Làm thế nào để nhận biết chứng rối loạn tự kỷ ở trẻ

Theo báo Sức khỏe đời sống, tự kỷ là một dạng rối loạn chức năng phức tạp trong quá trình phát triển, xuất hiện trong 3 năm đầu tiên của cuộc đời. Nhận biết sớm những dấu hiệu mắc bệnh của trẻ sẽ giúp trẻ hòa nhập cuộc sống dễ dàng hơn.

Không phải bệnh lý tâm thần

Trẻ tự kỷ không có khả năng thiết lập mối quan hệ với trẻ khác và không có khả năng phản ứng một cách bình thường với mọi tình huống. Trẻ gần như thu mình vào một thế giới riêng, từ chối giao tiếp với thế giới bên ngoài.

Trẻ thấy đủ với chính mình, thích thú khi ở một mình. Trẻ thể hiện sự hứng thú với đồ vật hơn là tương tác với con người. Bên cạnh đó, trẻ tự kỷ thường không sáng tạo, trí thông minh hạn chế (trừ một vài trường hợp đặc biệt của hội chứng Asperger), có hành vi lặp đi lặp lại, sợ sự thay đổi.

Có nhiều nguyên nhân của rối loạn tự kỷ được đưa ra như: chuyển hóa, miễn dịch, bệnh học thần kinh, môi trường, quá trình mang thai của người mẹ, quá trình sinh nở, sự phản ứng của vắc-xin, rối loạn những chức năng trong hệ thần kinh trung ương…

Nhưng cho đến nay, nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa được thống nhất và còn nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, rối loạn tự kỷ không phải là bệnh lý về tâm thần, không phải do cách nuôi dạy của bố mẹ hoặc người chăm sóc, không do ảnh hưởng tâm lý trong quá trình phát triển của trẻ.

Những dấu hiệu sớm của rối loạn tự kỷ

Chú ý khi chăm sóc trẻ bị tự kỷ

Ở trẻ dưới 1 tuổi:

Trẻ không hoặc hạn chế nhìn vào mắt người chăm sóc khi họ tiếp xúc với trẻ. Trẻ ngoan, ít quấy khóc, ít đòi bế hoặc ngược lại là khóc liên tục. Không thể hiện cảm xúc vui mừng khi gặp người chăm sóc. Không ê a đáp trả với người chăm sóc khi được nói chuyện.

Trẻ 12 - 18 tháng:

Trẻ không dùng 1 ngón tay trỏ để chỉ vào vật trẻ thích hay mang tính chia sẻ mà thường kéo tay người khác đặt vào vật trẻ muốn. Chưa biết chơi giả bộ đơn giản: giả bộ uống nước bằng ly không có nước, cầm đồ chơi giả bộ làm điện thoại... Thờ ơ với những trẻ cùng lứa. Gọi trẻ nhưng trẻ không quay lại dù có thể chú ý đến tiếng tivi rất nhỏ.

Bên cạnh đó, trẻ hạn chế nhìn mắt người khác, hạn chế hiểu yêu cầu và thực hiện yêu cầu. Đi nhón gót chân thường xuyên.

Khi nhận thấy con có những dấu hiệu sớm của rối loạn tự kỷ, cha mẹ cần đưa con đến khám tại các bệnh viện nhi, hoặc bệnh viện tâm thần nhi, hoặc các trung tâm chăm sóc sức khỏe trẻ em để được chẩn đoán chính xác và được tư vấn hướng dẫn phương pháp can thiệp.

Cách chăm sóc trẻ bị tự kỷ:

Trong buổi nói chuyện về việc chăm sóc trẻ tự kỷ, tại báo Tuổi Trẻ, bác sĩ Hoàng Vũ Quỳnh Trang (chuyên viên tâm lý lâm sàng nhi khoa Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM) cho biết rằng nhiều cha mẹ giữ con ở nhà. Nhưng sau 3 tuổi trẻ cần có bạn, cha mẹ nên cho trẻ rời khỏi vòng tay của mình, cho con đi học để cải thiện giao tiếp.

Giáo dục giới tính càng sớm càng tốt

Bác sĩ Quỳnh Trang cho rằng cha mẹ giáo dục giới tính cho trẻ tự kỷ càng sớm càng tốt. Khi trẻ 3 tuổi thì phụ huynh nên cho con mặc quần lót để giúp con phân biệt giới tính của mình.

Bác sĩ Trang khuyến cáo rằng nhiều người cứ đợi tới lúc 5 tuổi hay 13 tuổi mới giáo dục giới tính cho con là sai lầm. Có người giáo dục giới tính bằng cách tắm chung với con rồi lấy mình ra chỉ.  Cha mẹ và con phải có giới hạn.

Dạy trẻ tự kỷ phải thật sự kiên trì. Nhiều phụ huynh không đủ kiên trì và không có niềm tin để chờ đợi đến một ngày thấy được hiệu quả của một phương pháp giáo dục được áp dụng với trẻ tự kỷ. Nhưng cứ đi rồi có ngày sẽ tới.