Lạc nội mạc tử cung: Có cần thiết phải phẫu thuật?

Lạc nội mạc tử cung được xem là một trong những bệnh phổ biến ở nữ giới. Căn bệnh mãn tính này thường gây ra hiện tượng đau đớn, cảm giác khó chịu cho những người mắc phải.

Nội mạc tử cung thông thường chỉ được tìm thấy ở trong tử cung. Khi tới ngày kinh, lớp nội mạc sẽ bong ra và thoát ra khỏi cơ thể gây ra hiện tượng hành kinh thông thường.

Trong vài trường hợp hiếm, mô nội mạc tử cung “đi lạc” ra ngoài ổ bụng và phát triển trên các bộ phận khác như trong cơ tử cung, ống dẫn trứng, buồng trứng, hoặc thậm chí lạc chỗ sâu bên trong ổ bụng, vào bàng quang, trực tràng, ruột…

Hình ảnh minh họa lạc nội mạc tử cung

Các mô nội mạc lạc chỗ này khi tới ngày kinh cũng đồng thời hoạt động, gây hiện tượng xuất huyết tại chỗ y hệt máu kinh của người phụ nữ. Máu kinh lạc chỗ bị chính cơ thể người bệnh “chống đối lại” bằng các phản ứng viêm, dẫn đến đau bụng từ nhẹ cho đến nặng mỗi khi hành kinh.

Trường hợp mô lạc nội mạc đi sâu vào trong trực tràng hoặc bàng quang, đôi khi người phụ nữ còn bị đi tiêu tiểu ra máu. Trường hợp lạc nội mạc tử cung sâu trong buồng trứng, ổ bụng, hiện tượng viêm làm dây dính các cơ quan xung quanh lại gây ra khó có thai, thậm chí là vô sinh.

Có nên phẫu thuật lạc nội mạc tử cung?

Thông thường người phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung đi khám vì 2 vấn đề chính: đau bụng kinh hoặc vô sinh. Tùy theo mức độ nặng – nhẹ của bệnh và triệu chứng than phiền chính của người bệnh mà bác sĩ đưa ra phương án điều trị khác nhau, từ theo dõi đến uống thuốc giảm đau khi hành kinh. Nếu mức độ bệnh nặng hơn là phải dùng thuốc nội tiết để điều chỉnh kinh nguyệt, và cuối cùng là phẫu thuật.

Khi nào cần phẫu thuật lạc nội mạc tử cung?

Không phải bệnh nhân nào bị lạc nội mạc tử cung cũng cần phải phẫu thuật, việc bạn có nên mổ u lạc nội mạc tử cung hay không có thể phụ thuộc vào độ tuổi và sức khỏe tổng thể.

Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa nếu bạn bị đau dữ dội do nội mạc tử cung đang phát triển ở nơi không thuộc về nó, tình trạng bệnh có thể tác động đến các mô xung quanh, dẫn đến đau và viêm. Các cơn đau dữ dội có thể cản trở sinh hoạt thường ngày và không đáp ứng với các liệu pháp điều trị khác.

Các phương pháp phẫu thuật lạc nội mạc tử cung

Thông thường các bác sĩ áp dụng hai phương pháp điều trị lạc nội mạc tử cung chính là điều trị nội khoa và phẫu thuật. Trước tiên, bác sĩ sẽ cố gắng điều trị bệnh bằng thuốc. Đối với những người có triệu chứng nhẹ, thuốc giảm đau, kháng viêm là đủ để kiểm soát các triệu chứng đau.

Đối với nhiều trường hợp, thuốc nội tiết có thể làm giảm hoạt động của mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung. Các thuốc nội tiết được xem là chọn lựa đầu tay trong đa số các trường hợp điều trị nội khoa, giúp thoái triển cũng như ngăn ngừa tái phát lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên tùy vào từng bệnh cảnh lâm sàng của mỗi người mà bác sĩ cần lựa chọn phác đồ phù hợp và kiên nhẫn điều trị.

Đối với trường hợp nặng, nếu các biện pháp điều trị nội khoa không hiệu quả, tùy vào tình trạng và mức độ bệnh, bác sĩ sẽ có chỉ định phẫu thuật phù hợp.

Phẫu thuật nội soi khi bị lạc nội mạc tử cung: Nội soi ổ bụng là dạng phẫu thuật xâm lấn tối thiểu. Thông thường, bác sĩ chẩn đoán và điều trị bệnh bằng phương pháp nội soi, sử dụng một ống nhỏ được gọi là ống soi ổ bụng. Ống soi này có đèn và camera cho phép bác sĩ nhìn thấy khu vực có nội mạc bên trong cơ thể bạn.

Trước khi nội soi, người bệnh sẽ được gây mê toàn thân, dùng thuốc để đưa vào giấc ngủ. Quá trình nội soi có thể mất từ 30 phút đến vài giờ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của từng trường hợp. Sau khi phẫu thuật các ống soi và dụng cụ thao tác sẽ được tháo khỏi ổ bụng, các vết rạch da nhỏ trên bụng sẽ được khâu lại.

