Những lưu ý khi tẩy giun cho trẻ

Tại sao cần tẩy giun cho trẻ 

Trẻ nhỏ rất hiếu động, thích khám phá mọi thứ xung quanh mình, thường hay chơi đùa, đi chân đất, bò lê trên sàn nhà, lại hay mút tay, nhặt thức ăn rơi vãi dưới đất. Tất cả những điều này đã tạo một cơ hội vô cùng thuận lợi cho các loại giun xâm nhập vào cơ thể của trẻ. Khi đã vào được cơ thể trẻ, giun sẽ tranh giành những chất dinh dưỡng của trẻ, lâu dần làm cho trẻ xanh xao, chậm tăng trưởng thể chất, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến trí thông minh của trẻ. Một số loại giun có thể gây ngứa ngáy khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và học tập.

Trong vài tình huống nguy hiểm hơn, giun có thể gây ra những biến chứng như giun chui ống mật, giun chui ống tụy, tắc ruột, viêm nhiễm tiết niệu – sinh dục. Vì vậy, việc tẩy giun định kỳ cho trẻ là việc làm hết sức cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

Khi nào cần tẩy giun cho trẻ 

Từ 24 tháng tuổi trở lên, cha mẹ cần tiến hành tẩy giun cho con. Để xác định trẻ nhiễm giun hay không, nhiễm loại giun nào, các bác sĩ cần khám, xét nghiệm phân. Tuy nhiên từ trên 2 tuổi cha mẹ có thể tẩy giun định kỳ cho bé 6 tháng một lần mà không cần bắt buộc phải đi xét nghiệm phân trước khi tiến hành cho trẻ sử dụng thuốc trừ một số trường hợp đặc biệt.

Việc tẩy giun nên được tiến hành khi trẻ có các yếu tố nguy cơ hoặc các dấu hiệu tình nghi là nhiễm giun như: Trẻ ăn uống kém, hoặc có trường hợp vẫn ăn tốt nhưng không tăng cân, hay đau bụng vặt. Trẻ có nhiều giun đũa thì thường đau khi đói. Trẻ có thể nôn trớ, biểu hiện lợm giọng buồn nôn lúc buổi sáng ngủ dậy. Một số trẻ có thể bị đi tướt. Khi có quá nhiều giun, có thể thấy nôn hoặc đi ngoài ra giun. Trẻ bị nhiễm giun còn có biểu hiện thiếu máu, da dẻ xanh xao, kém ngủ, đêm ngủ hay trằn trọc, có thể hay nằm sấp, kém tập trung chú ý. Nếu bị nhiễm giun kim bé có thêm biểu hiện ngứa hậu môn, hậu môn có thể bị viêm đỏ, bé gái có thể bị viêm âm đạo.

- Chỉ tẩy giun định kỳ khi trẻ 2 tuổi trở lên. Trẻ dưới 2 tuổi nếu phát hiện hoặc nghi ngờ nhiễm giun thì nên đưa đi khám để làm xét nghiệm tầm soát, và khi đã có bằng chứng chính xác của nhiễm giun, trẻ sẽ được điều trị dưới sự theo dõi của bác sĩ.

- Có một số bệnh chống chỉ định với thuốc tẩy giun vì vậy cha mẹ cần kiểm tra sức khỏe bé trước khi quyết định tẩy giun cho con. Nếu trẻ mắc một số bệnh mãn tính, tim bẩm sinh, suy tim, suy gan, suy thận, đang ốm, sốt... không nên tẩy giun hoặc nếu tẩy, phải có chỉ định, có sự theo dõi của bác sĩ.

- Thuốc tẩy giun cũng có một số tác dụng phụ như chóng mặt, đau đầu, nôn, nổi mề đay, mệt... với những người có cơ địa nhạy cảm hoặc dị ứng với thành phần của thuốc. Nếu những hiện tượng này kéo dài và mẹ thấy con có những biểu hiện mệt mỏi bất thường, mẹ cũng cần đưa trẻ đến bệnh viện để theo dõi.

 - Trước khi cho con uống thuốc tẩy giun, bố mẹ nên cho con ăn no. Thuốc tẩy giun hoạt động với cơ chế ngăn không cho giun hấp thụ glucose từ thức ăn. Sau khi uống thuốc, nếu trẻ cảm thấy mệt, bố mẹ có thể cho trẻ uống thêm nước, nước đường, sữa,... Trường hợp trẻ ngày càng mệt hơn, kèm theo nôn ói thì cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để điều trị kịp thời.

- Một điều quan trọng là mẹ phải tránh tình trạng tái nhiễm giun cho trẻ. Cố gắng giữ gìn vệ sinh nhà cửa, cho trẻ rửa tay thường xuyên trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, giữ gìn vệ sinh ăn uống, bảo đảm ăn chín, uống sôi…Vệ sinh ăn uống: nên cho bé uống nước đun sôi để nguội, ăn rau đã nấu chín, các loại trái cây nên gọt vỏ Khi tẩy giun nên làm đồng loạt với tất cả các thành viên trong gia đình để tránh tình trạng lây nhiễm chéo giữa cha mẹ với con cái, anh em trong nhà, khi đó hiệu quả của tẩy giun sẽ bị mất và trẻ dễ dàng tái nhiễm trở lại.

