Phụ nữ mang thai có thể tiêm phòng cúm, ho gà không?

Cơ quan y tế công cộng đang kêu gọi phụ nữ mang thai trên khắp nước Mỹ xem xét việc đi tiềm phòng cúm và ho gà. Lời kêu gọi được đưa ra trong bối cảnh ngày càng nhiều bà mẹ ở nước này không tiêm phòng, khiến họ và đứa con có nguy cơ bị nhiễm trùng cao hơn.

Thông báo từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết nhiều phụ nữ Mỹ không đi tiêm vắc-xin cúm và ho gà mặc dù việc này đã được khuyến nghị là một phần của chăm sóc trước sinh. Nguy cơ nhiễm trùng gia tăng có thể dẫn đến nhập viện nhiều hơn và thậm chí tử vong cho cả mẹ và em bé.

CDC cho biết việc em bé tiếp xúc với hai loại vắc-xin khi còn trong bụng mẹ là an toàn. Tiêm vắc-xin phòng bệnh ho gà và cúm cho người mẹ có thể cung cấp kháng thể cho thai nhi có tác dụng bảo vệ sau khi sinh.

“Cúm và ho gà là những bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng có thể gây tử vong cho trẻ sơ sinh”, Anne Schuchat, phó giám đốc chính của CDC, nói.

Cơ quan này cho biết tất cả phụ nữ mang thai nên tiêm vắc-xin cúm trong bất kỳ giai đoạn này của thai kỳ, sau đó là tiêm ho gà trong thời gian đầu của ba tháng cuối.

Khải sát của CDC cho thấy lý do chính khiến các bà mẹ mang thai không tiêm vắc-xin ho gà là do thiếu nhận thức về sự cần thiết phải tiêm phòng trong thai kỳ.

Sự sợ hãi vắc-xin cũng ảnh hưởng đến quyết định của những phụ nữ khác. Một số người cho biết họ tin rằng tiêm phòng cúm không hiệu quả và không an toàn cho em bé.

Nhưng CDC lưu ý rằng khoa học đã chứng minh tiêm phòng cúm có thể bảo vệ mọi người. Nó có thể làm giảm 40% nguy cơ nhập viện của phụ nữ mang thai.

Tiêm vắc-xin khi mang thai cũng giúp các em bé dưới 6 tháng tuổi giảm 72% nguy cơ phải nhập viện vì cúm. Những trẻ mà mẹ được tiêm vắc xin ho gà có nguy cơ nhập viện thấp hơn 90,5%.

“Các bác sĩ sản khoa và nữ hộ sinh đang ở tuyến đầu chăm sóc phụ nữ mang thai và là nguồn thông tin vắc-xin đáng tin cậy nhất cho những người mẹ mang thai”, Amanda Cohn, giám đốc y tế tại Trung tâm Miễn dịch và Bệnh Hô hấp Quốc gia của CDC, cho biết.

“Chúng tôi khuyến khích họ bắt đầu thảo luận về tầm quan trọng của việc tiêm phòng cho bà mẹ sớm trong thai kỳ và tiếp tục thảo luận về việc tiêm phòng với bệnh nhân của họ trong suốt thai kỳ”.

Các vắc-xin cần tiêm trước khi mang thai

Viêm gan B: Đây là căn bệnh có tỷ lệ lây lan cao từ mẹ sang con trong quá trình mang thai. Do đó để phòng bệnh cho trẻ cũng như bảo vệ sức khỏe của bản thân, các bà mẹ nên làm xét nghiệm viêm gan b và tiêm phòng.

Cúm: Nếu thai phụ bị cúm trong quá trình mang thai cũng rất ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Đặc biệt là bị cúm trong 3 tháng đầu, nguy cơ cao gây dị tật ở thai nhi như sứt môi, hở hàm ếch, sinh non và nhẹ cân. Trường hợp được tiêm phòng, tỷ lệ mắc cúm sẽ giảm đi đáng kể, thời gian hiệu lực của vắc-xin thường trong vòng 1 năm.

Thủy đậu: Đối với những người chưa từng mắc bệnh thủy đậu hoặc chưa tiêm phòng bệnh thì thủy đậu là một vắc-xin cần thiết để tiêm phòng. Có khoảng 2% số bé có mẹ mắc thủy đậu trong 5 tháng đầu của thai kỳ có nguy cơ mắc dị tật, gồm dị dạng hình thể, liệt chân tay. Ngoài ra, mẹ bầu hoàn toàn có thể trở thành người truyền bệnh lúc em bé sinh ra.

Bạch hầu, ho gà, uốn ván: Đây là loại vắc-xin phối hợp có thể giúp phòng những bệnh trên hiệu quả cho con. Số lượng tiêm là 1 lần duy nhất. Bạch hầu và ho gà là những căn bệnh có thể lây trực tiếp qua đường hô hấp, nên khả năng mắc phải trong quá trình mang bầu là rất cao. Uốn ván có thể gặp nếu chủ quan trước những vết thương, vì loại vi khuẩn này tồn tại rất bền vững trong môi trường tự nhiên.

