Tìm hiểu về nội tiết tố nam, nội tiết tố nữ

Hormone hay nội tiết tố chịu trách nhiệm cho nhiều quá trình chính của cơ thể. Ngày nay chúng ta nghe đến nhiều vấn đề do mất cân bằng nội tiết tố gây ra. Vậy nội tiết tố là gì và chúng có vai trò như thế nào đối với sức khỏe nói chung, cũng như sức khỏe tình dục và sinh sản của con người?

Dưới đây là những thông tin chi tiết để bạn tham khảo về nội tiết tố cũng như các vấn đề liên quan đến mất cân bằng nội tiết tố.

1. Hệ thống nội tiết

Hệ thống nội tiết là một mạng lưới các tuyến sản xuất và giải phóng các hormone giúp kiểm soát nhiều chức năng cơ thể quan trọng, bao gồm khả năng cơ thể thay đổi calo thành năng lượng cung cấp cho các tế bào và các cơ quan

Hệ thống nội tiết ảnh hưởng đến tim, xương và các mô phát triển, thậm chí khả năng sinh con. Nó đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển bệnh tiểu đường, bệnh tuyến giáp, rối loạn tăng trưởng, rối loạn chức năng tình dục và một loạt các rối loạn liên quan đến hormone khác.

2. Các tuyến nội tiết chính

Mỗi tuyến của hệ thống nội tiết sẽ tiết ra các hormone cụ thể vào máu. Những hormone này đi qua máu đến các tế bào khác và giúp kiểm soát hoặc phối hợp nhiều quá trình cơ thể.

Hệ nội tiết của cơ thể người. Ảnh minh họa.

Tuyến thượng thận là hai tuyến nằm trên thận và giải phóng hormone cortisol.

Vùng dưới đồi là một phần của não giữa dưới cho biết tuyến yên khi nào sẽ giải phóng hormone.

Buồng trứng là cơ quan sinh sản nữ giải phóng trứng và sản xuất hormone sinh dục

Các tế bào đảo là các tế bào trong tuyến tụy kiểm soát sự giải phóng hormone insulin và glucagon

Tuyến cận giáp là bốn tuyến nhỏ ở cổ có vai trò trong sự phát triển của xương

Tuyến tùng được tìm thấy gần trung tâm của não và có thể được liên kết với các kiểu ngủ.

Tuyến yên được tìm thấy ở đáy não phía sau xoang. Nó thường được gọi là "tuyến chủ" vì nó ảnh hưởng đến nhiều tuyến khác, đặc biệt là tuyến giáp. Các vấn đề với tuyến yên có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương, chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ và giải phóng sữa mẹ.

Tinh hoàn là tuyến sinh sản nam sản xuất tinh trùng và hormone giới tính.

Tuyến ức là một tuyến ở ngực trên giúp phát triển hệ thống miễn dịch của cơ thể sớm.

Tuyến giáp là một tuyến hình bướm ở phía trước cổ kiểm soát sự trao đổi chất.

3. Hormone (nội tiết tố) là gì

Hormone (Nội tiết tố) được sản xuất trong các tuyến của hệ nội tiết. Những chất hóa học mạnh mẽ này sẽ di chuyển trong mạch máu để thông báo cho các mô và cơ quan phải làm gì. Nó đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và điều chỉnh nhiều chức năng của cơ thể.

4. Các loại nội tiết tố chính 

Estrogen - nội tiết tố nữ chính

Estrogen là nội tiết tố nữ chính. Phần lớn estrogen được sản xuất từ buồng trứng, nhưng một lượng nhỏ được sản xuất trong tuyến thượng thận và tế bào mỡ.

Estrogen đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển sinh sản và tình dục, bao gồm các giai đoạn từ giai đoạn dậy thì, hành kinh, thai kỳ cho đến thời kỳ mãn kinh.

Estrogen cũng ảnh hưởng đến não bộ, hệ tim mạch, hệ cơ và xương, tóc và da, đường tiết niệu.

Hormone Progesterone

Buồng trứng sản xuất hormone progesterone sau khi rụng trứng. Trong thời kỳ mang thai, nhau thai cũng tạo ra một lượng hormone này.

