Tiền sản giật làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim

Mối liên hệ giữa tiền sản giật và bệnh tim mạch

Tiền sản giật và bệnh lý tim mạch từ lâu đã được biết đến là có mối liên hệ với nhau. Bệnh tim mạch là một thuật ngữ chung dùng cho một số tình trạng ảnh hưởng đến tim và mạch máu, như cao hueets áp, suy tim, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Nhiều nghiên cứu theo dõi tình trạng sức khỏe của hàng triệu phụ nữ trên khắp thế giới trong nhiều năm đã liên tục cho thấy, những phụ nữ bị tiền sản giật thai kỳ thường có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ đã liệt kê chứng tiền sản giật vào danh sách các yếu tố gây nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch từ năm 2011. Biết được nguy cơ này là điều rất quan trọng vì cứ 4 phụ nữ Mỹ thì lại có 1 người chết vì bệnh tim, khiến nó trở thành nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với phụ nữ.

Phụ nữ từng mắc bệnh tiền sản giật được coi là nguy cơ mắc bệnh tim cao gấp đôi. Đặc biệt nguy cơ càng cao hơn khi:

+ Bị tiền sản giật ở nhiều lần mang thai.

+ Có các biến chứng khác ngoài chứng tiền sản giật: sinh non (sinh trước 37 tuần) hoặc trẻ sinh ra nhỏ hơn bình thường (hạn chế tăng trưởng trong tử cung).

Đối với một số phụ nữ, tiền sản giật cũng khiến họ có nguy cơ mắc bệnh tim mạch giống như hút thuốc lá hoặc béo phì, đây là những yếu tố nguy cơ lớn nhất đối với bệnh tim ở tất cả phụ nữ.

Nhiều yếu tố nguy cơ của tiền sản giật và các tình trạng khác ảnh hưởng đến huyết áp và tim bao gồm tiền sử gia đình bị tăng huyết áp, bệnh tim và đái tháo đường.

Mặc dù không thể thay đổi tiền sử gia đình, nhưng có thể áp dụng lối sống lành mạnh để giảm đáng kể các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, người thừa cân hoặc béo phì, huyết áp cao (lớn hơn 140/90 mm hg), đường trong máu cao, chất béo trung tính trong máu cao (một loại chất béo), chỉ số HDL thấp là một trong các yếu tố chính làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. 

Việc thiếu hụt HDL cholesterol sẽ thúc đẩy nhanh quá trình hình thành và phát triển của các mảng xơ vữa bên trong lòng mạch, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.

Cách bảo vệ sức khỏe, giảm thiểu rủi ro bệnh tim mạch

Lối sống hàng ngày của bạn – ngay cả khi không mang thai có ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh tim và các tình trạng sức khỏe khác. Dưới đây là một số thay đổi bạn có thể thực hiện để giảm nguy cơ bệnh lý tim mạch.

Nói chuyện với bác sĩ chuyên khoa sản về lịch sử mang thai

Hàng năm kiểm tra huyết áp, cholesterol, cân nặng và lượng đường trong máu của đối với những phụ nữ có tiền sử tiền sản giật khởi phát sớm hoặc tái phát. Các biến chứng thai kỳ khác cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Cần cho bác sĩ biết:

+ Số lần mang thai và kết quả của mỗi lần

+ Từng bị tiền sản giật (hoặc huyết áp cao) trong bất kỳ lần mang thai nào và bao nhiêu lần bị ảnh hưởng

+ Từng bị đái tháo đường thai kỳ trong bất kỳ lần mang thai nào, điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường sau này trong cuộc sống

+ Những lần sinh con trước sinh ra trước ngày dự sinh hơn ba tuần

+ Những lần sinh con trước con nặng dưới 2,2kg

Ngoài ra cần tăng cường hoạt động thể chất: Đi bộ 30 phút mỗi lần, nên đi 5 lần/ tuần và thực hiện các bài tập tăng cường cơ bắp từ 2 lần trở lên mỗi tuần. Có thể khiêu vũ, yoga hoặc một số hoạt động thể chất khác sau khi bác sĩ tư vấn và đồng ý.

Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn một chế độ ăn nhiều chất xơ, rau và trái cây và ít chất béo giúp giảm huyết áp. Ngay cả khi không bị tăng huyết áp, chế độ ăn này sẽ giúp bạn hình thành thói quen ăn uống lành mạnh và có thể ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự phát triển của bệnh tăng huyết áp trong tương lai. Chế độ ăn uống hợp lý có thể làm giảm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim.

Trọng lượng cơ thể: Chỉ số khối cơ thể (BMI) là trọng lượng cơ thể so với chiều cao. Chỉ số BMI khỏe mạnh là từ 18,5 đến 25. Chỉ số BMI lớn hơn 25 có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Nếu chỉ số BMI cao, hãy nói chuyện với bác sĩ về các cách khác nhau để giảm cân.

Không hút thuốc lá và không gần người hút thuốc: Nếu hút thuốc lá hãy dừng hút, nên cố gắng tránh khói thuốc thụ động. Thuốc lá làm tăng huyết áp và làm hỏng mạch máu.

Các chỉ số cần thiết để phát hiện sớm nguy cơ tiền sản giật

Tiền sản giật là bệnh lý nguy hiểm, tuy nhiên có thể phát hiện sớm bằng cách đi thăm khám lâm sàng định kỳ tại cơ sở y tế và thực hiện một số xét nghiệm tầm soát, kiểm tra ngay ở quý I thai kỳ như:

+ Đo huyết áp

+ Xét nghiệm máu đo nồng độ PlGF (Placental growth factor - yếu tố tăng trưởng bánh nhau) và sFlt-1 trong máu mẹ. Thông thường PlGF tăng trong 2 quý đầu của thai kỳ và giảm dần ở quý 3 của thai kỳ. Ở các thai phụ có nguy cơ tiền sản giật, chất này sẽ giảm nhiều trong máu mẹ trong suốt thai kỳ.

+ Đo huyết áp động mạch trung bình

+ Siêu âm bụng đo chỉ số xung động mạch tử cung.

Mặc dù chứng tiền sản giật sẽ tự khỏi sau khi sinh, nhưng để lại những hậu quả lâu dài đối với sức khỏe. Vì vậy, phụ nữ có tiền sử tiền sản giật có nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp và bệnh tim cần thực hiện các biện pháp để giảm nguy cơ mắc bệnh tim, suy tim sau này.