Những dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì

Tình trạng vô sinh không chỉ xuất hiện ở nữ giới, nam giới cũng là một “mắt xích” gây ra tình trạng này. Bất kỳ ai ở độ tuổi sinh sản cũng có nguy cơ mắc bệnh vô sinh. Dựa trên một số vấn đề về sức khỏe sinh sản có thể giúp cho cả nam giới và nữ giới phát hiện nhanh chóng được tình trạng vô sinh của mình. Trong đó, khoảng thời gian tuổi dậy thì là thời điểm ban đầu quan trọng giúp bạn có thể nắm bắt được thời điểm vàng để chữa trị căn bệnh này.

1. Dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì nữ 

- Rối loạn kinh nguyệt: Một trong những dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì nữ đầu tiên có thể kể đến là tình trạng chu kỳ kinh nguyệt không đều. Độ dài của chu kỳ kinh nguyệt của mỗi bé gái là khác nhau. Trong khi một số bé có một chu kỳ đều đặn, nghĩa là thời gian giữa mỗi kỳ kinh gần như giống nhau, những trẻ dậy thì khác lại có chu kỳ kinh nguyệt không đều. Chu kỳ kinh nguyệt trung bình của phụ nữ là 28 ngày. Nếu vòng kinh kéo dài hơn vài ngày, điều đó là bình thường, miễn là độ dài của các chu kỳ là nhất quán. Tuy nhiên, nếu chu kỳ kinh nguyệt của bé gái thay đổi nhiều đến mức không thể ước tính được thời điểm bắt đầu hành kinh, đây là tình trạng chu kỳ kinh nguyệt không đều. Nguyên nhân của tình trạng này có thể do các vấn đề về hormone hoặc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) – và cả 2 nguyên nhân này đều có thể góp phần gây vô sinh.

- Chưa có kinh, hoặc kinh nguyệt chậm: Nếu bé gái đã qua tuổi dậy thì nhưng vẫn chưa có kinh hoặc đã có kinh nguyệt trước đó nhưng lại không có kinh nguyệt 6 tháng liên tục thì đây có thể là một trong những dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì nữ. Khi không có kinh nguyệt, nghĩa là trứng không rụng, thì phụ nữ không thể mang thai như mong muốn. Sự rối loạn rụng trứng dẫn đến vô kinh có thể do xảy ra những vấn đề trong việc điều hòa hormone sinh sản của vùng dưới đồi hoặc tuyến yên hoặc có những bất thường ở buồng trứng.

- Máu kinh có màu khác thường: Màu máu kinh khác thường có thể là một trong những dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì nữ. Nếu máu kinh nguyệt thường xuyên có màu nhạt hơn bình thường, đây có thể là một nguyên nhân đáng lo ngại. Máu kinh thường có màu đỏ tươi vào đầu kỳ kinh và có thể sẫm màu hơn vào những ngày sau đó. Việc ra máu rất sẫm màu vào đầu kỳ kinh hoặc máu vón cục màu đen cũng có thể là dấu hiệu của bệnh lạc nội mạc tử cung, khiến bé gái có nguy cơ cao bị vô sinh sau này.

- Dịch âm đạo bất thường: Dịch âm đạo (khí hư) bình thường ở các bé gái tuổi dậy thì có màu trắng trong, lượng ít và không có mùi khó chịu. Tuy nhiên, nếu dịch âm đạo tiết ra nhiều hơn hoặc có màu hay mùi bất thường thì rất có thể là dấu hiệu của các bệnh lý phụ khoa gây viêm nhiễm âm đạo. Nếu không kịp thời điều trị, tình trạng viêm nhiễm có thể dẫn đến biến chứng vô sinh ở nữ giới.

- Chảy máu kinh nguyệt nặng, kéo dài hoặc quá ngắn cũng có thể là một trong những dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì nữ. Bởi vì vòng kinh trung bình là khoảng 28 ngày nên những bé gái có chu kỳ kinh quá ngắn (dưới 22 ngày) hay kéo dài (trên 35 ngày) được cho là bị rối loạn kinh nguyệt. Thiểu kinh, rong kinh hay cường kinh cũng có thể là một trong những dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì nữ.

