Sụt cân bất thường ở người già- dấu hiệu cảnh báo bệnh nguy hiểm?

Sự ổn định của cân nặng

Một người khỏe mạnh, việc duy trì trọng lượng ở một “ngưỡng” là rất ổn định, mặc dù việc ăn uống hằng ngày và cường độ lao động rất thay đổi. Mức độ thèm ăn và chuyển hóa của cơ thể được điều hòa bởi một mạng lưới các yếu tố thần kinh và nội tiết rất phức tạp, trong đó trung tâm đói và no của vùng dưới đồi đóng vai trò quan trọng.

Chất leptin có vai trò chủ yếu trong việc duy trì dài hạn sự ổn định của cân nặng. Một số cytokin, gồm yếu tố hoại thư bướu a, interleukin, yếu tố dinh dưỡng thần kinh lông và yếu tố ức chế ung thư máu gây nên các tác dụng: chán ăn, sốt, viêm, thay đổi chuyển hóa chuyên biệt. Bệnh nhân ung thư, nhiễm khuẩn máu, bệnh viêm mạn tính và suy tim ứ huyết có nồng độ của một hay nhiều các cytokin này tăng cao.

Sụt cân xảy ra khi sự tiêu hao năng lượng vượt quá số lượng calo sẵn có dùng cho sự tiêu thụ năng lượng. Cơ chế sụt cân gồm: giảm ăn, kém hấp thu, mất calo và tăng nhu cầu năng lượng. Việc ăn uống có thể bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố: kích thích thị giác, khứu giác, vị giác và bởi các yếu tố di truyền, tâm lý, xã hội.

Hấp thu có thể bị cản trở do suy tụy, tắc mật, tiêu chảy mạn tính từng đợt, bướu ruột, xạ trị, viêm đường ruột, nhiễm khuẩn hay tác dụng của thuốc. Cũng có thể bị mất calo do nôn hay tiêu chảy, đái tháo đường hay dẫn lưu lỗ rò

Năng lượng tiêu hao lúc nghỉ giảm theo tuổi và có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng của tuyến giáp. Bắt đầu từ tuổi 60, trọng lượng cơ thể giảm trung bình 0,5% mỗi năm.

Sụt cân có nguy hiểm không?

Sụt cân ngoài ý muốn, nhất là ở người cao tuổi, là khá phổ biến, nó làm tăng tỷ lệ bệnh tật và tử vong. Một số nghiên cứu cho thấy: sụt cân nhiều ngoài ý muốn kết hợp với một tỷ lệ tử vong là 25% trong vòng 18 tháng sau; sụt cân đáng kể ở người cao tuổi có tỷ lệ tử vong là 9 - 38% trong khoảng thời gian 2-3 năm sau.

Những nguyên nhân gây nên sút cân người cao tuổi

Nếu không áp dụng chế độ ăn kiêng, ép cân hoặc cắt giảm chế độ dinh dưỡng mà cơ thể tự nhiên có dấu hiệu sút cân bất thường thì đó thường là dấu hiệu liên quan về các bệnh lý của cơ thể. Đa phần ở người cao tuổi nguyên nhân gây nên sút có thể là do là trầm cảm, tiểu đường, bệnh đường tiêu hóa lành tính và ung thư trong đó hay gặp nhất là ung thư phổi và tiêu hóa… ngoài ra một phần cũng do cơ thể bị ảnh hưởng bới tuổi tác, tăng mô mỡ và khối lượng cơ giảm khin tuổi tăng gây nên tình trạng sụt cân không kiểm soát ở người già.

Sụt cân ở người già có nguy hiểm tới tính mạng không?

Đối với người già, sụt cân ngoài ý muốn nó có thể làm tăng nguy cơ bệnh tật và tỉ lệ tử vong là rất cao. Lúc này người già sẽ có cảm giác mệt mỏi, chán ăn, thay đổi thói quen vệ sinh và khi mắc một vài bệnh có thể gây ra nhiễm trùng. Bệnh sụt cân không chủ đích rất phổ biến ở những người khi bước sang tuổi trung niên, đặc biệt phụ nữ luôn có khả năng cao mắc chứng sụt cần nhiều hơn là nam giới.

Trung bình nếu một người sút từ 5% trọng lượng cơ thể trở lên sau 6 tháng thì cần phải đi khám sức khỏe để tìm nguyên nhân gây bệnh, qua đó có những phương pháp chăm sóc sức khỏe người già cho đúng cách. Thực tế không phải bệnh nhân nào sút cân cũng có thể tìm ra được nguyên nhân, có những trường hợp phải theo dõi rất lâu mới phát hiện ra tác nhân gây nên bệnh, vì thế người già không nên chủ quan và coi thường dấu hiệu này. Để cải thiện được tình trạng sức khỏe trở về ban đầu thì nhất quyết phải tìm ra được nguyên để có phương pháp điều trị đúng cách, còn nếu không chỉ dựa vào việc cố gắng ăn những thực phẩm bổ dưỡng và nhiều chất thì không đem lại hiệu quả cao.

Điều trị sụt cân như thế nào?

Theo cơ chế sụt cân phải điều trị bằng cách: Tăng cường ăn uống cho bệnh nhân, tăng khả năng hấp thu, giảm quá trình làm mất calo của bệnh nhân như giảm hoạt động, giảm quá trình tiêu hao calo.

Sụt cân là biểu hiện của nhiều bệnh, do đó việc điều trị sụt cân chủ yếu là điều trị nguyên nhân gây sụt cân. Có thể sử dụng phương pháp nội khoa để điều trị các bệnh nội khoa như: lao, trầm cảm, tiểu đường, các bệnh nhiễm khuẩn; phương pháp phẫu thuật dùng điều trị các bệnh ung thư, các khối u lành tính trong ống tiêu hóa.

Việc tăng cường dinh dưỡng cho bệnh nhân là một cách điều trị sụt cân tích cực và có hiệu quả.