Siêu âm tim thai và những điều mẹ bầu cần lưu ý

Khi nào thì tim thai xuất hiện?

Trong quá trình phát triển của thai nhi, tim bắt đầu hình thành khá rõ và đập vào khoảng 22 ngày sau khi thụ thai, thường là trước khi mẹ nhận ra mình có thai. Tim thai thường sẽ xuất hiện vào tuần thứ 6 – 7 của thai kỳ, lúc này bằng những kỹ thuật siêu âm hiện đại ta đã có thể nghe thấy nhịp đập tim thai được rồi. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp phải vào khoảng tuần thứ 8 – 10 của thai kỳ mới có thể nghe thấy tim thai, điều này phụ thuộc vào chu kỳ kinh nguyệt cũng như sự phát triển của phôi thai. Trong giai đoạn phát triển sớm này, trái tim phát triển từ hình dạng ống đơn giản sau đó xoắn và phân chia. Cuối cùng hình thành trái tim có bốn buồng và van tim(mở và đóng màu để giải phóng máu từ tim đến khắp cơ thể bé).

Từ tuần thứ 20 trở đi thì nhịp đập của tim thai đã trở nên mạnh mẽ và lúc này chỉ cần dùng tai nghe bình thường là có thể nghe thấy được. Nếu nghe nhịp đập của tim thai càng to và dễ dàng chứng tỏ thai nhi hoàn toàn khoẻ mạnh và phát triển bình thường.

Siêu âm tim thai là phương pháp chẩn đoán nên làm ở mọi mẹ bầu.

Tại sao cần siêu âm tim thai?

Theo TS Lê Hồng Quang– Phó giám đốc Trung tâm tim mạch (Bệnh viện Nhi Trung ương), mỗi năm ở nước ta có khoảng 15.000 trẻ sinh ra mắc các bệnh lý bẩm sinh về tim mạch. Tuy nhiên, kiểm tra dị tật tim bẩm sinh lại là việc các thai phụ thường hay bỏ sót. Siêu âm tim thai là phương pháp chẩn đoán hình ảnh y học được thực hiện bởi các bác sĩ đã được đào tạo chuyên sâu về tim mạch bào thai.

Siêu âm tim thai là một trong những phương pháp chẩn đoán hình ảnh ở giai đoạn tiền sản. Phương pháp này được thực hiện nhằm đánh giá tình trạng về tim mạch của thai nhi như: nhịp tim, cấu trúc, chức năng của tim. Siêu âm tim thai giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường tim của thai nhi. Chẩn đoán và đánh giá kịp thời bệnh tim bẩm sinh để có phương pháp can thiệp sớm.

Phương pháp siêu âm tim thai giúp hỗ trợ bác sĩ trong việc đánh giá tình trạng tim mạch của bào thai như: nhịp tim, chức năng tim thai, các dị tật tim bẩm sinh. Các bác sĩ cũng khuyến cáo nên đưa phương pháp này vào chẩn đoán trước sinh giúp phát hiện sớm những dị tật tim nặng, giúp kịp thời can thiệp điều trị ngay từ giai đoạn đầu của thai kỳ.

Siêu âm tim thai là phương pháp quan trọng giúp phát hiện tim bẩm sinh ở thai nhi. 

Khi nào cần siêu âm tim thai?

Siêu âm tim thai là rất cần thiết trong việc chẩn đoán những bất thường sớm ở thai nhi. Tuy nhiên để siêu âm tim thai được hiệu quả và hoàn thiện, phải chờ đến khi tim thai phát triển tương đối hoàn chỉnh.

Tim thai hình thành và bắt đầu đập từ ngày thứ 22 sau khi thụ tinh. Khi thai nhi bước vào tuần thứ 6 hoặc tuần thứ 7, tim thai bắt đầu xuất hiện. Tuy nhiên, thời điểm thích hợp nhất để đánh giá tim thai chính xác và hiệu quả là tuần thứ 22 đến tuần thứ 26 của thai kỳ.

Lúc này nhịp đập của tim thai mạnh, chỉ cần áp sát tai vào bụng cũng có thể nghe rõ. Nhịp tim đập càng to thì chứng tỏ sử phát triển bình thường và khỏe mạnh của thai nhi.

Nhịp tim đập của thai nhi khỏe mạnh, phát triển bình thường dao động trong khoảng 120-160 lần/phút. Nếu thai nhi cử động, đạp vào bụng mẹ thì nhịp tim có thể tăng lên đến 180 lần/ phút. Tuy nhiên nếu tim thai thường xuyên vượt mức 180 lần/ phút thì thai phụ cần đến cơ sở y tế để kiểm tra, vì đây có thể là dấu hiệu nguy hiểm cho thai nhi.

Siêu âm tim thai bằng cách nào?   

Siêu âm tim thai là phương pháp chẩn đoán hình ảnh cực kỳ quan trọng. Tùy theo tuổi thai mà mẹ bầu sẽ được chỉ định siêu âm 2D, 3D hoặc siêu âm 4D.

Siêu âm 2D được áp dụng trong suốt thai kỳ. Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh giúp bác sĩ quan sát được tình trạng mang thai. Hình ảnh trả về từ phương pháp siêu âm 2D giúp xác định vị trí dị tật của tim thai nếu có.

Siêu âm 3D là phương pháp siêu âm có màu và 3 chiều. Hình ảnh giúp các bác sĩ quan sát được hình thái thai và những dị tật bẩm sinh trên thai nếu có.

Siêu âm 4D là phương pháp siêu âm 3 chiều động. Đây là phương pháp giúp quan sát rõ nhất các dị tật tim thai bẩm sinh nếu có. Không chỉ trả hình ảnh mà các bác sĩ còn quan sát được các chuyển động. Cha mẹ có thể chọn ghi đĩa lại hình ảnh của con lúc còn là bào thai để làm kỷ niệm nhờ công nghệ siêu âm 4D.