Sởi, quai bị, Rubella: Tất cả 3 bệnh này đều dễ lây qua đường hô hấp. Nếu trong quá trình mang thai người phụ nữ mắc một trong ba bệnh này thì nguy cơ sinh con ra bị dị tật, suy dinh dưỡng là rất cao.

Tiêm phòng cho bà mẹ mang thai là cách tốt nhất giảm thiểu rủi ro cho bé. Ảnh: TM

Thời gian tiêm phòng thích hợp nhất

Trước mang bầu

 Mũi tiêm 3 trong 1 (sởi, quai bị, Rubella): Tiêm phòng trong 3-6 tháng trước khi có thai, muộn nhất là trước khi có bầu 1- 3 tháng.

Tiêm phòng viêm gan B: Vắc-xin có thể tiêm vào trước hoặc trong khi có bầu. Tốt nhất là bạn nên tiêm trước khi có bầu để có sự chuẩn bị tốt nhất về sức khỏe.

Cúm: Vắc-xin có độ nhạy cao và thiết yếu với cuộc sống nên có thể tiêm ở mọi thời điểm trước hoặc trong khi mang thai, nhưng khuyến cáo nên tiêm sớm trước khi mang bầu và nhắc lại hàng năm.

Bạch hầu - ho gà - uốn ván: Tiêm 1 liều duy nhất vẫn đảm bảo phòng bệnh hiệu quả.

Trong khi mang bầu

Đối với mang thai lần đầu: Nên tiêm 2 mũi uốn ván trong quá trình mang bầu. Mũi đầu tiên có thể tiêm từ tuần 20 trở đi. Sau một tháng, tiêm nhắc lại mũi thứ 2. Tuy nhiên, cần đảm bảo mũi 2 phải được tiêm trước khi bạn sinh ít nhất là 1 tháng.

Lần có thai sau: Chỉ tiêm 1 mũi vắc-xin phòng uốn ván nếu lần có thai trước đã tiêm đủ 2 mũi vắc-xin phòng bệnh này.

Các lưu ý cần thiết khi tiêm phòng

Không nên tiêm một số loại vắc-xin, đặc biệt là vắc-xin virut sống cho phụ nữ mang thai, vì chúng có thể gây hại cho thai nhi. Vắc-xin sống được tạo ra bằng cách sử dụng các chủng virut sống. Một số vắc-xin có thể được cung cấp cho người mẹ trong tháng thứ hai hoặc thứ ba của thai kỳ, trong khi những loại khác chỉ nên được tiêm ít nhất 3 tháng trước hoặc ngay sau em bé chào đời.

Sau khi vắc-xin đã vào cơ thể, có thể gây ra một số phản ứng không mong muốn như sốt nhẹ sau khi tiêm, sưng đau tại vị trí tiêm. Người mẹ có thể thực hiện các biện pháp như chườm khăn ấm, dùng khăn ấm lau người, bổ sung rau xanh và trái cây giàu vitamin để giảm nhẹ các triệu chứng. Tuy nhiên, nếu thời gian sốt quá lâu từ 3 - 4 ngày, với các biểu hiện nặng như sốt cao, mệt mỏi, ngủ li bì thì nên đến bệnh viện để kiểm tra kịp thời.

Không tiêm phòng trước khi mang thai có sao không?

Việc tiêm phòng trước khi mang thai là không bắt buộc. Tuy nhiên, nếu không được tiêm phòng, thai phụ khi mắc các bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm kể trên thì bé sinh ra có nguy cơ bị dị tật bẩm sinh hoặc lây bệnh từ mẹ, thậm chí mẹ bị sảy thai, sinh non.Vì thế, trước khi có ý định mang thai, các chị em nên có kế hoạch chích ngừa vắc-xin đầy đủ. Trong trường hợp đã có thai nhưng vẫn chưa được tiêm phòng, các mẹ bầu có thể tiêm bổ sung một số loại vắc-xin như ngừa cúm (bất hoạt), viêm gan B (ở người chưa tiêm vắc-xin, tiêm chưa đủ phác đồ, đang mắc các bệnh gan mạn tính khác). Riêng vắc-xin ngừa thủy đậu và sởi - quai bị - Rubella không được tiêm cho phụ nữ mang thai.

Làm gì khi lỡ tiêm phòng thì biết mình mang thai?

Với vắc-xin ngừa thủy đậu và sởi - quai bị - Rubella, các chị em tuyệt đối không được tiêm nếu phát hiện mình đã được làm mẹ. Trong trường hợp lỡ tiêm 2 loại vắc-xin trên rồi mới phát hiện mình mang thai (thời gian từ lúc tiêm vắc-xin đến lúc mang thai chưa được 1 tháng), các mẹ bầu cần thông báo với bác sĩ để được tư vấn cách chăm sóc thai kỳ tốt nhất. Lưu ý là không có chỉ định chấm dứt thai kỳ với những trường hợp lỡ tiêm ngừa khi mang thai. Tuy nhiên, cần khám thai thường xuyên để theo dõi chặt chẽ sự phát triển của thai nhi trong thai kỳ.