Vai trò của progesterone đối với sức khỏe sinh sản nữ giới:

- Chuẩn bị niêm mạc tử cung cho trứng thụ tinh

- Hỗ trợ mang thai

- Ức chế sản xuất estrogen sau khi rụng trứng

Hormone Testosterone - Nội tiết tố nam

Testosterone là hormone sinh dục chính ở nam giới, được sản xuất tự nhiên trong tinh hoàn - cơ quan sinh sản chính của nam giới. Ở nữ giới cũng có hormone này đến từ tuyến thượng thận và buồng trứng.

Ở nam giới việc sản xuất testosterone bắt đầu tăng đáng kể trong độ tuổi dậy thì và bắt đầu giảm sau tuổi 30 hoặc muộn hơn.

Testosterone thường liên quan đến ham muốn tình dục và đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất tinh trùng. Nó cũng ảnh hưởng đến xương và khối lượng cơ, cách nam giới lưu trữ chất béo trong cơ thể, và thậm chí sản xuất hồng cầu. Mức độ testosterone cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của nam giới.

5. Điều gì xảy ra khi cơ thể mất cân bằng nội tiết tố?

Khi bạn bị mất cân bằng nội tiết tố, tức bạn có quá nhiều hoặc quá ít một loại hormone nhất định. Ngay cả những thay đổi nhỏ về nội tiết tố cũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ cơ thể của bạn.

Mất cân bằng nội tiết tố nữ:

Nội tiết tố sẽ thay đổi một cách tự nhiên trong suốt cuộc đời của phụ nữ, do những biến đổi trong quá trình dậy thì, trong thai kỳ, khi cho con bú, giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh. Hoặc khi sử dụng biện pháp tránh thai hoặc liệu pháp hormone.

Suy giảm nội tiết tố nữ gây ra nhiều vấn đề cho phụ nữ.

Nhưng sự mất cân bằng nội tiết tố đôi khi có thể là dấu hiệu nghiêm trọng hơn, cảnh báo nguy cơ về sức khỏe của bạn.

Hãy đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt nếu bạn đang gặp phải các tình trạng sau:

- Khô âm đạo hoặc đau khi quan hệ tình dục

- Chu kỳ ngày càng không đều hoặc không có kinh nguyệt

- Khó thụ thai

- Đau vùng xương chậu

- Rụng tóc quá nhiều hoặc mọc lông trên mặt hoặc trên cơ thể một cách bất thường

- Trầm cảm sau khi sinh

- Các triệu chứng mãn kinh kéo dài cản trở cuộc sống của bạn

Mất cân bằng nội tiết tố nam:

Mức độ testosterone thấp hoặc cao bất thường có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và thể chất của một người đàn ông. Đặc biệt khi testosterone thấp, còn được gọi là mức T thấp, sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng sinh lý, đời sống tình dục của nam giới vì làm giảm ham muốn tình dục. Ngoài ra, tình trạng này có thể tạo ra nhiều triệu chứng ở nam giới, bao gồm:

- Ít năng lượng, cảm giác chán nản, ủ rũ

- Tăng cân

- Ít lông trên cơ thể

- Xương mỏng hơn

Nội tiết tố nam cũng suy giảm theo thời gian và tuổi tác. 

Trong khi việc sản xuất testosterone giảm dần một cách tự nhiên khi đàn ông già đi, các yếu tố khác có thể khiến lượng hormone giảm xuống. Như tổn thương tinh hoàn và các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị hoặc xạ trị có thể ảnh hưởng tiêu cực đến việc sản xuất testosterone.

Bác sĩ có thể kiểm tra mức testosterone của bạn bằng một xét nghiệm máu đơn giản. Hiện nay đã có các liệu pháp testosterone để điều trị nam giới có mức testosterone thấp.

Nội tiết tố có liên quan đến mọi khía cạnh của sức khỏe đặc biệt là quá trình trao đổi chất và sinh sản. Mặc dù quá trình lão hóa và các yếu tố khác ảnh hưởng đến hormone nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn, nhưng bạn có thể thực hiện một số hoạt động để giúp quản lý mức độ hormone của mình. Ăn các thực phẩm bổ dưỡng, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc có thể giúp cải thiện sức khỏe nội tiết tố của bạn một cách lâu dài.