Những điều cần biết cho các cặp vợ chồng trẻ trong việc lập kế hoạch sinh sản

Vì sao cần lập kế hoạch sinh sản?

Cuộc sống bận rộn cộng với áp lực kinh tế thường khiến cho các cặp vợ chồng trẻ dành ít mối quan tâm đến việc lập kế hoạch sinh sản. Trên thực tế, độ tuổi có con lần đầu ở các cặp vợ chồng trẻ đang ngày càng tăng tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Việc lập kế hoạch sinh sản ngày càng trở nên quan trọng để các cặp vợ chồng tính toán thời điểm, tuổi tác sinh con, kiểm tra về sức khỏe sinh sản để phòng tránh được các vấn đề về bệnh lý sinh sản.

Thực tế, khả năng sinh sản của mỗi người khác nhau nhưng thường sẽ có độ tuổi sinh sản tối ưu nhất định. Với phụ nữ, độ tuổi mang thai tốt nhất là 20 – 35. Trong khi đó, độ tuổi lý tưởng của nam giới lại nằm trong khoảng từ 29 – 35 tuổi. Càng lớn tuổi, khả năng sinh sản của phụ nữ sẽ giảm và nguy cơ gặp các biến chứng trong suốt thai kỳ hay trong quá trình sinh lại tăng lên.

Tỷ lệ vô sinh, hiếm muộn đang ngày càng tăng lên trong xã hội, ảnh hưởng đến 1 trong 10 cặp vợ chồng trên toàn cầu. Tại Việt Nam, tỷ lệ vô sinh của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản rơi vào khoảng 7,7% dân số, là hệ quả từ nhiều yếu tố như: Môi trường sống ô nhiễm, lối sống thiếu lành mạnh, các bệnh lý gây vô sinh ở nam và nữ giới…

Những yếu tố quan trọng trong lập kế hoạch sinh sản

Khả năng dự trữ buồng trứng là một trong những yếu tố quyết định đến khả năng sinh sản. Theo nhiều chuyên gia, xét nghiệm dự trữ buồng trứng (AMH) là một trong những chỉ số đánh giá dự trữ buồng trứng mà các cặp vợ chồng cần thực hiện giai đoạn này. Xét nghiệm AMH (Anti-Mullerian Hormone) là một xét nghiệm máu đơn giản do bác sĩ chỉ định và không yêu cầu can thiệp xâm lấn, cho biết số lượng nang noãn non hiện còn trong buồng trứng (dự trữ buồng trứng). Dự trữ buồng trứng phản ánh số lượng nang noãn là yếu tố quan trọng để thụ thai. Nếu nồng độ AMH thấp nghĩa là “số lượng giảm”.

Hiện nay, xét nghiệm AMH là xét nghiệm có hiệu quả cao để đánh giá khả năng sinh sản do phản ánh được số lượng trứng người phụ nữ đang có. Xét nghiệm này đóng vai trò rất hữu ích trong việc chẩn đoán, đánh giá khả năng sinh sản và hỗ trợ sinh sản, nếu cần.

Bên cạnh đó, để chuẩn bị cho quá trình sinh sản và nuôi con về sau được thuận lợi, cả vợ lẫn chồng cần có sự chuẩn bị kỹ về tài chính, tâm lý, lối sống lành mạnh để đảm bảo tốt nhất cho sự chào đời của đứa trẻ. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để xây dựng lối sống khỏe mạnh cho các cặp vợ chồng.

Đối với người chồng, cần ăn uống đủ dưỡng chất và an toàn giúp cơ thể và tinh trùng được khỏe mạnh. Ăn nhiều thực phẩm giàu axit folic, kẽm, vitamin C, ngũ cốc, rau lá xanh đậm, thịt hải sản, trứng, bưởi, cam, chanh, nho… Tránh mặc đồ bó sát, ngồi quá lâu, ngâm mình trong bồn tắm hơi. Hạn chế thuốc lá, rượu bia, chất kích thích cũng như môi trường hóa chất độc hại. Cần xây dựng chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, tránh mệt mỏi, căng thẳng…

Đối với người vợ, cần lập lịch kiểm tra trước khi sinh gồm kiểm tra khả năng miễn dịch rubella, thủy đậu, bệnh phụ khoa, chủng ngừa cúm... Tìm hiểu về tiền sử bệnh tật gia đình, cả vợ chồng làm xét nghiệm sàng lọc di truyền nếu như nghi ngờ có bệnh lý di truyền như bệnh hồng cầu lưỡi liềm, xơ nang (cystic fibrosis)…  Kiểm soát cân nặng vì cân nặng ở mức trung bình sẽ giúp dễ thụ thai hơn. Cần bỏ rượu, cà phê, thuốc lá vì chúng có thể làm giảm khả năng sinh sản, tăng nguy cơ kích thích thần kinh, dễ dẫn đến sảy thai. Đồng thời, nên dành khoảng 30 phút tập thể dục hàng ngày.