Lưu ý khi dùng thuốc tẩy giun

Khi tẩy giun cho trẻ, các bà mẹ cũng cần những lưu ý nhất định về thuốc tẩy giun vì không phải ai cũng có thể tẩy giun. Có một số bệnh chống chỉ định với thuốc tẩy giun vì vậy cha mẹ cần kiểm tra sức khỏe bé trước khi quyết định tẩy giun cho con. Nếu trẻ mắc một số bệnh mãn tính, tim bẩm sinh, suy tim, suy gan, suy thận, đang ốm, sốt... không nên tẩy giun hoặc nếu tẩy, phải có chỉ định, có sự theo dõi của bác sĩ.

Bên cạnh đó, thuốc tẩy giun cũng có một số tác dụng phụ như chóng mặt, đau đầu, nôn, nổi mề đay, mệt... với những người có cơ địa nhạy cảm hoặc dị ứng với thành phần của thuốc.

Cho trẻ uống thuốc tẩy giun phải uống sau khi ăn no. Nếu sau khi uống mà mệt, cần bổ sung nước, nước đường, sữa... thì các triệu chứng sẽ mất dần. Nếu trẻ có biểu hiện mệt nặng, nôn thì nên vào viện ngay để có hướng điều trị đúng.

Mọi người nghĩ uống thuốc tẩy giun, phải nhịn đói để giun đói và nhanh chết. Đây là quan niện sai lầm bởi cơ chế hoạt động của thuốc tẩy giun là ức chế giun hấp thu glucose nên dù ăn gì giun cũng không sống được.

Điều quan trọng là phải phòng bệnh, giữ gìn môi trường sống tốt (vệ sinh phân, nước, rác, chống ruồi, nhặng, gián...) và có ý thức vệ sinh ăn uống, định kỳ tẩy giun 6 tháng một lần.

Cách tẩy giun an toàn cho trẻ 

Sau đây là một số loại thuốc giun thường dùng để tẩy giun cho trẻ.

- Albendazol: ức chế sự thu nhận glucose ở ấu trùng và giun trường thành, làm giảm dự trữ glycogen, giảm năng lưỡng nên giun bất động rồi chết. Thuốc có tác dụng trên nhiều loại giun: đũa, móc, tóc, lươn, kim. Liều dùng một lần duy nhất cho trẻ từ 2 tuổi dùng 400mg (1V). Còn với giun móc thì uống albendazol viên 400mg mỗi ngày 1 viên và uống trong 3 ngày liên tiếp.

- Mebendazol: cũng làm cho giun bị cạn kiệt glycogen dự trữ, ngoài ra còn ức chế sự sinh sản của giun. Chỉ dùng thuốc này cho trẻ trên 2 tuổi. Để tẩy giun kim, cho trẻ uống 100mg, sau 2 đến 4 tuần nhắc lại một lần nữa; còn để tẩy một hay nhiều loại giun: móc, tóc, kim: dùng liều duy nhất 400mg.

- Pyratel: Có biệt dược là hemilltox hàm lượng 125mg và 250mg: tác dụng bằng cách phong bế thần kinh – cơ của giun, khiến chúng bị tê liệt và nhu động ruột sẽ đẩy giun ra ngoài. Pyrantel tác động lên cả dạng chưa trưởng thành nhưng không có tác dụnng trên dạng ấu trùng. Thuốc này có thể dùng để tẩy giun kim, giun đũa, giun móc cho trẻ từ 1 tuổi trở lên với liều 10mg/kg cân nặng. Nếu trẻ nhiễm giun kim nhiều có thể nhắc lại sau 1 tuần cũng với liều lượng như trên.

Các loại thuốc trên được bào chế dưới dạng viên nén, thơm, ngọt, có thể nhai, nghiền trước khi uống hay dạng hỗn dịch, tùy theo lứa tuổi của bé để lựa chọn dạng thuốc cho thích hợp. Có thể uống thuốc vào bất cứ thời điểm nào trong ngày, không cần phải nhịn đói. Tuy nhiên uống vào buổi tối trước khi đi ngủ là tốt nhất. Hiện nay, ở trường mầm non, các bé cũng được cho uống thuốc một lần trong năm, thường vào đầu năm học, các bậc phụ huynh nên lưu ý cho bé uống nhắc lại sau 6 tháng.

Kết luận 

Tẩy giun cho trẻ tưởng chừng là một việc hết sức đơn giản và dễ dàng cho tất cả các bậc phụ huynh, tuy nhiên trên thực tế có rất nhiều những trường hợp mắc phải các sai lầm khác nhau khi sử dụng thuốc giun cho trẻ, khiến sức khỏe của trẻ bị ảnh hưởng, hoặc mặc dù đã dùng thuốc tẩy giun nhưng vẫn không tiêu diệt được giun trong cơ thể trẻ. Vì vậy trước khi tiến hành tẩy giun cho con, các bậc phụ huynh cũng cần tìm hiểu những lưu ý trên để việc tẩy giun an toàn và hiệu quả nhất.