Siêu âm đo độ mờ da gáy ở tuần thai nào?

Thứ Hai, 02/03/2020 01:39 PM (GMT+7)

Siêu âm đo độ mờ da gáy là một trong những sàng lọc trước sinh quan trọng, nó giúp phát hiện thai nhi có khả năng mắc hội chứng Down hay không. Điều quyết định siêu âm độ mờ da gáy có thành công hay không còn phụ thuộc vào thời gian đo, vì sớm hay muộn quá đều không có kết quả chính xác.

sieu-am-thai

Định nghĩa siêu âm đo độ mờ da gáy?

Siêu âm đo độ mờ da gáy (nuchal traslucency – NT) là cách kiểm tra vùng da gáy của thai nhi để chẩn đoán hội chứng Down. Xét nghiệm này hoàn toàn không gây hại gì cho cả mẹ và thai nhi. Nếu kết quả siêu âm đo độ mờ da gáy của thai nhi có bất thường, mẹ bầu sẽ phải tiến hành thêm một vài xét nghiệm khác để biết chính xác liệu bé có bị Down hay không.

Thông qua kết quả siêu âm đo độ mờ da gáy, thai phụ có thể tiếp tục được chỉ định làm một số xét nghiệm khác như chọc dò ối, chọc cuống rốn... để tiếp tục tìm ra bất thường nhiễm sắc thể ở thai nhi. Đồng thời bạn cũng được hướng dẫn làm xét nghiệm máu nhằm đo mực HCG và protein PAPP-A (những bé mắc Down có hàm lượng hCG cao và PAPP-A thấp). Khi đó, việc chẩn đoán hội chứng Down ở trẻ có thể cho kết quả chính xác đến 90%. Đây được gọi là kỹ thuật kết hợp.

Đo độ mờ da gáy vào tuần thứ mấy?

Siêu âm đo độ mờ da gáy thường được thực hiện khi tuổi thai từ 11 tuần 1 ngày đến 13 tuần 6 ngày của thai kỳ. Tuy nhiên, trong những tuần đầu, thai có thể có tốc độ phát triển khác nhau và chênh lệch chút ít so với tình toán trên lý thuyết.

Trước tuần thứ 11, kỹ thuật đo là khó khăn vì bào thai còn quá nhỏ, sau tuần thứ 14, những chất dịch dư thừa tích tụ ở vùng gáy sẽ được hấp thụ hết nhờ sự phát triển hệ thống bạch huyết của thai nhi, da gáy sẽ trở về bình thường (không có nghĩa là thai bình thường) nên việc siêu âm đo độ mờ da gáy không còn ý nghĩa. Vì vậy, việc thực hiện siêu âm đo da gáy trong khoảng thời điểm từ tuần 11-14 của thai kỳ là vô cùng quan trọng.

Kỹ thuật đo chủ yếu thực hiện qua siêu âm nhưng một số trường hợp, tiến hành thêm chụp âm đạo cho người mẹ, để có kết quả chính xác. Không có bất kỳ nguy hiểm nào cho mẹ và bé trong quá trình thao tác.

Nếu chỉ số này cao, bác sĩ sẽ chỉ định cho thai phụ chọc ối vào tuần 17-18 của thai kỳ để chẩn đoán bệnh. Lần siêu âm này cũng có thể phát hiện một số dị tật khác như thai vô sọ, khe hở thành bụng, không xương mũi...

Trên thực tế, có rất nhiều mẹ bầu đi siêu âm thì kết quả thai nhi vẫn phát triển tốt. Tuy nhiên, trẻ khi sinh ra thì lại gặp phải những vấn đề bất thường. Nguyên nhân chính gây nên tình trạng này ở trẻ, chính là việc mẹ bầu bỏ qua giai đoạn siêu âm đo độ mờ của da gáy vào thời điểm cần thiết. Mẹ cứ đinh ninh vào kết quả siêu âm định kỳ mà quên mất rằng để đảm bảo cho sự phát triển của thai nhi, mẹ còn phải thực hiện những xét nghiệm khác kèm theo.

Kết quả siêu âm đo độ mờ da gáy khi thai nhi 11 tuần tuổi thường là 2mm, 13 tuần 6 ngày của thai kỳ là 2,8mm, 2 chỉ số trên cho biết thai nhi bình thường. Trường hợp, nếu siêu âm đo độ mờ da gáy lớn hơn 3mm, bé có nguy cơ mắc hội chứng Down. Độ mờ da gáy càng dày thì càng nguy hiểm (tỉ lệ bị down cao), độ mờ da gáy càng thấp thì tỉ lệ bị down càng thấp. Kết quả kiểm tra này, có thể phán đoán được khá chính xác nguy cơ trẻ mắc bệnh Down.

Phương pháp đo độ mờ da gáy

Siêu âm đo độ mờ da gáy được thực hiện bằng cách thức siêu âm thai trên phần bụng. Tuy nhiên trong một số trường hợp đặc biệt, với những mẹ có tử cung nghiêng về phía sau hoặc nếu mẹ quá béo có thể sẽ phải tiến hành siêu âm đầu dò để cho kết quả chính xác nhất. Tất cả những kỹ thuật này không hề gây bất cứ nguy hiểm nào cho mẹ và bé.

Để biết chính xác tuổi thai, bác sĩ sẽ đo chiều dài từ đỉnh đầu đến cuối xương sống của bé. Sau đó tiếp tục đo độ mờ da gáy, khoảng mờ này là một đường trắng xuất hiện sau gáy trong khi khu vực xung quanh đó có màu tối hơn. Qua màn hình siêu âm, bạn có thể nhìn thấy các bộ phận của con như đầu, xương sống, chân, tay. Lần siêu âm này còn giúp phát hiện những bất thường ở bụng hay hộp sọ của thai nhi.

Cũng trong lần siêu âm thai này, mẹ sẽ có thể nhìn thấy rõ ràng các bộ phận trên cơ thể con như đầu, cột sống, chân tay, bàn chân, bàn tay trên màn hình. Siêu âm ở những tuần thai này cũng có thể giúp bác sĩ phát hiện ra những bất thường ở bụng hay hộp sọ của bé. Tuy nhiên để chắc chắn, mẹ không nên bỏ qua những lần siêu âm tiếp theo ở tuần 16 và 20 thai kỳ.

Trần Thị Hải Yến

Cùng chuyên mục

Phân biệt Double test và Triplet test trong sàng lọc trước sinh

Double test và Triple test là hai loại xét nghiệm rất quan trọng cần thực hiện trong quá trình mang thai để sàng lọc...

Sàng lọc sơ sinh - chìa khóa vàng cho con một khởi đầu trọn vẹn

Dị tật bẩm sinh đang là nguyên nhân khiến hơn 1.700 trẻ sơ sinh tử vong (chiếm tỷ lệ 11%), khoảng 40.039 trẻ may...

Xét nghiệm sàng lọc sau sinh: có cần thiết hay không?

Để đảm bảo trẻ phát triển khỏe mạnh cả về thể chất và tinh thần, xét nghiệm sàng lọc sau sinh là vô cùng...