sinh.

Thứ năm, một gia đình hạnh phúc là một gia đình có sự giáo dục chuẩn mực với các đứa con, không bị quyết định bơt giới tính của chúng

Hiện nay, Nhà nước đã ban hành những chế tài xử phạt với trường hợp lựa chọn giới tính trước khi sinh tại Nghị định 117/2020/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế (có hiệu lực từ 15/11/2020) có quy định về xử phạt với hành vi lựa chọn giới tính thai nhi.Mức phạt dao động từ 5-20 triệu động tuỳ hành vi và mức độ vi phạm. Sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật là trách nhiệm, nghĩa vụ của mỗi công dân.

Đi đôi với sự thay đổi trong nhận thức và hành vi của người dân, còn có sự đồng hành của Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội như Đoàn Thanh Niên, Hội Liên Hiệp Phụ nữ, cán bộ điều tra dân số, UBND xã/ phường trên từng địa bàn. Các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức về bình đẳng giới tuyên  truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức và chuyển đổi hành vi trong triển khai thực hiện Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới để can thiệp hiệu quả, góp phần kiểm soát và giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh trong thời gian tới. Tạo chuyển biến rõ nét ở những vùng có tỉ số giới tính khi sinh cao.

Đồng thời, thúc đẩy mạnh mẽ việc thực thi nghiêm pháp luật về giải quyết mất cân bằng giới tính khi sinh, nghiêm cấm các hành vi hướng dẫn, tư vấn, cung cấp dịch vụ lựa chọn, xác định giới tính trước khi sinh trong các cơ sở y tế, tại cộng đồng và trong toàn xã hội. Đẩy mạnh công tác bình đẳng giới, vì sự tiến bộ của phụ nữ.