Nhận biết trẻ sơ sinh bị dây rốn thắt nút

Các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ cho biết vừa đỡ đẻ cho một trường hợp trẻ sơ sinh có một nút thắt đôi ở dây rốn.

Sản phụ D, 32 tuổi tới Bệnh viện Từ Dũ sinh con đầu lòng bằng biện pháp sinh thường. Tuy nhiên, em bé có một nút thắt đôi ở dây rốn khiến cả ê-kip đỡ đẻ bất ngờ.

TS.BS Lê Thị Thu Hà, người trực tiếp đỡ đẻ cho sản phụ D cho biết, rất bất ngờ bởi suốt quá trình chuyển dạ, tất cả diễn tiến đều bình thường. Em bé chào đời khỏe mạnh, nặng 2,9kg.

Em bé chào đời với nút thắt đôi ở dây rốn. Ảnh: BVCC

Nhiều nhận định cho rằng, dây rốn thắt nút được hình thành vào giai đoạn đầu của thai kỳ, khoảng từ 9-12 tuần, khi bé còn nhỏ và còn nhiều không gian để di chuyển. Mặc dù phần lớn các nút thắt thực sự của dây rốn không là yếu tố quyết định chấm dứt thai kỳ ngay (bằng sinh thường hay sinh mổ) nhưng đã ghi nhận dây rốn thắt nút làm tăng nguy cơ tử vong thai nhi cao gấp bốn lần.

Tỉ lệ dây rốn thắt nút thay đổi qua nhiều báo cáo từ 1 phần ngàn đến nhỏ hơn 2% thai kỳ. Hầu hết các nút thắt này tương đối lỏng lẻo và không gây hại cho thai. Tuy nhiên, với dây rốn của bé bị thắt nút sớm, khi bé có cử động nhiều và mạnh, nút thắt bị chặt có thể làm giảm lượng oxy và cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi.

Các nút thắt thực sự trở nên nguy hiểm hơn khi em bé càng gần ngày sinh và trong trường hợp xấu hơn có thể gây ngạt, dẫn đến tổn thương não hoặc tử vong. Các nút thắt chặt có tỷ lệ tử vong là 10%.

Trường hợp nào dễ bị dây rốn thắt nút và nhận biết bằng cách nào?

Trung bình dây rốn dài 55-100cm. Dây rốn quá dài là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ thai nhi bị dây rốn thắt nút.

Ngoài ra, các nghiên cứu còn cho thấy rằng, các yếu tố làm gia tăng tỉ lệ dây rốn thắt nút là thai phụ lớn tuổi, thai nhi là bé trai, trọng lượng thai nhỏ, các bé hay hoạt động, đa ối, mang thai lần thứ hai trở lên, đặc biệt đa thai chỉ có một túi ối.

Theo các bác sĩ, việc chẩn đoán khả năng dây rốn thắt nút có thể qua gợi ý từ siêu âm 4D khi thấy dòng chảy dây rốn cuộn thành hình vòng tròn. Tuy nhiên, hiện tượng này cũng khó phân biệt ở những quý sau bởi nhiều trường hợp dây rau dài tự chạy vòng tròn, nhìn tưởng dây rốn thắt nút nhưng thực tế nó chỉ đang cuộn vòng tròn.

Khi phát hiện thai nhi có dây rốn thắt nút, thai phụ được khuyên theo dõi thai nhi bằng siêu âm Doppler màu, chú ý cử động thai của bé. Khi bé cử động ít hơn hay nhiều hơn quá mức, thai phụ nên được kiểm tra tại cơ sở y tế. Dấu hiệu phổ biến nhất của thắt nút dây rốn là sự suy giảm hoạt động của thai nhi sau tuần thai thứ 37.

Còn nếu thắt nút dây rốn xảy ra trong quá trình chuyển dạ, thai nhi cần được giám sát, đo nhịp tim để phát hiện được bất thường của nhịp tim thai.

Hiện nay chưa có phương pháp nào để ngăn ngừa nút thắt dây rốn xảy ra. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo, chăm sóc thai sản đúng cách là điều cần thiết để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh và không gặp biến chứng.

Trong quá trình mang thai, mẹ bầu phải chú ý tới hoạt động của thai nhi, đặc biệt là giai đoạn sau của thai kỳ. Nếu mẹ cảm nhận thấy có bất kỳ sự thay đổi đặc biệt nào trong hoạt động của thai nhi thì phải đi khám ngay tức thì.