Phương pháp nhịn ăn gián đoạn giúp sống lâu

Phương pháp này đã được nghiên cứu ở động vật gặm nhấm và người trưởng thành thừa cân để đánh giá khả năng cải thiện sức khỏe.

Mark Mattson, Giáo sư khoa học thần kinh tại Đại học Johns Hopkins, tác giả nghiên cứu cho biết, nhịn ăn gián đoạn có hai loại: ăn trong thời gian hạn chế (ăn trong khung 6-8 giờ và nhịn ăn trong 16-18 giờ mỗi ngày) và nhịn ăn gián đoạn 5:2 - tức là nhịn ăn 2 ngày/tuần (ngày nhịn ăn chỉ tiêu thụ 500 calo).

Theo Giáo sư Mattson, việc luân phiên ăn và nhịn ăn có thể cải thiện sức khỏe tế bào, chủ yếu là nhờ kích hoạt cơ chế trao đổi chất. Quá trình chuyển dịch cơ chế trao đổi chất, các tế bào sử dụng hết kho dự trữ nhiên liệu vốn có và chuyển sang biến đổi chất béo thành năng lượng - nói nôm na là “bật công tắc” từ tích trữ chất béo sang tiêu hao chất béo.

Theo một số nghiên cứu trên động vật và con người, nhịn ăn gián đoạn có liên quan đến việc nâng cao sức khỏe trái tim, cải thiện chức năng nhận thức và kéo dài tuổi thọ.

Tỉnh đảo Okinawa (Nhật Bản), nơi nổi tiếng có tuổi thọ rất cao, người dân có chế độ ăn giàu dưỡng chất nhưng ít calo. Các tác giả cho rằng nhịn ăn gián đoạn có thể đã giúp họ ngăn ngừa béo phì - yếu tố ảnh hưởng lớn đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch  và kéo dài cuộc sống.

Kết quả từ một nghiên cứu nhỏ năm 2018 cho thấy 3 người đàn ông mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 đã có thể ngừng tiêm insulin sau khi giảm cân nhờ nhịn ăn gián đoạn - một phát hiện trái với quan niệm lâu nay cho rằng bệnh tiểu đường là không thể chữa được. Như vậy, nhịn ăn gián đoạn còn được cho giúp cải thiện tình trạng kháng insulin, ổn định lượng đường trong máu.

Nghiên cứu trước đó mà Giáo sư Mattson là đồng tác giả cũng chỉ ra rằng, chuyển dịch cơ chế trao đổi chất do nhịn ăn tạm thời có thể tăng khả năng chống stress bằng cách tối ưu hóa chức năng não và sự linh hoạt thần kinh, tức khả năng thích ứng của não với sự phát triển của một người trong suốt cuộc đời. Một nghiên cứu năm 2009 cho thấy người lớn tuổi áp dụng chế độ ăn kiêng hạn chế calo đã cải thiện trí nhớ ngôn ngữ so với hai nhóm khác không nhịn ăn.

Thậm chí, một nghiên cứu tiến hành đối với nam giới cho thấy nhịn ăn trong 16 giờ mỗi ngày đã giúp họ giảm mỡ và tăng cường khối lượng cơ bắp chỉ trong 2 tháng tập thể hình.

Tuy nhiên, phương pháp này phần lớn các thử nghiệm lâm sàng tập trung vào những người trẻ tuổi và trung niên thừa cân, các đối tượng khác có thể không có được lợi ích và sự an toàn đó.

Ngoài ra, nó khiến người ta đói, trở nên cáu kỉnh và giảm khả năng tập trung. Khi não bị thiếu thức ăn, các hoóc-môn thèm ăn ở vùng dưới đồi - “trung tâm đói” của não - được giải phóng và có thể kích thích ăn nhiều hơn. Giáo sư Mattson cho biết, đây chỉ là “tác dụng phụ” tạm thời. Cảm giác đói và cáu kỉnh chỉ xảy ra lúc đầu và thường biến mất sau 2-4 tuần vì cơ thể và não đã quen với thói quen mới.