Quy định của Pháp luật về tình trạng nạo phá thai

Mỗi năm ở Việt Nam theo thống kê chưa đầy đủ có 1,2 đến 1,6 triệu ca nạo phá thai mỗi năm. Trong đó đáng nói ở hơn 20% ca phá thai đến từ đối tượng vị thành niên chưa lập gia đình. Đây là con số đáng báo động và Pháp luật cần có những quy định về vấn đề này

Học sinh, sinh viên là đối tượng chủ yếu phá thai to

Thông tin này được công bố tại Hội nghị sản – phụ khoa Pháp – Việt, được Bộ Y tế tổ chức vào trung tuần tháng 5 vừa qua. Cũng theo nguồn này, tỉ lệ phá thai to là hơn 10%, gặp nhiều nhất là ở đối tượng học sinh, sinh viên. Việt Nam hiện là nước có tỉ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên đứng thứ 5 trên thế giới.

Hiện nay chưa có một cuộc điều tra tầm cỡ quốc gia về phá thai, nhưng theo ông Nguyễn Minh Tuấn – Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế), hàng năm có khoảng 300.000 – 400.000 ca phá thai được báo cáo chính thức. Theo ông Tuấn, tỷ số phá thai tuy đã giảm nhưng vẫn còn cao và nguyên nhân chủ yếu là do đối tượng có thai ngoài ý muốn. Trong đó, bao gồm những nguyên nhân: Không được cung cấp biện pháp tránh thai, không được tiếp cận dịch vụ...

Thống kê trong những năm gần đây của BV Phụ sản Trung ương cho thấy, tỷ lệ nạo phá thai vị thành niên tại Việt Nam không ngừng gia tăng. Bác sỹ Nguyễn Thị Bích Vân, BV Phụ sản Trung ương cho biết, hiện nay thực trạng phá thai to ở vị thành niên chiếm hơn 10% trong tổng số ca phá thai. Đáng lưu tâm là tỷ lệ phá thai trên 18 tuần trong nghiên cứu chiếm tới gần 84%. Các trường hợp phá thai to gặp nhiều nhất ở đối tượng học sinh, sinh viên. 

Siết chặt quy định phá thai là điều rất cấp bách

Hiện nay, Điều 44, Luật Bảo vệ sức khỏe nhân dân quy định rõ: “Phụ nữ được quyền nạo thai, phá thai theo nguyện vọng, được khám bệnh, chữa bệnh phụ khoa”. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Tân, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ: Trên thực tế, trong những năm qua, do quá tôn trọng quyền được phá thai theo nguyện vọng nên các nhân viên y tế và khách hàng tiếp cận dịch vụ phá thai một cách dễ dàng.

Một bác sĩ sản khoa ở Bệnh viện 354 (xin được giấu tên) kể lại câu chuyện xảy ra cách đây không lâu: Sau khi tư vấn những biện pháp phá thai và những hậu quả có thể mắc phải, khách hàng đã đồng ý ký cam kết, chúng tôi tiến hành phẫu thuật. Tuy nhiên, khi xong việc, người chồng đã xông vào phòng hậu phẫu, la hét, bắt đền, ăn vạ chúng tôi là “giết mất con của anh ta” rồi hành hung khách hàng của chúng tôi, căn vặn là sao chưa có sự đồng ý của anh ta đã tự ý đi phá thai. “Chúng tôi tuân thủ đúng quy định pháp luật, nhưng rõ ràng quy định đó chưa chặt chẽ, trong nhiều trường hợp làm khó cho chúng tôi”, vị bác sĩ này cho biết.

Do đó, theo ông Nguyễn Văn Tân, dự kiến điều chỉnh trong Dự án Luật Dân số, ngoài việc quy định chặt chẽ hơn về điều kiện được cung cấp dịch vụ phá thai, Luật này sẽ quy định chặt chẽ hơn về điều kiện với người đi phá thai, bao gồm:

Có ký cam kết tự nguyện phá thai với sự đồng ý của chồng (nếu đã có chồng) hoặc sự đồng ý của bố mẹ hoặc người giám hộ (nếu dưới 18 tuổi); có chứng minh nhân dân để xác định họ tên và nơi ở; có xác nhận cận lâm sàng về chẩn đoán có thai mới được làm thủ thuật phá thai. Bên cạnh đó, Luật xóa bỏ một số chính sách “bao cấp” đồng đều cho mọi đối tượng phá thai do sử dụng biện pháp tránh thai thất bại, như thuốc thiết yếu, vật tư tiêu hao, phụ cấp phẫu thuật hoặc cả dụng cụ thử thai. Chỉ bao cấp cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn, người thuộc diện chính sách xã hội, người ở vùng khó khăn.

Đặc biệt, phải bổ sung điều kiện về tuổi thai, nguyên nhân phá thai như: Để cứu tính mạng người phụ nữ khi thai nghén đe dọa tính mạng; để bảo vệ sức khỏe thể chất của người phụ nữ; để bảo vệ sức khỏe tinh thần của người phụ nữ; trường hợp bị cưỡng hiếp hay loạn luân; do thai bất thường, bị dị tật bẩm sinh có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của đứa trẻ sau này; lý do về kinh tế hoặc xã hội như không có khả năng chăm sóc đứa trẻ, tuổi còn quá trẻ, phụ nữ độc thân hoặc xã hội không chấp nhận; theo yêu cầu mà không cần phải giải thích lý do.