Phẫu thuật nội soi lạc nội mạc tử cung.

Bạn sẽ ở trong khu vực phục hồi cho đến khi thuốc mê hết tác dụng. Nó có thể khiến người bệnh buồn ngủ hoặc buồn nôn. Sau mổ, người bệnh thường ít đau, phục hồi nhanh, và có thể xuất viện sớm hơn mổ mở.

Phẫu thuật mở ổ bụng do lạc nội mạc tử cung: Phẫu thuật mở bụng là một cuộc phẫu thuật lớn với một vết cắt lớn ở bụng. Các bác sĩ thường sử dụng phương pháp này khi bạn bị lạc nội mạc tử cung nặng hoặc dính nặng mà họ không thể điều trị bằng phương pháp nội soi. Phẫu thuật mở ổ bụng được thực hiện sau khi gây mê toàn thân, bạn sẽ ngủ và không cảm thấy đau trong khi phẫu thuật.

Sử dụng phương pháp phẫu thuật mở ở bụng để điều trị lạc nội mạc tử cung thường hạn chế hơn là phương pháp nội soi ổ bụng.

Cần chuẩn bị gì trước khi phẫu thuật?

Phẫu thuật lạc nội mạc tử cung nhằm loại bỏ nội mạc khỏi cơ thể người bệnh. Đây là một trong những biện pháp mang lại hiệu quả cao trong điều trị, ít gây đau đớn, ít sẹo sau mổ. Trước khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể cho bạn về thời điểm ngừng ăn uống, bạn cũng có thể được chỉ định ngừng sử dụng một số loại thuốc. Hãy đảm bảo tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ một cách cẩn thận để quy trình có thể tiến hành thuận lợi.

Một số trường hợp lạc nội mạc tử cung nặng, bác sĩ có thể chỉ định điều trị nội khoa cho bạn trước mổ để các tổn thương “gom gọn” lại, giảm phản ứng viêm, giúp quá trình mổ nhẹ nhàng và ít xâm lấn mô lành hơn.

Phục hồi sau phẫu thuật

Sau phẫu thuật lạc nội mạc tử cung, nếu mổ nội soi người bệnh có thể mệt mỏi và đau vết mổ trong vài ngày, nếu mổ mở thời gian hồi phục có thể lâu hơn. Trong thời gian hồi phục tại nhà, bạn có thể hạn chế thực hiện được một số các hoạt động thường ngày. Các bác sĩ cũng có thể yêu cầu bạn không quan hệ tình dục hoặc thực hiện các hoạt động như vận động hoặc tập thể dục nặng khoảng 2 tuần. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn không lái xe trong 2 tuần.

Trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể kê đơn thuốc nội tiết sau mổ để ngăn chặn cơn đau cũng như nguy cơ tái phát bệnh.

Nếu bạn được chỉ định cắt tử cung để điều trị lạc nội mạc tử cung cần thời gian hồi phục hoàn toàn sau phẫu thuật từ 4 – 6 tuần. Sau khi cắt bỏ tử cung, kinh nguyệt của bạn sẽ ngừng lại. Một số trường hợp bệnh nặng phải được chỉ định cắt buồng trứng. Sau mổ có thể bạn sẽ gặp các triệu chứng như bốc hỏa và giảm mật độ xương. Hãy nói chuyện với bác sĩ sản phụ khoa để được tư vấn điều trị cải thiện tình trạng trên cũng như cách bảo vệ sức khỏe.

Phẫu thuật có thể chữa khỏi bệnh hoàn toàn không?

Hiện không có cách chữa dứt điểm lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên, phẫu thuật có thể giúp bạn kiểm tra cơ quan sinh sản đánh giá mang thai đồng thời xử trí một số trường hợp có nang hoặc gỡ dính để hỗ trợ sinh sản. Các triệu chứng vẫn có thể xuất hiện nếu mô lạc nội mạc tử cung còn sót.

Với các trường hợp lạc nội mạc tử cung trung bình – nhẹ, sau mổ thường bệnh nhân đáp ứng tốt, nếu kết hợp điều trị nội tiết sau mổ thường ít khi bị tái phát.  Hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ ước tính rằng, các triệu chứng bệnh như đau trở lại ở 80% số người trong vòng 2 năm sau phẫu thuật. Khả năng tái phát bệnh phục thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và liệu bác sĩ phẫu thuật có thể loại bỏ hầu hết các mô lạc nội mạc trong quá trình phẫu thuật hay không.

Trường hợp nặng nhất, bác sĩ có thể chỉ định cắt bỏ cả hai buồng trứng do làm giảm mức độ hormone mà mô nội mạc tử cung đang phản ứng. Tuy nhiên, khi buồng trứng bị cắt bỏ, bạn sẽ bước vào thời kỳ mãn kinh, trừ khi được điều trị bằng liệu pháp thay thế hormone. Vì thế, trước khi đưa ra quyết định phẫu thuật lạc nội mạc tử cung, hãy cân nhắc kỹ những ưu và nhược điểm, đồng thời tham khảo ý kiến chuyên môn của bác sĩ.