Những điều cần biết về chỉ số nước ối trong siêu âm thai

1. Nước ối được tạo ra từ đâu?

Thai nhi nằm trong một khoang kín đầy nước gọi là nước ối, nước ối được tạo ra từ cuối tuần thứ 2 sau thời điểm thụ thai. Nước ối có nhiều vai trò quan trọng đối với thai nhi và được tạo thành từ các yếu tố chính là thai nhi, máu mẹ, màng ối.

Nước ối được tạo ra một phần từ nước tiểu của thai nhi và được hấp thu bởi da của thai nhi, dây rốn, màng ối. Nước ối cũng được thai nhi tái hấp thu vào hệ tuần hoàn, hệ tiêu hóa từ tuần 20 của thai kỳ, góp phần tạo nên phân su sau này.

Sản phụ có thể theo dõi lượng nước ối khi siêu âm thai theo từng thời điểm phát triển của thai nhi theo chỉ số nước ối.

Chị em phụ nữ khi có bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề sức khỏe bản thân hoặc sức khỏe của mẹ và bé khi đang mang bầu, bạn cần thực hiện thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa sản phụ khoa để được tư vấn và thăm khám tốt nhất.

2. Vai trò của nước ối

 Nước ối đóng vai trò rất quan trọng trong sự hình thành và phát triển của thai nhi trong bụng mẹ. Nước ối bảo vệ thai nhi khỏi các tác động bên ngoài cơ thể, giúp duy trì nhiệt độ ổn định cho thai nhi, giúp cân bằng nước và điện giải, cũng là môi trường giàu chất dinh dưỡng giúp thai nhi phát triển tốt. Vai trò chính của nước ối có thể được tóm tắt lại như sau:

 - Hệ thống đệm để bảo vệ thai nhi, chống nhiễm trùng.

 - Điều hòa nhiệt độ cho thai nhi.

 - Chứa sản phẩm chuyển hóa, trao đổi dinh dưỡng, giúp thai nhi phát triển.

 - Tránh màng ối dính chặt vào phôi thai gây hỏng thai.

 - Giúp bình chỉnh ngôi thai, xóa mở cổ tử cung trong chuyển dạ.

Các yếu tố ảnh hưởng đến lượng nước ối: Nước ối thay đổi liên tục theo từng độ tuổi của thai nhi. Ở tuần thai 8 -12, lượng nước ối khoảng 50ml, nhiều nhất vào 28 tuần thai với số lượng khoảng 1000ml, sau đó giảm dần cho đến lúc sinh, khoảng 800-900ml ở tuần thai 36 và khoảng 600-800ml ở tuần thai 40.

3. Chỉ số ối AFI là gì?

Chỉ số ối AFI (Amniotic fluid index) là thông số về lượng nước ối có trong bụng sản phụ theo từng thời điểm phát triển của thai nhi. Chỉ số được đo qua siêu âm lúc sản phụ đi thăm khám và là căn cứ để các bác sĩ đánh giá tình trạng nước ối của sản phụ là bình thường hay bất thường.

Cách đo chỉ số nước ối: Chia buồng tử cung của sản phụ thành 4 phần bằng nhau, được giới hạn bởi 2 đường thẳng vuông góc tại rốn, đo bề sâu của khoang ối lớn nhất trong mỗi buồng ối và cộng tổng bốn buồng ối lại với nhau để có được chỉ số ối AFI.

4. Ý nghĩa chỉ số ối AFI

Nước ối đóng vai trò rất quan trọng trong suốt quá trình mang thai. Thông qua đánh giá màu sắc, tỉ trọng nước ối, chỉ số nước ối giúp các bác sĩ có thể tiên lượng, dự đoán được tình hình sức khỏe và sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ. Việc khảo sát chỉ số ối AFI cần được thực hiện trong mỗi lần siêu âm, trong trường hợp nghi ngờ bất thường thì cần làm ít nhất 2 lần liên tiếp trong thời gian 3-6 giờ.

Nếu chỉ số ối :

 - AFI <= 5cm : Là tình trạng thiểu ối có thể dẫn đến thai nhi phát triển không khỏe mạnh, bị dị tật bẩm sinh, thai chết lưu, sinh non.

 - AFI từ 6 - 24cm: Bình thường đây là chỉ số an toàn cho thai nhi.

 - AFI >= 25cm: Là tình trạng đa ối có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe thai nhi, ối vỡ sớm, đẻ non, ngôi thai bất thường.

Mỗi mẹ bầu sẽ có lượng nước ối khác nhau, và thay đổi tùy theo từng thời điểm của thai kỳ. Để thai nhi được phát triển khỏe mạnh cần duy trì lượng nước ối phù hợp theo tuổi thai.

Mỗi mẹ bầu cần có chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý, khám thai định kỳ, khi có dấu hiệu đa ối hoặc thiểu ối thì cần theo dõi, điều trị kịp thời, làm các xét nghiệm sàng lọc trước sinh theo chỉ định của bác sĩ.