- Kinh nguyệt gây đau đớn nặng nề: Những cơn đau dữ dội trong những ngày đèn đỏ, thậm chí có thể gây buồn nôn, cũng là một trong những dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì nữ. Đặc biệt, khi kết hợp với các triệu chứng khác như tiểu ra máu hoặc đi tiêu ra máu hoặc kinh nguyệt không đều, thì rất có thể đây là dấu hiệu của lạc nội mạc tử cung – một nguyên nhân gây ra vô sinh ở nữ giới, chiếm 20-40% trong tổng các trường hợp.

- Đau ở cơ quan sinh sản: Đau âm ỉ hoặc đau dữ dội ở cơ quan sinh sản cũng có thể là một trong những dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì nữ. Thường xuyên đau nhức vùng chậu kể cả lúc nghỉ ngơi hay học tập, vui chơi. 

2. Dấu hiệu vô sinh tuổi dậy thì ở nam giới

- Bộ phận sinh dục bị sưng đau và ngứa rát: Đối với bạn trai khi bắt đầu vào độ tuổi dậy thì. Bộ phận sinh dục có các dấu hiệu như: Sưng đau, ngứa rát, viêm loét và có mùi hôi hoặc rỉ mủ,... thì đây chính là những triệu chứng của một số bệnh viêm nhiễm nam khoa, tác động xấu đến sức khỏe sinh sản.

- Bất thường trong việc tiểu tiện: Tương tự như phái nữ, nếu có biểu hiện bất thường trong khi tiểu tiện ở nam giới như: Són tiểu, tiểu ngắt quãng, bí tiểu, tiểu rắt,... Rất có thể bạn đang mắc phải bệnh lý về tuyến tiền liệt, đường tiểu,... điều cần làm lúc này là nhanh chóng báo cho phụ huynh và đi khám, điều trị kịp thời để tránh bị hiếm muộn.

- Dấu hiệu bất thường ở tinh hoàn: Dấu hiệu bất thường ở tinh hoàn cũng là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới tuổi dậy thì. Nếu bộ phận này có dấu hiệu như: Sưng đau, bị teo tinh hoàn, ẩn tinh hoàn,... Đây là dấu hiệu thường thấy của bệnh viêm tinh hoàn hoặc giãn tĩnh mạch thừng tinh bạn hoàn toàn có thể điều trị tận gốc nếu phát hiện sớm, tránh ảnh hưởng đến việc sinh sản sau này.

- Bất thường về chức năng sinh lý: Một số trường hợp của rối loạn xuất tinh xuất hiện ở các bạn nam ở giai đoạn dậy thì. Được biểu hiện qua việc: Xuất tinh sớm, mộng tinh,... diễn ra thời gian dài. 

- Biến chứng của bệnh quai bị: Ngoài ra, nam giới mắc bệnh quai bị nhưng xuất hiện kèm theo biến chứng nguy hiểm như: Nhồi máu phổi tổn thương hệ thần kinh, viêm tinh hoàn,... có thể dẫn đến vô sinh nam giới, đặc biệt là các bạn nam trong độ tuổi vị thành niên.

3. Biện pháp phòng chống vô sinh ở tuổi dậy thì

Với những bạn trẻ trong độ tuổi dậy thì, cần chú ý thực hiện nghiêm túc các biện pháp dưới đây để tránh bị vô sinh sau này:

- Tránh tiếp xúc các chất kích thích sớm như: Thuốc lá, bia rượu, ma túy,...Không xem hình ảnh, phim đồi truỵ.

- Học tập và nghỉ ngơi với thời gian biểu khoa học kết hợp giải trí và thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe.

- Nắm rõ được tình yêu và tình bạn trong sáng không quan hệ tình dục quá sớm.

Với bạn nữ khi dậy thì cần học cách vệ sinh vùng kín đúng cách nhất là trong thời gian chu kỳ kinh nguyệt. Với bạn nam khi phát hiện cơ quan sinh dục có dấu hiệu bất thường cần đi khám ngay. Không mặc quần lót quá chật, bó sát.